Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Struktura i funkcje chloroplastów

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Komórka. Uczeń:
8) opisuje budowę mitochondriów i plastydów ze szczególnym uwzględnieniem chloroplastów; dokonuje obserwacji mikroskopowych plastydów w materiale biologicznym;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • omawia występowanie i budowę chloroplastu;

  • wyjaśnia związek między budową chloroplastu a pełnioną funkcją;

  • wykazuje związek chloroplastów z mitochondriami.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kolektywizm;

  • nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

  • pogadanka;

  • plakat;

  • analiza tekstu źródłowego.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • trzy arkusze papieru A1, flamastry;

  • po dwie karteczki (kolor zielony i czerwony) dla każdego ucznia.

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy. Każda grupa otrzymuje zagadnienia do opracowania:

    • grupa I – występowanie chloroplastów;

    • grupa II – budowa chloroplastów;

    • grupa III – funkcje chloroplastów. Uczniowie przed lekcją wyszukują informacje oraz przynoszą materiały, które wykorzystają podczas robienia plakatu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel zadaje pytanie: „Gdzie występują chloroplasty?”.

  2. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie budowy komórki roślinnej.

  3. Nauczyciel poleca, aby uczniowie zapoznali się z wprowadzeniem do e‑materiału i spróbowali odpowiedzieć na postawione tam pytania.

  4. Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie dzielą się na wcześniej ustalone grupy. Ich zadaniem będzie przygotowanie plakatu dotyczącego chloroplastów.

  2. Nauczyciel rozdaje grupom arkusze papieru A1 i flamastry

  3. Uczniowie w grupach przygotowują plakaty.

  4. Liderzy grup, zaczynając od grupy I, podchodzą do tablicy, zawieszają swój plakat i omawiają dane zagadnienie. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje uczniów.

  5. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie preparatów mikroskopowych według instrukcji zawartej w materiałach pomocniczych.

  6. Uczniowie oglądają pod mikroskopem preparaty i wykonują rysunki.

  7. W celu podsumowania pracy grup i sprawdzenia jej efektywności nauczyciel poleca wykonanie ćwiczeń interaktywnych od 2 do 5.

  8. Uczniowie analizują grafikę interaktywną pt. „Zależność funkcjonalna między chloroplastami a mitochondriami”, aby uświadomić sobie związki między tymi organellami. Nauczyciel w razie potrzeby wyjaśnia wątpliwości. Uczniowie porównują mitochondria z chloroplastami, wypełniając tabelę zawartą w materiałach pomocniczych.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie otrzymują po dwie karteczki (kolor zielony i czerwony).

  2. Nauczyciel czyta zdania podsumowujące lekcję zawarte w materiałach pomocniczych. Część zdań jest prawdziwa, a część fałszywa. Uczniowie, jeżeli uznają zdanie za prawdziwe, podnoszą zieloną kartkę. Jeżeli zaś uznają je za fałszywe – podnoszą kartkę czerwoną. W przypadku zdań fałszywych chętni uczniowie poprawiają je tak, aby były prawdziwe.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 6 do 12 zawarte w e‑materiale.

Materiały pomocnicze:

Zadania podsumowujące:

  1. Chloroplasty występują w komórkach roślin, protistów roślinopodobnych i niektórych grzybów.

  2. Chloroplasty mogą powstawać w obecności światła z proplastydów.

  3. Rozmieszczenie chloroplastów w komórce zależy od oświetlenia.

  4. Chloroplasty występujące u roślin mają różnorodne kształty: kuliste, taśmowate, spiralne.

  5. Chloroplasty otoczone są podwójną błoną białkowo‑lipidową.

  6. Błona wewnętrzna tworzy wpuklenia zwane tylakoidami.

  7. Granum to półpłynny żel wypełniający wnętrze chloroplastu.

  8. Chloroplasty odpowiadają za samożywność komórki.

  9. Chloroplasty razem z mitochondriami uczestniczą w przetwarzaniu energii.

  10. Chloroplasty mogą namnażać się niezależnie od podziału komórki.

  11. Barwnikiem aktywnym w procesie fotosyntezy jest wyłącznie chlorofil.

R16tCzP1WrH84

Pobierz załącznik

Załącznik 1. Tabela dotycząca porównania chloroplastów z mitochondriami (docx).
Plik DOCX o rozmiarze 13.13 KB w języku polskim

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej:

Grafika interaktywna powinna zostać wykorzystana w fazie realizacyjnej lekcji. Można jej również użyć podczas przygotowania ucznia do lekcji lub w czasie lekcji dotyczącej organelli półautonomicznych.