Imię i nazwisko autora:

Monika Sitek

Przedmiot:

fizyka

Temat zajęć:

Jak wygląda cykl życia gwiazdy?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.
IV. Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy materiałów źródłowych, w tym tekstów popularnonaukowych.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
XI. Fizyka jądrowa. Uczeń:
12) opisuje elementy ewolucji gwiazd; omawia supernowe i czarne dziury.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
XII. Elementy fizyki relatywistycznej i fizyka jądrowa. Uczeń:
18) opisuje elementy ewolucji gwiazd; omawia supernowe i czarne dziury.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. opisuje cykle ewolucyjne gwiazd o różnych masach początkowych;

2. opisuje cykl ewolucyjny Słońca i fazy rozwoju naszej gwiazdy macierzystej;

3. wymienia obiekty końcowe, jakimi stają się gwiazdy na końcu swojego życia;

4. wyjaśnia, od czego zależy długość życia gwiazd.

Strategie nauczania:

flipped classroom

Metody nauczania:

pogadanka, burza mózgów, analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca wspólna

Środki dydaktyczne:

rzutnik i ekran

Materiały pomocnicze:

e‑materiał „Definicja i charakterystyka gwiazd”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie w domu zapoznają się z całym e‑materiałem – tekstem i multimedium.
Lekcję należy połączyć z materiałem „Definicja i charakterystyka gwiazd” lub przeprowadzić po zapoznaniu uczniów z materiałem o charakterystyce gwiazd.
Nauczyciel sprawdza, jak uczniowie wykonali pracę w domu: wyświetla diagram HR, a młodzież musi opisać, czym on jest, w którym miejscu diagramu występują poszczególne typy gwiazd. Uczniowie opisują, gdzie znajduje się Słońce i przez które fazy przejdzie w przyszłości.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel wyświetla uczniom różne diagramy HR (ogólne) – dla gromady kulistej i dla gromady otwartej, a potem pyta uczniów, czym różnią się one od siebie. Uczniowie powinni podać typy gwiazd, jakie występują w każdej z gromad oraz zasadnicze różnice pomiędzy diagramem dla danej gromady i ogólnym diagramem HR, a także określić, jakim rodzajem gwiazd cechują się tego typu obiekty.
Nauczyciel w kilku zdaniach opowiada uczniom, czym są gromady gwiazdowe i dlaczego analiza gwiazd i ich rozkład na diagramie HR jest tak istotny w astronomii.

Faza podsumowująca:

Uczniowie, wspólnymi siłami, starają się odtworzyć na tablicy koło życia gwiazd, które widzieli w multimedium. Opisują każdy etap, utrwalając tym samym wiedzę na temat ewolucji gwiazd.

Praca domowa:

Zadania sprawdzające z tego e‑materiału.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium może być wykorzystane na lekcji.