Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 2.4.8.3

Imię i nazwisko autora: Anna Owsiany

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Die U‑Bahn in München / Metro w Monachium

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa IV, poziom językowy A1

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność opowiadania o podróżowaniu metrem

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.1. Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (II etap edukacyjny, klasy IV–VIII)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
8) podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, baza noclegowa, wycieczki, zwiedzanie);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. formę, czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
7) wyraża uczucia i emocje;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
9) prosi o radę i udziela rady;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wymienia niemieckie nazwy związane z poruszaniem się metrem;

  • analizuje informacje zawarte na planie metra;

  • opowiada, jak podróżować metrem.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • opinie ucznia są ważnym elementem lekcji i wzajemnego porozumienia;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • sam decyduje, o czym będzie pisał podczas lekcji.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych – umiejscawianie nowych wyrażeń w kontekście;

  • ćwiczenie (wymowy i pisowni);

  • rozumienie informacji (czytanie tekstu w celu znalezienia określonych szczegółów);

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

  • odgadywanie znaczenia tekstu czytanego;

  • centralizowanie procesu uczenia (utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi);

  • organizowanie i planowanie uczenia się (zdobywanie wiedzy na temat tego, jak uczyć się języków obcych, przygotowanie odpowiedniego miejsca do nauki);

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie).

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście międzykulturowe;

  • podająca – praca z tekstem źródłowym pogadanka, opis, wyjaśnianie;

  • praktyczna – odpowiedzi na pytania, projekt;

  • aktywizująca – burza mózgów, drama;

  • kognitywna – popełnianie błędów traktowane jest jako zjawisko naturalne związane z procesem uczenia się i potwierdzeniem tego, że proces ten ma miejsce;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • praca na forum.

Środki dydaktyczne:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa interaktywna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel pyta uczniów, czy jeżdżą/jechali metrem w Warszawie lub innych miastach w Europie. Prosi, aby opowiedzieli o swoich doświadczeniach. Następnie poleca, aby przeczytali tekst w części Wprowadzenie. Uczniowie dowiadują się, o jakim metrze będzie lekcja.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie, którzy wylosują karteczki lub żetony w tym samym kolorze, łączą się w pary.

  • Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej ilustrację do tekstu w części Przeczytaj i zadaje pytania, np. Wo sind die Jungs? Was machen die Jungs? Prosi uczniów, aby przyjrzeli się także różnym oznaczeniom na ilustracji, np. U, S, Bus, Tram, i odpowiedzieli na pytanie, co te skróty oznaczają/mogą oznaczać. Uczniowie udzielają odpowiedzi ustnej na pytania nauczyciela. Następnie zapoznają się z nagłówkiem tekstu oraz jego częścią narracyjną. Nauczyciel zadaje uczniom kilka pytań do tej części tekstu, uczniowie odpowiadają na pytania.

  • Uczniowie otrzymują od nauczyciela pocięte na kawałki fragmenty tekstu będące zapisem dialogu i próbują ułożyć tekst w logiczną całość. W razie problemów związanych ze zrozumieniem tekstu uczniowie korzystają z wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Uczniowie rozwiązują zadania w części Przeczytaj: określają prawdziwość informacji zawartych w tekście (Übung 1), uzupełniają luki wyrazowe w zdaniach (Übung 2) oraz wybierają z tekstu prawdziwe informacje (Übung 3). Uczniowie sprawdzają swoje rozwiązania, łącząc się z drugą parą. Niejasności omawiane są na forum.

  • Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się ze schematem metra w Monachium w części Mapa interaktywna i rozdaje im zapisane na karteczkach pytania w języku niemieckim i polskim, np.: Wie viele U‑Bahn‑Linien gibt es in München? Welche Linie hat die meisten Stationen? Wie viele Haltestellen hat die Münchner U‑Bahn insgesamt? Wie heißt der Bahnhof im Zentrum von München? itd. Nauczyciel odczytuje pytania, a uczniowie próbują udzielić krótkich odpowiedzi w języku niemieckim.

  • Nauczyciel odtwarza dwukrotnie nagrania tekstów o stacjach metra w części Mapa interaktywna, a uczniowie, w celu kształcenia rozumienia szczegółowego tekstów, dopasowują do siebie fragmenty zdań (Übung 1) oraz zaznaczają fałszywe informacje zgodnie z treścią usłyszanych nagrań (Übung 2). Rozwiązania porównują w parach.

  • W celu utrwalenia słownictwa uczniowie wykonują Aufgabe 3, 4 i 5 (w sekcji Sprawdź się): łączą w pary wyrazy z określającymi je wyrażeniami w języku niemieckim, grają w grę memory oraz rozwiązują krzyżówkę.

c) Faza podsumowująca:

  • Uczniowie pracują w grupach czteroosobowych. Każda z grup losuje karteczkę z miejscem, w którym w Monachium odbywają się koncerty i przedstawienia, np.: Backstage Halle, Olympiahalle München, Galli Theater, Bürgerhaus Glockenbackwerkstatt. Najpierw uczniowie odnajdują te miejsca i ich adresy na mapach internetowych. Następnie sprawdzają z planem metra, jak tam dojechać, zakładając, że znajdują się na stacji Hauptbahnhof.

  • Uczniowie przygotowują wskazówki (Aufgabe 8 w części Sprawdź się), a następnie prezentują je na forum klasy w formie dialogów lub dramy. W drugim przypadku jeden uczeń wciela się w rolę np. osoby nieznającej Monachium, osoby, która bardzo spieszy się na metro, itd. Drugi uczeń udziela odpowiedzi.

Praca domowa

Uczniowie wykonują zadania z części Sprawdź się. W Aufgabe 1 uzupełniają luki w tekście, w Aufgabe 2 zaznaczają poprawne wyrazy lub zwroty, w Aufgabe 7 tłumaczą zdania z języka polskiego na język niemiecki. Nauczyciel zachęca, aby przed wykonaniem Aufgabe 1 i 2 uczniowie przeczytali jeszcze raz tekst źródłowy i znaleźli w nim informacje, które ułatwią im prawidłowe rozwiązanie zadań.
Chętni uczniowie uzupełniają luki wyrazowe w zdaniach (Aufgabe 6).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy interaktywnej:

  • przed lekcją: nauczyciel prosi uczniów o sporządzenie listy znanych słówek kojarzących im się z jazdą środkami komunikacji, zwłaszcza metrem, informuje, że podczas analizy mapy interaktywnej uczniowie poznają siatkę linii metra w Monachium;

  • w trakcie lekcji: nauczyciel dobiera uczniów w pary i podaje każdej parze dwie nazwy różnych stacji metra w Monachium, uczniowie na podstawie schematu metra odtwarzają drogę z punktu A do punktu B, wybrane pary prezentują swoje wypowiedzi na forum;

  • po lekcji: powtórzenie materiału leksykalnego: uczniowie grają w parach w kalambury rysunkowe, prezentując sobie wzajemnie na kartkach poznane wyrażenia.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik