Imię i nazwisko autora: Monika Kędzierska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Zmiany struktury przestrzennej przemysłu tradycyjnego i zaawansowanych technologii na świecie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa II

Podstawa programowa:

XI. Przemiany sektora przemysłowego i budownictwa: czynniki lokalizacji przemysłu tradycyjnego i zaawansowanych technologii, obszary koncentracji przemysłu, rozwój i rola budownictwa w gospodarce.

Uczeń:

2) wskazuje obszary koncentracji przemysłu (ważniejsze ośrodki przemysłowe, technopolie, okręgi) na świecie i w Polsce oraz wyjaśnia istotę i rolę klastrów w budowie gospodarki opartej na wiedzy.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• Wskazuje na mapie wybrane miejsca koncentracji przemysłu.

• Opisuje etapy rozwoju regionów o skoncentrowanym przemyśle.

• Wymienia cechy charakterystyczne miejsc koncentracji przemysłu w Polsce.

Strategie nauczania: asocjacyjna, operacyjna

Metody i techniki nauczania: metoda tekstu przewodniego, dyskusja, debata, burza mózgów

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: zasoby multimedialne zawarte w e‑materiałach, atlasy aglomeracji (dostępne online).

Materiały pomocnicze

Wieloński A., Geografia przemysłu, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Nauczyciel wprowadza uczniów w temat zajęć, zadaje pytania: Jakie są czynniki lokalizacji przemysłu zaawansowanych technologii?; W jaki sposób przebiega rozwój obszarów, na których skoncentrowany jest taki przemysł?

Faza realizacyjna

• Nauczyciel w formie miniwykładu (na podstawie części „Przeczytaj”) omawia wybrane przykłady koncentracji przemysłu oraz ich znaczenie dla gospodarki.

• Uczniowie zapoznają się z grafiką interaktywną oraz rozwiązują polecenia z tej części materiału.

• Nauczyciel prosi o stworzenie czterech zespołów. Każdy z nich otrzymuje zadanie w postaci wykreowania mapy myśli, prezentującej negatywne i pozytywne skutki rozwoju przemysłu na danym obszarze.

• Uczniowie przedstawiają przygotowane w grupach mapy myśli.

• Nauczyciel dzieli klasę na grupy, każda z nich przygotowuje plakat na temat wybranego parku technologiczno‑przemysłowego, w plakacie wypisane mają być 3 słowa kluczowe związane z danym miejscem i 2 ciekawostki, może pojawić się element notatki graficznej. Opisane mają być np. Kwidzyński Park Przemysłowo‑Technologiczny, Lubelski Park Naukowo‑Technologiczny, Puławski Park Przemysłowy, Wrocławski Park Technologiczny S.A. np. Poznański Park Naukowo‑Technologiczny (pierwszy w Polsce – powstał w 1995 r.), Płocki Park Przemysłowo‑Technologiczny.

• Uczniowie wykonują też plakaty nt. przemysłów tradycyjnych oraz higt‑tech. Każda grupa losuje jeden rodzaj przemysłu. W podziale przemysłu opartym o cechy technologiczne produkcji wyróżniamy: przemysł tradycyjny – charakteryzujący się niskim stopniem przetworzenia surowców; obejmuje on m.in.: przemysł hutniczy, przemysł cementowy, przemysł drzewny, przemysł włókienniczy, przemysł energetyczny, przemysł „high‑technology” – wykorzystujący najnowsze osiągnięcia naukowe i technologiczne; wytwarza on nowoczesne materiały i produkty innym gałęziom przemysłu, charakteryzujące się bardzo dobrymi parametrami; w jego skład wchodzi m.in.: przemysł elektroniczny, przemysł farmaceutyczny, przemysł środków transportu przemysł precyzyjny, przemysł zbrojeniowy.

• Później uczniowie zapisują notatkę szkieletową (część notatki jest wpisana przez nauczyciela), zapisują, że „W 2020 roku 113 technopolii z 49 państw było zrzeszonych w Światowym Stowarzyszeniu Technopolii (World Technopolis Association, WTA). Z terenu Polski zrzeszona była jednostka hi‑tech z Gliwic”. Nauczyciel sam zdecyduje, których informacji w notatce będzie brakować.

Faza podsumowująca

• Uczniowie rozwiązują ćwiczenia z części „Sprawdź” się. Nauczyciel zadaje następujące pytania:

  • Czego dowiedzieliście się podczas dzisiejszej lekcji?

  • Co było dla was najciekawsze?

  • O czym chcielibyście dowiedzieć się więcej?

• Następuje krótka dyskusja podsumowująca treści poruszone podczas lekcji. W razie potrzeby prowadzący wyjaśnia kwestie sporne i problematyczne oraz odpowiada na dodatkowe pytania uczniów.

Praca domowa:

W ramach pracy domowej uczniowie wykonują ćwiczenie nr 8.

Wskazówki metodyczne: Grafika interaktywna może zostać użyta jako element pracy na lekcji lub uzupełnienie pracy domowej. Materiał może posłużyć także w trakcie zajęć z przedsiębiorczości.