Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Europa po Wielkiej Wojnie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje, jak zmiany w technologii oraz industrializacja wpłynęły na przebieg I wojny oraz powojenną sytuację.

• wyjaśnia skutki gospodarcze I wojny światowej.

• wskazuje nowe państwa, które powstały po I wojnie światowej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• dyskusja;

• z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie na tablicy uczniom tematu oraz celów lekcji, a następnie określenie kryteriów sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego Europy po I wojnie światowej. Uwaga: każde z pytań powinno rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie zadają pytania sformułowane podczas czytania tekstu i na nie odpowiadają.

2. Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel prosi, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie 2: „Określ, kosztem czyich terytoriów powstały nowe państwa”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na 4‑osobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź. W podobny sposób uczniowie wykonują kolejne polecenie, wskazując, które z państw powstałych w Europie po I wojnie światowej istniały w przeszłości, a które nie miały wcześniejszych tradycji państwowych.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel zapowiada, żeuczniowie zapoznają się z filmem, prosi też, aby wynotowywali istotne informacje. Po emisji filmu uczniowie w parach wykonują polecenie nr 3: „Scharakteryzuj sytuację gospodarczą Europy po Wielkiej Wojnie”. Wybrana dwójka uczniowska przedstawia propozycję odpowiedzi, wspólne jej omówienie na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się/nauczyłam się…

2. Prowadzący omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Wielka historia Polski, t. 1–10, Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

Wskazówki metodyczne:

Cały e‑materiał może być wykorzystany do realizacji zajęć metodą odwróconej klasy. Wtedy uczniowie zapoznają się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna” oraz filmem i przygotowują swoje odpowiedzi do poleceń. W szkole następuje czytanie i ocena koleżeńska opracowań uczniów.