Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.1.7.7

Imię i nazwisko autora: Paweł Przywara

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Ich lasse meine Haare stylen/Stylizuję swoje włosy

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność ustnego wypowiadania się na temat usług fryzjerskich

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, promocja i reklama, korzystanie z usług, reklamacja);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
8) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencja w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • analizuje cennik usług fryzjerskich w języku niemieckim;

  • wymienia nazwy usług wykonywanych w salonie fryzjerskim lub u barbera;

  • opisuje swoje upodobania związane ze stylizacją włosów.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • pracuje z wykorzystaniem autentycznych materiałów językowych;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • rozumienie informacji – czytanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego – tłumaczenie wyrażeń;

  • używanie obrazu i dźwięku – rozumienie wyrażeń i zwrotów w kontekście sytuacyjnym (film).

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podająca – opis, dyskusja, praca ze źródłem drukowanym, praca z filmem;

  • eksponująca – ćwiczenia przedmiotowe;

  • praktyczna – metoda problemowa, burza mózgów, metoda odwróconej lekcji;

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu, i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji we Wprowadzeniu na temat korzystania z usług fryzjerskich w krajach niemieckojęzycznych.

  • Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję na temat korzystania z usług fryzjerskich. Pyta uczniów, jak często i jakim zabiegom poddają się u fryzjera. Tym samym klasa powtarza i utrwala słownictwo związane z tematem ze szkoły podstawowej.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie analizują zdjęcie w części Przeczytaj. Snują przypuszczenia, jaką usługę chciałaby zlecić przedstawiona na nim kobieta. Uczniowie zapoznają się z cennikiem, zwracając uwagę na jego budowę oraz słownictwo. W razie potrzeby korzystają ze słowniczka. Następnie nauczyciel zachęca uczniów do krótkiej wymiany zdań na temat przeczytanego tekstu, zadając pytania, np. Czego dowiedziałaś/dowiedziałeś się z tekstu?

  • Uczniowie wykonują polecenia do tekstu w części Przeczytaj: wskazują rodzaj tekstu (Übung 1), uzupełniają tekst na podstawie cennika (Übung 2), łączą ze sobą fragmenty zdań (Übung 3), odpowiadają na pytania dotyczące ich następnej wizyty u fryzjera (Übung 4).

  • Nauczyciel może wykorzystać metodę odwróconej lekcji. Uczniowie zapoznają się wówczas z filmem przed lekcją. Na lekcji natomiast zostają podzieleni na grupy. Nauczyciel wyznacza poszczególnym grupom zadania utrwalające i poszerzające wiedzę, indywidualizując tym samym proces uczenia się.

  • Uczniowie w parach rozwiązują zadania do multimedium w części Film: przyporządkowują opisy do scen filmu (Übung 1), wybierają właściwe wyrazy (Übung 2) oraz odpowiadają na pytania dotyczące filmu (Übung 3). Następnie wraz z inną parą porównują swoje odpowiedzi, udzielając sobie nawzajem informacji zwrotnej odnośnie do rozwiązań.

c) Faza podsumowująca:

  • Uczniowie wymieniają nazwy usług dostępnych w salonie fryzjerskim (Aufgabe 1, Aufgabe 2), układają dialog (Aufgabe 3), uzupełniają tekst podanymi wyrazami (Aufgabe 5), uzupełniają zdania wyrazami/częściami zdań w odpowiedniej formie (Aufgabe 4, Aufgabe 6) oraz podają przykłady powodów wykonywania różnego rodzaju usług fryzjerskich (Aufgabe 7).

  • Nauczyciel rysuje na tablicy trzy odcinki, na których zaznacza skalę od -10 do +10. Pierwszy odcinek oznacza zaangażowanie ucznia podczas lekcji, drugi – stopień opanowania materiału, trzeci – atrakcyjność zajęć. Na koniec każdy uczeń zaznacza inicjałami swoje miejsce na narysowanych skalach, uwzględniając wymienione wyżej aspekty.

Nieszablonowe możliwości realizacji materiału:

  • Wykorzystanie otwartych form nauczania, takich jak: otwarcie granic przedmiotowych, podejście neokomunikacyjne (uczeń partnerem nauczyciela – w szczególności przy planowaniu procesu nauczania, wsparcie ucznia w procesie uczenia się, udzielanie wskazówek i informacji zwrotnych), uczenie się ukierunkowane na działanie. Nauczyciel planuje proces nauczania wraz z uczniem/uczniami pod koniec danej lekcji i przygotowuje dla uczniów materiały oraz zleca im do wykonania pracę, co ułatwi przyswajanie materiału podczas konkretnej lekcji.
    Wybór zadań powinien nastąpić odpowiednio wcześniej, tj. przed realizowaną lekcją, tak aby uczniowie mieli czas na wykonanie zadań. Odbywa się to we współpracy z uczniami. To, jakie to będą zadania i formy, jest uzależnione od grupy, jej możliwości językowych oraz potencjału edukacyjnego. Warto ukierunkować zlecane zadania na działanie uczniów. Nieodłącznym elementem lekcji powinno być udzielanie informacji zwrotnych uczniom. Przykład:
    Nauczyciel zleca uczniom wykonanie wybranych przez nich zadań do tekstu w części Przeczytaj oraz jednego dodatkowego, które uczniowie sami określają, np. wspierające kreatywność – stworzenie krótkiego cennika usług fryzjerskich w wybranym kraju, cennika za 10–15 lat.
    W realizacyjnej fazie lekcji nauczyciel omawia zadania i przechodzi do pracy z multimedium, a następnie uczniowie wykonują wybrane ćwiczenia utrwalające (sami decydują, które są według nich najważniejsze – trening autonomii). Pozostałe wykonują samodzielnie lub w ramach pracy domowej.
    Należy podkreślić rolę nauczyciela, który zna potencjał edukacyjny swoich uczniów i potrafi na takich lekcjach adekwatnie przydzielić im zadania wspierające proces uczenia się.

Praca domowa

Uczniowie dopisują zakończenia zdań wypowiadanych u fryzjera (Aufgabe 8 z sekcji Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa; uczniowie tworzą quiz w formie online zawierający wyrażenia i zwroty związane z omawianym tematem;

  • w trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm); uczniowie oglądają film bez dźwięku, następnie w grupach formułują hipotezy i tworzą dialogi do filmu;

  • po lekcji: wykorzystanie słownictwa z danego zakresu; uczniowie odgrywają w parach role fryzjera i jego klientki/klienta; scenka zostaje nagrana i zaprezentowana koleżankom i kolegom z klasy.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik