Scenariusz lekcji

Autor: Alicja Kasińska

Przedmiot: Biologia

Temat: Zasady sztucznego oddychania

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje mechanizm sztucznego oddychania i określa jego miejsce w łańcuchu przeżycia;

• dobiera właściwy sposób wentylacji zastępczej do osób i warunków, w jakich udzielana jest pomoc;

• uzasadnia potrzebę i konieczność udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• emocjonalna;

• operacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• quiz;

• pogadanka;

• gra edukacyjna;

• ćwiczenie praktyczne;

• metoda przypadków.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• gra edukacyjna;

• tablica interaktywna;

• fantom;

• maski jednorazowe do sztucznego oddychania;

• maska twarzowa do sztucznego oddychania;

• Ambu – worek samorozprężalny.

Przed lekcją

Uczniowie przygotowują quiz dotyczący pojęć związanych z budową układu oddechowego i składem powietrza wdychanego i wydychanego. Wykorzystują możliwości darmowych platform edukacyjnych, np. Kahoot.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Przypomnienie pojęć dotyczących budowy układu oddechowego i składu powietrza wdychanego i wydychanego – quiz przygotowany przez uczniów.

2. Nauczyciel zadaje uczniom pytania nawiązujące do funkcji układu oddechowego, np. „Czym jest sztuczne oddychanie? W jakich sytuacjach przeprowadza się sztuczne oddychanie?”.

3. Chętni uczniowie odpowiadają, aktywnie uczestniczą w pogadance. Zadają pytania i formułują swoje ewentualne wątpliwości.

4. Nauczyciel przedstawia cele lekcji i prosi uczniów o zapisanie tematu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z informacjami dotyczącymi zmian, jakie zachodzą w organizmie po nagłym ustaniu krążenia i oddychania. Krótko omawia znaczenie sztucznego oddychania w łańcuchu przeżycia. Informuje uczniów o aspektach prawnych obowiązku udzielania pierwszej pomocy.

2. Uczniowie wykorzystując grafikę interaktywną, analizują algorytm postępowania w zatrzymaniu krążenia u poszkodowanego ze szczególnym uwzględnieniem etapów, w których stosuje się sztuczne oddychanie. Zapoznają się z różnymi rodzajami wentylacji zastępczej.

3. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Przedstawiciel każdej z nich losuje opis sytuacji zagrażającej życiu. Zespoły przygotowują scenkę udzielania pierwszej pomocy przez wykonanie oddechów ratowniczych z uwzględnieniem sposobu i materiałów odpowiednio dobranych do sytuacji.

4. Kolejne grupy przedstawiają scenki z wykorzystaniem fantomu i masek ratowniczych. Zespół, który wylosował sytuację opisującą człowieka z wydobywającym się z jego płuc ostrym zapachem, nie wykonuje oddechów ratowniczych, odpowiednio to uzasadniając (dbając o swoje bezpieczeństwo, wykonują jedynie uciski klatki piersiowej).

5. Nauczyciel przekazuje uczniom informację zwrotną o ich pracy, koryguje błędy.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie rozwiązują interaktywny quiz, sprawdzając swoją wiedzę o udzielaniu pierwszej pomocy z wykorzystaniem oddechu ratowniczego.

2. Uczniowie uzasadniają potrzebę i konieczność udzielania pierwszej pomocy. Rozmawiają o tym, co może zrobić świadek zdarzenia, który nie jest przeszkolony w udzielaniu pomocy – nie potrafi wykonywać oddechów ratowniczych i nie wie, jak uciskać klatkę piersiową poszkodowanego (polecenie nr 2 w sekcji „Gra edukacyjna”).

3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji.

Praca domowa

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 8.

Dla chętnych: wykonaj polecenie nr 3 do gry edukacyjnej.

Materiały pomocnicze:

Opisy sytuacji zagrażających życiu.

Bibliografia:

Wytyczne resuscytacji 2015 Europejskiej Rady Resuscytacji. Rozdz. 2. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych oraz automatyczna defibrylacja zewnętrzna.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry edukacyjnej

Nauczyciel wykorzystuje polecenie nr 1 do gry edukacyjnej jako podsumowanie pracy uczniów i utrwalenie nabytej wiedzy. Polecenie nr 3 służy do rozpoczęcia rozmowy na temat obowiązku udzielania pierwszej pomocy przez każdego obywatela. Polecenie nr 2 – jako praca domowa dla chętnych – poszerza wiadomości dotyczące doskonalenia umiejętności udzielania pierwszej pomocy.