Autor: Anna Juwan

Przedmiot: biologia

Temat: Ogólna charakterystyka gadów

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Omówisz pochodzenie gadów.

• Przedstawisz systematykę gadów.

• Wskażesz cechy pozwalające przyporządkować zwierzę do gadów.

• Omówisz budowę zewnętrzną i wewnętrzną gadów.

• Wykażesz związek budowy z funkcjami życiowymi gadów.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• praca z filmem;

• prezentacja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Uczniowie z pomocą nauczyciela formułują cele lekcji oraz określają kryteria sukcesu.

2. Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel prosi uczniów o wymienienie dwóch przedstawicieli każdego rzędu gadów i podanie ich cech charakterystycznych. W razie potrzeby uzupełnia wypowiedzi uczniów lub je koryguje.

Faza realizacyjna:

1. Praca z filmem pt. „Ogólna charakterystyka gadów”. Uczniowie zapoznają się z materiałem udostępnionym przez nauczyciela.

2. Prezentacja. Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy. Zadaniem każdego zespołu jest przygotowanie krótkiej prezentacji na przydzielony temat:
   – grupa I – pokrycie ciała, ruch i koordynacja nerwowa u gadów;
   – grupa II – układ pokarmowy, uzębienie i odżywianie u gadów;
   – grupa III – krążenie, wymiana gazowa, wydalanie i osmoregulacja u gadów.
   Prezentacja przygotowana na podstawie e‑materiału oraz zasobów internetowych powinna zawierać mapę myśli podsumowującą informacje, zdjęcia lub ilustracje oraz omówienie tematu.
   Grupy prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel ocenia poprawność każdej prezentacji, wskazuje błędy, uzupełnia brakujące informacje.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 4 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: wymyślają trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel prosi uczniów, by w parach wymienili i opisali cechy charakterystyczne gadów. Ochotnicy przedstawiają swoje odpowiedzi na forum klasy.

2. Nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdań: „Dziś nauczyłem/nauczyłam się…”, „Zrozumiałem/zrozumiałam, że…”, „Zaskoczyło mnie…”, „Dowiedziałem/dowiedziałam się...”.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia od 1 do 5 oraz 7 i 8 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z filmem, aby przygotować się do późniejszej pracy na zajęciach.