Autor: Gabriela Iwińska

Przedmiot: Chemia

Temat: Zastosowanie amin

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Poziom podstawowy i rozszerzony

Wymagania ogólne

II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń:

2) wskazuje na związek właściwości różnorodnych substancji z ich zastosowaniami i ich wpływem na środowisko naturalne;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • podaje nazwy amin, które mają zastosowanie w życiu codziennym;

  • opisuje zastosowania amin aromatycznych i alifatycznych;

  • rysuje wzory strukturalne amin.

Strategie nauczania:

  • strategia asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • analiza materiału źródłowego oraz ćwiczenia uczniowskie;

  • dyskusja;

  • technika zdań podsumowujących;

  • burza mózgów;

  • z użyciem e‑podręcznika;

  • grafika interaktywna.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • rzutnik multimedialny;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel prosi wskazaną (lub wybraną) osobę o odczytanie tematu lekcji: „Zastosowanie amin”. Następnie zadaje uczniom pytanie: co wiesz na ten temat? Prosi wybranego ucznia lub uczennicę o zapisywanie propozycji na tablicy.

  2. Ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu oraz przedstawienie tematu zajęć: „Zastosowanie amin”.

  3. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół amin.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na znak umówionego dźwięku szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas czytania tekstu.

  2. Nauczyciel dzieli losowo uczniów na dwie grupy zadaniowe, rozdaje arkusze papieru A3, mazaki. Zadaniem uczniów jest przygotowanie informacji na temat zastosowań amin: grupa I - aminy alifatyczne; grupa II - aminy aromatyczne. Uczniowie korzystają z różnych dostępnych źródeł informacji, w tym z e‑materiału. Po wyznaczonym czasie chętni uczniowie z poszczególnych grup prezentują efekty pracy z zastosowaniem techniki gadająca ściana. Pozostali uczniowie z nauczycielem weryfikują poprawność merytoryczną wypowiedzi kolegów.

  3. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej grafikę interaktywną i współnie z uczniami ją analizują, po czym uczniowie samodzielnie sprawdzają zdobytą wiedzę, wykonując ćwiczenia załączone do medium.

  4. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenia nr 6, 7 i 8. Wskazane osoby przedstawiają swoje odpowiedzi na forum klasy. Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi podopiecznych, koryguje ewentualne błędy.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów poprzez zadawanie pytań lub nauczyciel może przygotować quiz z wykorzystaniem aplikacji Kahoot!, Quizizz lub LearningApss.org z zastosowaniem smartfonów/tabletów. Uczniowie odpowiadają na pytania: którą z amin wykorzystuje się w środkach chwastobójczych? A którą do produkcji papieru? A którą do produkcji opon? A które aminy wykorzystuje się do produkcji barwników spożywczych? Jak zbudowane są aminy alifatyczne?

  2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio:

    • Przypomniałem/łam sobie, że...

    • Co było dla mnie łatwe...

    • Czego się nauczyłem/łam...

    • Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują pozostałe zadania z e‑materiału – zestaw ćwiczeń.

  2. Uczniowie opracowują FAQ (minimum trzy pytania i odpowiedzi) do tematu lekcji („Zastosowanie amin”).

Materiały pomocnicze:

  1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach): którą z amin wykorzystuje się w środkach chwastobójczych? A którą do produkcji papieru? A którą do produkcji opon? A które aminy wykorzystuje się do produkcji barwników spożywczych? Jak zbudowane są aminy alifatyczne?

  2. Doświadczenie chemiczne:

Sprzęt i szkło laboratoryjne oraz odczynniki chemiczne wg opisu w grafice multimedialnej.

Instrukcja wykonania opisana w poleceniu w grafice interaktywnej.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • „Grafika interaktywna” uczniowie mogą wykorzystać przygotowując się do zajęć lub podczas lekcji powtórzeniowej.