Scenariusz lekcji

Autor: Zuzanna Szewczyk

Przedmiot: biologia

Temat: Ogólny model obiegu pierwiastków w przyrodzie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia i opisuje zasady cykli biogeochemicznych;

• rozróżnia cykle lokalne i globalne;

• opisuje, w jaki sposób człowiek wpływa na krążenie materii.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• prezentacja;

• rozmowa kierowana;

• ćwiczenia interaktywne;

• wykład.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” e‑materiału pt. „Ogólny model obiegu pierwiastków w przyrodzie”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Uczniowie zapoznają się z wprowadzeniem do e‑materiału oraz podpisem do ilustracji okładkowej. Następnie interpretują ilustrację okładkową, przedstawiającą przestrzeń kosmiczną – nauczyciel prosi wybranego ucznia o wykazanie jej powiązania z tematem.

2. Nauczyciel podaje cele lekcji i omawia jej przebieg.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treścią audiobooka i wykonanie do niego poleceń.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Każda przygotowuje się do omówienia jednego ze schematów przedstawionych w części „Przeczytaj” e‑materiału (ogólny model obiegu materii, cykl hydrologiczny, obieg fosforu, obieg węgla, obieg azotu). Prezentacja przygotowywana jest na podstawie e‑materiału oraz zasobów internetowych.

3. Po upływie określonego czasu liderzy grup omawiają na forum dany schemat, wyświetlony na tablicy interaktywnej. Nauczyciel ocenia poprawność każdej prezentacji, wskazuje błędy, uzupełnia brakujące informacje.

4. Uczniowie łączą się w czteroosobowe grupy. Ich zadaniem jest utworzenie tabeli porównawczej dotyczącej obiegu lokalnego i globalnego materii oraz odpowiednie zaklasyfikowanie omówionych modeli obiegu pierwiastków. Liderzy wybranych grup prezentują wyniki pracy.

5. Uczniowie w 4‑osobowych zespołach wykonują ćwiczenia nr 7 i nr 8 (w których na podstawie ilustracji przedstawiającej ekosystem ogrodu rozpoznają elementy modelu obiegu pierwiastków oraz wskazują wpływ pierwiastków na przyrodę). Następnie wskazany zespół prezentuje przygotowane odpowiedzi. Klasa ocenia ich poprawność. Nauczyciel wyjaśnia ewentualne wątpliwości.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie rozwiązują samodzielnie ćwiczenie interaktywne nr 4. Następnie przygotowują podobne zadanie (typu „prawda/fałsz”) dotyczące obiegu pierwiastków dla osoby z pary. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

2. Nauczyciel dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji oraz wyjaśnia wątpliwości uczniów.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 6.

Materiały pomocnicze

• Manfred Häfner, Ochrona środowiska. Księga eko‑testów do pracy w szkole i w domu, Polski Klub Ekologiczny, tłum. B. Bielecki i in., Kraków 1993.

• Grażyna Łabno, Ekologia. Słownik encyklopedyczny, Wydawnictwo Europa, Wrocław 2006.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania audiobooka

Audiobook można wykorzystać jako przygotowanie do lekcji lub pomoc w pracy domowej.