Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.1.7

Imię i nazwisko autora: Paweł Przywara

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Wie gehst du mit deiner Zeit um? Abitraining/Jak obchodzisz się ze swoim czasem? Trening maturalny

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, szkoła ponadpodstawowa, klasa III, poziom podstawowy B2

Cel ogólny lekcji:

Utrwalenie umiejętności wypowiadania się na temat zarządzania swoim czasem oraz równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym; powtórzenie słownictwa tematycznego oraz wybranych zagadnień gramatycznych

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu, poszukiwanie pracy, warunki pracy i zatrudnienia);
11) zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie, niepełnosprawność, uzależnienia, pierwsza pomoc w nagłych wypadkach);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
11) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
9) prosi o radę i udziela rady;
11) ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • sprawdza znajomość słownictwa z działów Człowiek, Praca oraz Zdrowie;

  • podsumowuje informacje na temat właściwego zarządzania czasem;

  • opowiada, w jaki sposób zachować równowagę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania między nauką języka niemieckiego a innymi dziedzinami życia;

  • powtarza wybrane zagadnienia gramatyczne;

  • pracuje, wykorzystując autentyczne materiały językowe;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach.

Strategie uczenia się:

(w tym strategie związane z planowaniem i organizowaniem procesu uczenia się pod kątem egzaminu maturalnego oraz wzmacniające świadomość i umiejętność wykorzystania strategii egzaminacyjnych)

  • czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • dokonywanie świadomej analizy języka obcego – porównywanie struktur z językiem ojczystym, tłumaczenie wyrazów, uogólnianie;

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. sporządzanie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem;

  • centralizowanie procesu uczenia się – utrwalanie i łączenie nowych informacji z już znanymi;

  • samodzielne sprawdzanie wiedzy lub odpowiadanie na pytania dotyczące materiału do opanowania;

  • wyjaśnianie samemu sobie: tłumaczenie, w jaki sposób nowe informacje są powiązane z już znanymi, lub wyjaśnienie kroków potrzebnych do rozwiązania problemu;

  • ponowne czytanie: ponowna analiza przeczytanego tekstu;

  • podsumowywanie: pisanie streszczeń i podsumowań (różnej długości) tekstów do opanowania;

  • zauważanie i poprawianie własnych błędów językowych (także poprawianie błędów innych uczniów);

  • zadawanie samemu sobie pytania na temat zastosowania danego wyrazu czy zwrotu, a następnie próba podania przykładu w różnych kontekstach w celu sprawdzenia poprawności użycia;

  • słowa kluczowe i mnemotechniki: używanie słów kluczowych i tworzenie obrazów w umyśle w formie skojarzeń z materiałem słownym.

Metody i formy nauczania:

  • kognitywizm,

  • konstruktywizm,

  • podająca – tekst źródłowy, plik audio,

  • aktywizująca – burza mózgów, nauczanie kooperatywne,

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy,

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w grupie,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (plik audio),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Dla osiągnięcia jak najlepszego efektu w postaci utrwalenia słownictwa oraz zagadnień gramatycznych z wybranych zakresów tematycznych zaleca się realizację wszystkich zadań przewidzianych w materiale.

  • Nauczyciel dzieli podopiecznych na dwie grupy i prosi o zastanowienie się nad danym tematem oraz przygotowanie odpowiedzi na zadane każdej grupie pytania:

    • grupa 1 – temat: Zeitmanagement, pytania przykładowe: Was versteht ihr unterm Zeitmanagement? Wie soll man seine Zeit richtig organisieren/planen? Warum haben so viele Menschen immer keine Zeit?

    • grupa 2 – temat: Work‑Life‑Balance, pytania: Was ist die Work‑Life‑Balance und worauf basiert sie? Wie kann man diesen Ausgleich erreichen? Warum ist es so wichtig?

  • Uczniowie w grupach opracowują podane tematy i przygotowują odpowiedzi na pytania. W swojej pracy uczniowie wykorzystują przede wszystkim wspólną wiedzę i uczą się od siebie nawzajem (wsparciem merytorycznym są dla uczniów zawarte w lekcji materiały: grupa 1 czyta tekst źródłowy, a grupa 2 słucha pliku audio).

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie z grupy 1 prezentują opracowane odpowiedzi na postawione przez nauczyciela pytania. Pozostali uczniowie mogą po zakończonej prezentacji zadać pytania do usłyszanych wypowiedzi. Następnie uczniowie z grupy 2 przedstawiają wyniki swojej pracy, a pozostali uczniowie również mogą zadawać pytania. Nauczyciel podczas prezentacji obu grup wspiera uczniów w tym procesie, nie oceniając ich wypowiedzi. Po zakończonej prezentacji nauczyciel na forum klasy omawia zauważone błędy językowe i wskazuje odpowiadające im poprawne językowo wersje wypowiedzi (w razie takiej potrzeby).

  • Następnie uczniowie wspólnie przechodzą do realizacji zadań w części Przeczytaj oraz Plik audio.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie z grupy 1 wypowiadają się na temat zachowania równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym, natomiast uczniowie z grupy 2 opowiadają o właściwym zarządzaniu swoim czasem (zamiana tematów opracowywanych przez daną grupę).

Praca domowa

Uczniowie wykonują Aufgabe 8 w części Sprawdź się (formułują wpis na blogu o swoim udziale w seminarium na temat równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym) i/lub przygotowują krótką prezentację multimedialną na temat właściwego zarządzania swoim czasem lub równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym.

Materiały pomocnicze

Powinny stać się nimi przede wszystkim pozostałe lekcje z działu Człowiek dla klasy III, jak również zagadnienia pojawiające się w pozostałych zakresach tematycznych, które są w tym materiale utrwalane.

Propozycja wykorzystania tekstu autentycznego:

Uczniowie dzielą się na kilkuosobowe grupy, czytają i analizują tekst, a następnie przygotowują plakaty informacyjne na temat zarządzania czasem na wzór umieszczonego pod wskazanym linkiem.

Zeitmanagement: Was Sie wirklich erfolgreicher macht, https://karrierebibel.de/zeitmanagement/ [dostęp: 19.06.2023].

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania pliku audio:

  • przed lekcją: przygotowanie plakatu na temat równowagi między życiem zawodowym a prywatnym;

  • w trakcie lekcji: praca z materiałem audio (np. streszczenie usłyszanego tekstu);

  • po lekcji: uczniowie planują jeden dzień bez telefonu i dzielą się swoimi doświadczeniami, przygotowując krótką wypowiedź pisemną na temat: Wie hat sich der Verzicht auf das Handy auf deine Entspannung und Produktivität ausgewirkt?

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik