Dla nauczyciela
Autor: Maria Gniłka‑Somerlik
Przedmiot: Język polski
Temat: Motyw Sądu Ostatecznego w utworze Zbigniewa Herberta U wrót doliny i w biblijnym przekazie w Apokalipsie św. Jana
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
przedstawia genezę powstania wiersza U wrót doliny Zbigniewa Herberta;
zestawia wiersz Z. Herberta z biblijną wizją apokaliptyczną;
analizuje warstwę stylistyczna wiersza Z. Herberta;
wyjaśnia, w jaki sposób Z. Herbert przedstawił wizję czasów ostatecznych, a także porównanie do czasów totalitarnych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
odwrócona klasa.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Lekcję można przeprowadzić w formie lekcji odwróconej, dlatego też uczniowie powinni przeczytać przed zajęciami sekcje: „Wprowadzenie” i „Sprawdź się”.
Faza wprowadzająca
Fazę wprowadzającą nauczyciel rozpoczyna od sprawdzenia wiedzy uczniów na temat motywów apokaliptycznych i treści Apokalipsy św. Jana. Po ogólnoklasowej dyskusji na ten temat nauczyciel zapisuje temat lekcji na tablicy.
Faza realizacyjna
Uczniowie pracują z pierwszym multimedium („Mapa myśli”). Zastanawiają się nad motywami występującymi w Apokalipsie św. Jana. Następnie do drugiej mapy myśli wpisują cytaty pochodzące z wiersza Herberta. W następnym kroku uczniowie rozpoczynają grę edukacyjną sprawdzającą umiejętność zestawiania dzieł literackich (w tym przypadku wiersz Herberta z Apokalipsą św. Jana). Dodatkowo wykonują przyporządkowane dwa polecenia i pierwsze z ćwiczeń.
Faza podsumowująca
W fazie podsumowującej uczniowie wykonują drugie ćwiczenie przyporządkowane do multimedium „Gra edukacyjna”. Porównują sposób ukazywania w literaturze zbrodniczych mechanizmów totalitaryzmu w wierszu Herberta U wrót doliny i opowiadaniu T. Borowskiego Proszę państwa do gazu.
Lekcję można uzupełnić o przedstawienie uczniom deklamacji aktorskiej wiersza (dostępne w intenecie). Uczniowie mogą podzielić się swoimi wrażeniami z odbioru interpretacji głosowej.
Materiały dodatkowe:
Franaszek Andrzej, Ciemne źródło. O twórczości Zbigniewa Herberta, Londyn 1998.
Karwowska Marzena, Symbole Apokalipsy. Studia z antropologii wyobraźni, Warszawa 2011.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Mapa myśli” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.