Autor: Ewa Orlewicz

Temat: August Comte. Część druga: wpływ i recepcja

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Poznasz oddziaływanie filozofii pozytywnej Comte'a i postaci jego kontynuatorów.

• Dowiesz się, czy Comte oddziaływał na pozytywizm w Polsce.

• Przeanalizujesz wkład Comte'a w rozwój socjologii.

Cele operacyjne. Uczeń:

• pozna oddziaływanie filozofii pozytywnej Comte'a i postaci jego kontynuatorów;

• dowie się, czy Comte oddziaływał na pozytywizm w Polsce;

• przeanalizuje wkład Comte'a w rozwój socjologii.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczenia przedmiotowe;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• śniegowa kula;

• audiobook;

• esej filozoficzny.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Przed lekcją nauczyciel udostępnia uczniom na platformie materiał „August Comte: Część druga: wpływy i recepcja”.

2. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z medium w sekcji „Audiobook”.

Faza wprowadzająca:

1. Prowadzący zajęcia loguje się na platformie, wyświetla temat lekcji oraz cele. Wspólnie z uczestnikami zajęć ustala kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje dyskusję, zadając pytanie: Czy Comte wpłynął na pozytywizm w Polsce?

Faza realizacyjna:

1. Śniegowa kula. Nauczyciel informuje uczniów, że będą pracowali metodą kuli śniegowej, poszukując odpowiedzi na pytanie: Jaki wpływ wniósł Comte w rozwój socjologii?.
   Pierwszy etap pracy jest indywidualny: uczniowie samodzielnie opracowują odpowiedzi, następnie łączą się w pary konfrontując zapisane pomysły. Kolejny etap to połącznie par w zespoły 4‑osobowe, które prowadzą dyskusję i weryfikują swoje przemyślenia, a ostatecznie postawiony problem omawiamy jest na forum klasy. Na każdym etapie uczniowe zapisują swoje pomysły na nowej kartce.
   Nauczyciel dokonuje przeglądu przedstawianych przez uczniów rozwiązań i uzupełnia je w razie potrzeby.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”, a następnie odczytuje polecenie: Jakie niebezpieczeństwa wynikają z badań szczegółowych? Co daje ogólny ogląd? Na czym polega wyższość oglądu systemowego nad szczegółowym? Uczniowie pracują w parach, analizując treść zadania, dyskutując i zapisując wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.
   Następnie nauczyciel wyświetla polecenie 3: Dlaczego Comte zauważa niewystarczalność metody obiektywnej w opisie rzeczywistości? Uczniowie pracują indywidualnie. W kolejnym etapie wybrany uczeń przedstawia swoją odpowiedź. Nauczyciel uzupełnia w razie potrzeby.

3. Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi

4. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenie nr 6, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

5. Nauczyciel wybiera osobę, która odczytuje na forum treść ostatniego ćwiczenia nr 7. Uczeń, prowadząc na forum analizę problemu, podaje swoją propozycję rozwiązania. Nauczyciel zachęca do dyskusji pozostałych uczniów, jeśli jest to koniecznie, naprowadza na prawidłowe rozwiązanie.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli.

2. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, a następnie wszyscy wspólnie omawiają: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego.

Praca domowa:

1. Napisz esej, który byłby rozwinięciem następującej myśli Comte: Mitologia umarła wraz z rozwojem nauk.

Materiały pomocnicze:

• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, tom 3, Warszawa 2005.

• Skarga B., Comte, Warszawa 1966.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.