Dla nauczyciela

Scenariusz zajęć

Autor: Marcin Sz. Małecki, Krzysztof Błaszczak

Temat: Jak przebiega reakcja redoks na poziomie mikroświata

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa

Zakres podstawowy

VIII. Reakcje utleniania i redukcji. Uczeń:

2) wskazuje utleniacz, reduktor, proces utleniania i redukcji w podanej reakcji.

Zakres rozszerzony

VIII. Reakcje utleniania i redukcji. Uczeń:

2) wskazuje utleniacz, reduktor, proces utleniania i redukcji w podanej reakcji.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • przedstawia reakcję redoks na poziomie mikroświata;

  • wyjaśnia rolę utleniacza oraz reduktora w reakcjach redoks;

  • porównuje procesy utleniania i redukcji zachodzące na poziomie mikroświata.

Strategie nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • audiobook;

  • dyskusja dydaktyczna;

  • analiza materiału źródłowego;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • technika zdań podsumowujących.

Formy pracy:

  • praca zbiorowa;

  • praca w parach;

  • praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu/smartfony, tablety;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • rzutnik multimedialny;

  • tablica interaktywna/tablica i kreda, pisak;

  • aplikacja Kahoot! lub Quizizz.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wyświetla okładkę e‑materiału. Następnie zadaje uczniom pytanie: „Co jest przedstawione na zdjęciu”? Dyskutuje z uczniami o rdzy pod kątem chemicznym.

  2. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Uczniowie starają się wyjaśnić, na czym polegają reakcje redox.

  3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel odwołuje uczniów do audiobooka przedstawiającego modelowe ujęcie reakcji redoks na poziomie mikroświata na wybranym przykładzie. Uczniowie w parach układają pytania dotyczące treści audiobooka, głośno na forum odczytują je pojedynczo, a pozostali uczniowie udzielają odpowiedzi. Pozostali uczniowie i nauczyciel weryfikują poprawność merytoryczną wypowiedzi uczniów.

  2. Uczniowie samodzielnie wykonują polecenia zawarte w medium bazowym e‑materiału, po czym z kolegą z ławki ustalają poprawność odpowiedzi.

  3. Uczniowie analizują treści zawarte w e‑materiale dotyczące reakcji redox. Następnie chętny uczeń podchodzi do tablicy i zapisuje równanie reakcji redox w przypadku żelaza z tlenem. Omawia reakcję utleniania i redukcji oraz rolę utleniacza i reduktora w reakcjach redoks. Pozostali uczniowie i nauczyciel weryfikują poprawność merytoryczną zapisów na tablicy oraz wypowiedzi ucznia.

  4. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale w zakładce „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów zadając przykładowe pytania lub może stworzyć quiz z wykorzystaniem aplikacji Kahoot! lub Quizizz z zastosowaniem smartfonów/tabletów: Na czym polega reakcja redox? Wyjaśnij pojęcia: redukcja, utlenianie, reduktor, utleniacz, stopień utlenienia. Jaką funkcję pełni siarka w reakcji jej spalania w tlenie? Który z pierwiastków pełni funkcję utleniacza, a który reduktora podczas pokrywania się miedzianego dachu czarnym nalotem tlenku miedzi(II)?

  2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio:

  • Przypomniałe/łam sobie, że...

  • Co było dla mnie łatwe...

  • Czego się nauczyłam/łem...

  • Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Audiobook może być wykorzystany w trakcie lekcji oraz jako pomoc przy odrabianiu zadania domowego. Z medium mogą skorzystać uczniowie nieobecni na lekcji celem nadrobienia luk kompetencyjnych.

Materiały pomocnicze:

1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

  • Na czym polega reakcja redox?

  • Wyjaśnij pojęcia: redukcja, utlenianie, reduktor, utleniacz, stopień utlenienia.

  • Jaką funkcję pełni siarka w reakcji jej spalania w tlenie?

  • Który z pierwiastków pełni funkcję utleniacza, a który reduktora podczas pokrywania się miedzianego dachu czarnym nalotem tlenku miedzi(II)?

Sprawdź się