Dla nauczyciela
Scenariusz zajęć
Autor: Marta Wróbel, Krzysztof Błaszczak
Przedmiot: chemia
Temat: W jaki sposób oczyszcza się rudy miedzi?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa
Poziom podstawowy i rozszerzony
Wymagania ogólne
II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń:
1) opisuje właściwości substancji i wyjaśnia przebieg procesów chemicznych;
2) wskazuje na związek właściwości różnorodnych substancji z ich zastosowaniami i ich wpływem na środowisko naturalne.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia formy miedzi (minerały miedzi) jakie występują w przyrodzie;
wskazuje lokalizację złóż miedzi w Polsce i na świecie;
omawia etapy oczyszczania rudy miedzi.
Strategie nauczania:
asocjacyjna.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja dydaktyczna;
analiza tekstu źródlowego;
ćwiczenia uczniowskie;
burza mózgów;
technika gadająca ściana;
technika zdań podsumowujących.
Formy pracy:
praca w grupach;
praca indywidualna;
praca zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
rzutnik multimedialny.
Przebieg zajęć
Faza wstępna:
Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wykorzystuje informacje zawarte we wprowadzeniu e‑materiału i włącza uczniów do dyskusji.
Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół miedzi – położenie w układzie okresowym, właściwości fizyczne i chemiczne.
Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy, rozdaje arkusze papieru, mazaki. Zadaniem uczniów jest opracowanie informacji dotyczących minerałów zawierających miedź. Uczniowie mogą korzystać z różnych dostępnych źródeł informacji, w tym z e‑materiału. Po wyznaczonym czasie liderzy grup prezentują efekty pracy na forum klasy z wykorzystaniem techniki gadająca ściana. Nauczyciel może wyświetlać na tablicy multimedialnej po kolei zdjęcia omawianego minerału. Prowadzący zajęcia weryfikuje poprawność merytoryczną wypowiedzi uczniów.
Uczniowie otrzymują zadanie, by na podstawie informacji w e‑materiale oraz informacji dostępnej w internecie samodzielnie odszukali fakty dotyczące wydobycia, przetwarzania, wykorzystania i recyklingu miedzi. Uczniowie również wykorzystują grafikę interaktywną. Po minionym czasie nauczyciel inicjuje dyskusję, włącza uczniów. Wydobycie miedzi w Polsce i na świecie omówienie z wykorzystaniem map.
Uczniowie w grupach wyszukują informacje w dostępnych źródłach na temat czyszczenia naczyń, przedmiotów i narzędzi miedzianych (z nalotami na powierzchni) domowymi sposobami. Po wyznaczonym czasie liderzy grup z wykorzystaniem techniki gadająca ściana prezentują wyszukane sposoby.
Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – sprawdź się.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie zajęć nauczyciel zadaje uczniom pytania: jakie znacie minerały zawierające miedź? Gdzie są złoża miedzi w Polsce i na świecie? Na czym polega proces oczyszczania miedzi?
Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio:
Przypomniałem/łam sobie, że...
Co było dla mnie łatwe...
Czego się nauczyłam/łem...
Co sprawiało mi trudność...
Praca domowa
Uczniowie wykonują pozostała ćwiczenia zawarte w e‑materiale – „Sprawdź się”.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać grafiki interaktywne przygotowując się do zajęć lub podczas lekcji powtórzeniowej. Medium może być wykorzystane przez uczniów nieobecnych na lekcji w celu uzupełnienia swoich braków.
Materiały pomocnicze:
1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):
Jakie znasz minerały zawierające miedź?
Gdzie są złoża miedzi w Polsce i na świecie?
Na czym polega proces oczyszczania miedzi?
Wartościowe strony dotyczące tematyki miedzi:
https://kghm.com/pl
https://www.pgi.gov.pl/psg-1/psg-2/informacja-i-szkolenia/wiadomosci-surowcowe/9795-miedz-i-srebro.html
https://copperalliance.pl/
http://www.icsg.org/
http://home.agh.edu.pl/~zmsz/pl/pliki/mmn/MMN_W02_MIEDZ1.pdf
Mapa świata i mapa Polski.
Arkusze papieru A2/A3, mazaki, glutaki.