Dla nauczyciela
Autorka: Anna Rabiega
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Rola Prezydenta RP w polityce zagranicznej
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
zakres podstawowy
III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
5) wykazuje znaczenie, jakie dla pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma fakt wyborów powszechnych; przedstawia kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: ceremonialno‑reprezentacyjne, w stosunku do rządu, parlamentu i władzy sądowniczej, w polityce zagranicznej oraz bezpieczeństwa państwa; analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – poziom legitymizacji społecznej władzy prezydenckiej.
zakres rozszerzony
VIII. Modele sprawowania władzy.
Uczeń:
2) analizuje sposób wyboru i charakteryzuje formę (jednoosobowa lub kolegialna) głowy państwa we współczesnych republikach; odróżnia prerogatywy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej od innych jego uprawnień.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje uprawnienia Prezydenta RP w polityce zagranicznej;
ocenia rolę Prezydenta RP w realizacji polityki zagranicznej;
porównuje zakres uprawnień Prezydenta RP i Rady Ministrów w polityce zagranicznej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
metoda układanki;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Uczniowie zapoznają się z treścią fragmentu artykułu zawartego we Wprowadzeniu. Mogą również korzystać z wiedzy własnej oraz tekstu Konstytucji RP. W parach dyskutują, formułują i zapisują odpowiedzi na pytania postawione pod tekstem:
Jakie są kompetencje Prezydenta RP w dziedzinie polityki zagranicznej?
W jakim stopniu działa on niezależnie od Rady Ministrów?
Na ile zmuszony jest z nią współpracować?
2.Chętni/wybrani uczniowie odczytują swoje odpowiedzi. Nauczyciel pyta pozostałych, czy mają zanotowane jakieś inne refleksje i również prosi o ich odczytanie. Zadanie nie polega na dokładnej analizie problemu (tą uczniowie zajmą się podczas lekcji), a jedynie na zanotowaniu pierwszych wrażeń i uczniowskich interpretacji dotyczących zagadnienia - należy poinformować uczniów, że ich teorie zweryfikowane zostaną podczas lekcji.
3. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
Faza realizacyjna
1. Animacja „Rola Prezydenta RP w polityce zagranicznej”. Uczniowie odliczają do trzech. Podczas projekcji animacji zadaniem uczniów o określonych numerach będzie zanotowanie jak największej liczby informacji na temat, odpowiednio:
numery 1 – ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych przez Prezydenta RP;
numery 2 – mianowanie i odwoływanie przedstawicieli RP przez Prezydenta RP;
numery 3 – przyjmowanie listów uwierzytelniających i odwołujących przedstawicieli innych państw przez Prezydenta RP.
2. Metoda układanki. Uczniowie o tym samym numerze łączą się w grupę, by wymienić i uzupełnić informacje dotyczące powierzonej im kompetencji Prezydenta RP. Każda grupa wyznacza moderatora, który dba, aby wszyscy członkowie grupy uczestniczyli w realizacji zadania, oraz sekretarza, który we współpracy z pozostałymi członkami grupy sporządza notatkę. Następnie uczniowie dzielą się na grupy trzyosobowe w taki sposób, by w każdej znalazł się uczeń o numerze 1, 2 i 3. Uczniowie o poszczególnych numerach przedstawiają pozostałym członkom grupy zanotowane wcześniej informacje.
3. Schemat interaktywny „Podział konstytucyjnych kompetencji w dziedzinie polityki zagranicznej między organami władzy wykonawczej”. Uczniowie zapoznają się samodzielnie ze schematem, następnie dzielą na grupy sześcioosobowe. W grupach odbywa się dyskusja – kolejni uczniowie na przemian kończą dwa zdania (bez względu na swoją prawdziwą opinię): „Rola Prezydenta RP w polityce zagranicznej państwa jest większa niż Rady Ministrów, ponieważ…”, „Rola Rady Ministrów w polityce zagranicznej państwa jest większa niż Prezydenta RP, ponieważ…”. Kiedy uczniom skończą się argumenty, odbywa się głosowanie. Ustalają, jaka jest w tej kwestii ogólnoklasowa opinia. W celu podsumowania ćwiczenia chętni/wybrani uczniowie przedstawiają na forum klasy najciekawsze argumenty, które pojawiły się w ich dyskusjach grupowych.
4. Ćwiczenia 2–4 oraz 6–7. Uczniowie pracują nad odpowiedziami w parach, następnie weryfikują poprawność swoich odpowiedzi z inną parą i odnotowują rozbieżności i ewentualne inne problemy, które pojawiły się podczas ustalania prawidłowych odpowiedzi. Po upływie czasu wyznaczonego na rozwiązanie ćwiczeń chętni/wybrani uczniowie przedstawiają rezultaty pracy w parach, a pozostali uczniowie korygują lub uzupełniają odpowiedzi. Nauczyciel czuwa nad poprawnością ustalonych ostatecznie rozwiązań i w razie potrzeby dodatkowo wyjaśnia prawidłowe rozwiązania zadań. Należy dbać, by zmieniać pary, w których pracują uczniowie w taki sposób, by nie zawsze pracowali z tą samą osobą.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie w ramach podsumowania przygotowują pytania na kartkówkę z omawianego tematu. Chętni przedstawiają je na forum klasy.
2. Ćwiczenia 1 i 5. Uczniowie indywidualnie rozwiązują ćwiczenia i sprawdzają zgodność swoich rozwiązań z rozwiązaniami w e‑materiałach.
Praca domowa:
Prezydent RP czy Rada Ministrów – kto ma większe uprawnienia w polityce zagranicznej? Odpowiedź uzasadnij.
Materiały pomocnicze:
Konstytucja RP.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Animacja może być wykorzystana jako źródło materiałów do przygotowania się do lekcji powtórzeniowej.