Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.4.3

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Bürosprache/Język biurowy

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność rozpoznawania i rozumienia anglicyzmów w języku niemieckim.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu, poszukiwanie pracy, warunki pracy i zatrudnienia);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • rozpoznaje anglicyzmy;

  • wyjaśnia, na czym polega ich popularność;

  • analizuje zapisane skróty.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi,

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia,

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem,

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach,

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata,

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu i dźwięku (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego);

  • stosowanie technik strukturalnych – wybieranie najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w tekstach słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych wyrazów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

  • zadawanie pytań (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów);

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie językowym).

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: pogadanka, opis, praca z tekstem źródłowym, wyjaśnienie;

  • aktywizująca: burza mózgów;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (ilustracja interaktywna),

  • wydrukowane oferty pracy,

  • grupa wyrazów z obcego języka do wyświetlenia,

  • skrzynka pytań,

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel pokazuje uczniom wydrukowane na kartkach niemieckie oferty pracy na stanowisko Project Manager, SEO specialist, HR Manager, Digital Marketing Coordinator i prosi, by przyjrzeli się, w jaki sposób – w jakim języku oraz za pomocą jakich określeń lub skrótów – jest formułowana nazwa stanowiska pracy. Oferty powinny zawierać angielskie terminy. Następnie prosi uczniów o podanie przykładów wyrazów zapożyczonych z innego języka, których używają na co dzień lub sam wyświetla grupę takich wyrazów i prosi o dopasowanie do nich ich niemieckich odpowiedników (burza mózgów).

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe grupy, a następnie prosi wszystkich uczniów o przeczytanie tytułu tekstu w części Przeczytaj. Zadaniem każdej grupy jest udzielenie odpowiedzi na pytanie podane w tytule oraz podanie po dwa argumenty na uzasadnienie swojego stanowiska. Nauczyciel zapisuje na tablicy dwa hasła: Englisch im Büro ist ein Muss oraz Englisch im Büro ist kein Muss. Przedstawiciele każdej grupy zapisują pod odpowiednim hasłem ustalone argumenty.

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym Englisch im Büro – ein Muss? W razie konieczności korzystają z dodatkowej pomocy, np. wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Nauczyciel wspiera uczniów, odpowiadając na ich pytania.

  • Uczniowie indywidualnie sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykonując Übung 1‑3 w części Przeczytaj. Uczniowie uzupełniają brakujące fragmenty w tekście, określają, które informacje są zgodne z treścią tekstu, pracują ze słownictwem.

  • Uczniowie dobierają się w pary. Zadają sobie nawzajem pytania do treści tekstu. Wykorzystują do tego pytania zawarte w Übung 4 w części Przeczytaj oraz układają własne pytania dodatkowe związane z tekstem.

  • Nauczyciel prosi uczniów o zwrócenie uwagi na hasła w legendzie ilustracji interaktywnej i pyta: Welche Informationen erwartet ihr? Könnt ihr Beispiele geben? Nauczyciel zapisuje na tablicy propozycje uczniów, a następnie prosi o zapoznanie się z treścią multimedium.

  • Nauczyciel inicjuje rozmowę i pyta: Hattet ihr recht? Sind eure Beispiele richtig? Was hat euch überrascht? Was habt ihr bereits gewusst? Chętni uczniowie odpowiadają na pytania.

  • Uczniowie dobierają się w pary i w parach sprawdzają stopień zrozumienia treści ilustracji interaktywnej, wykonując Übung 1‑3 w części Ilustracja interaktywna. Uczniowie określają, które informacje są zgodne z treścią ilustracji, pracują ze słownictwem.

  • Następnie nauczyciel prosi uczniów o napisanie na kartkach treści wiadomości SMS z Aufgabe 7 w części Sprawdź się. Uczniowie pracują w parach. Pary wymieniają się kartkami i zapoznają się z propozycją koleżanek i kolegów. Wybrane pary odczytują wiadomość na forum klasy.

c) Faza podsumowująca

  • Nauczyciel przygotowuje skrzynkę pytań. Wszystkie pytania dotyczą tematu i treści e‑materiału, np.: Was sind Anglizismen? Wann oder wo werden englische Wörter im Deutschen gebraucht? Was bedeutet die englische Abkürzung ASAP? Wofür ist ein Digital Marketing Specialist verantwortlich? Wann benutzt man die Abkürzung btw.? Uczniowie losują kolejno pytania, czytają je i udzielają odpowiedzi na forum klasy.

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy treść wiadomości, w której  zostały użyte anglicyzmy, np.: IMO brauchen wir keine Anglizismen im Deutschen. Wie ist eure Meinung dazu? Ich bitte euch um die Antwort ASAP. BTW – ihr solltet mir eine schriftliche Antwort geben. Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie tej wiadomości wyłącznie po niemiecku oraz o napisanie krótkich odpowiedzi. Nauczyciel zbiera odpowiedzi uczniów i odczytuje je na forum klasy.

Praca domowa

Uczeń formułuje wypowiedź pisemną, odpowiadając na pytania zawarte w Aufgabe 8 w części Sprawdź się oraz uzasadnia swoje zdanie.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania ilustracji interaktywnej

  • Przed lekcją: zapoznanie się z tematem i nowym słownictwem, zaciekawienie tematem, odgadnięcie tematu lekcji. Nauczyciel może rozdać uczniom na karteczkach skróty oraz hasła angielskie, używane w języku niemieckim oraz ich odpowiedniki w języku niemieckim i poprosić o odpowiednie dopasowanie ich.

  • W trakcie lekcji: wykorzystanie jako bazy leksykalnej do wykonywania ćwiczeń, inspiracja do wypowiedzi pisemnych lub ustnych, np. pisania wiadomości e‑mail, SMS, analizy podobieństw i różnic między językiem niemieckim i angielskim. Ucznowie przygotowują słowniczek skrótów, korzystając z ilustracji interaktywnej oraz ofert pracy, zawierających anglicyzmy.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa, jako pomoc do wykonania zadania domowego, a także baza do analizy, np. ofert pracy na niemieckim rynku pracy, zawierających anglicyzmy.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik