Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.4.1

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz/Nicole Krohn-Nadarzyński

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Soft Skills – Schlüssel zum erfolgreichen Leben/Umiejętności miękkie – klucz do udanego życia

Grupa docelowa: szkoła ponadpodstawowa, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji

Umiejętność wypowiadania się na temat znaczenia umiejętności miękkich w życiu zawodowym i prywatnym.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
4) praca (np. zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, praca dorywcza, wybór zawodu, poszukiwanie pracy, warunki pracy i zatrudnienia);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
9) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wyjaśnia, czym są kompetencje miękkie,

  • podaje przykłady kompetencji,

  • proponuje skalę ważności kompetencji miękkich w życiu prywatnym.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • sam decyduje, jak rozwiązać problem i udzielić wyjaśnień;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • ćwiczenie (tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie zdań ze sobą);

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych wyrazów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy.

Metody i formy pracy:

  • podejście komunikacyjne;

  • podająca: pogadanka, opis, praca z tekstem źródłowym, wyjaśnienie;

  • aktywizująca: burza mózgów;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w grupie,

  • praca w parach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • hasła do kategorii Soft Skills oraz Hard Skills,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (plik audio),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu. Zwraca także uwagę na tekst wprowadzający „Czy wiesz, że…” i pyta uczniów: Czy domyślacie się, co będzie tematem dzisiejszej lekcji?”

  • Następnie nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy i prosi każdą z nich o przyporządkowanie przygotowanych przez nauczyciela na osobnych szablonach haseł do kategorii Soft Skills oraz Hard Skills. Utworzony przez każdą grupę podział nauczyciel pozostawia do analizy w dalszej części lekcji.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie czytają tekst źródłowy Volldampf Richtung Abi. W razie konieczności uczniowie korzystają z dodatkowej pomocy, np. wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Uczniowie uzupełniają tekst brakującymi fragmentami – wykonują Übung 1 w części Przeczytaj.

  • Po przeczytaniu tekstu uczniowie dobierają się w pary i sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykonując Übung 2‑4 w części Przeczytaj. Uczniowie zaznaczają właściwą i zgodną z tekstem odpowiedź, określają, czy dane zdanie jest prawdziwe czy fałszywe, udzielają odpowiedzi na pytanie, co to są kompetencje miękkie oraz podają przykłady.

  • Nauczyciel prosi uczniów poszczególnych par o udostępnienie sobie nawzajem rozwiązania Übung 4 w części Przeczytaj – przykładów kompetencji miękkich. Uczniowie sprawdzają poprawność wykonanego przez inną parę zadania i podsumowują ewentualne błędy.

  • Następnie uczniowie zapoznają się z filmem Soft Skills versus Hard Skills. Nauczyciel prosi uczniów, aby podczas oglądania filmu zwrócili uwagę na to, jakie główne wątki są omawiane w filmie. Uczniowie notują te wątki na kartkach podczas oglądania lub po obejrzeniu filmu. Następnie uczniowie kolejno odczytują zapisane hasła. Nauczyciel zapisuje je na tablicy. Kolejni uczniowie czytają tylko te hasła, które jeszcze nie zostały zapisane. Nauczyciel komentuje propozycje uczniów – potwierdza, że uczniowie dobrze zrozumieli główne wątki (zakreśla te właściwe) lub zmazuje te, które nie są głównym tematem filmu.

  • Następnie uczniowie oglądają film drugi raz oraz w parach sprawdzają stopień zrozumienia jego treści, wykonując Übung 1‑3 w części Film. Uczniowie zaznaczają właściwą odpowiedź, zgodną z treścią filmu, dopasowują poszczególne wyrazy do siebie, zaznaczają informacje, których dowiedzieli się z filmu, odpowiadają indywidualnie pisemnie na pytanie, jakie kompetencje miękkie zauważają u siebie. Wybrani przez nauczyciela uczniowie przedstawiają swoją wypowiedź na temat własnych kompetencji miękkich na forum klasy.

c) Faza podsumowująca

  • Wybrani przez nauczyciela uczniowie wymieniają na forum klasy po jednej kompetencji i krótko ją charakteryzują.

  • Uczniowie tworzą ponownie trzy grupy, tak jak na początku lekcji i analizują oraz korygują przygotowany wcześniej podział haseł na kategorię Soft Skills i Hard Skills. Przedstawiciel wybranej grupy prezentuje ten podział na forum klasy. Przedstawiciele pozostałych grup udzielają informacji, czy schemat przygotowany przez ich grupę jest taki sam.

  • Następnie nauczyciel prosi uczniów, aby wybrali jedną kompetencję i przykleili ją na tablicy pod hasłem życie prywatne lub życie zawodowe – w zależności od tego, w którym obszarze jest ona według nich ważniejsza. Chętny uczeń podsumowuje wyniki tego zadania.

Praca domowa

Uczeń wypowiada się pisemnie na temat, co jest ważniejsze u kandydata ubiegającego się o pracę – wiedza fachowa czy umiejętność pracy w grupie (Aufgabe 8 w części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu

  • Przed lekcją: zapoznanie się z tematem i nowym słownictwem. Uczniowie otrzymują od nauczyciela listę wyrazów w języku niemieckim i przygotowują do nich fiszki polsko‑niemieckie. Są to wyrazy występujące w filmie. W ten sposób uczniowie przygotowują samodzielnie słownictwo do tematu. Przed lekcją uczniowie odpytują się nawzajem ze znajomości nowych wyrazów.

  • W trakcie lekcji: wykorzystanie jako bazy leksykalnej do wykonywania ćwiczeń, inspiracja do wypowiedzi pisemnych lub ustnych. Nauczyciel może wyznaczyć ucznia, który odegra rolę eksperta do spraw zatrudnienia, wypowiadającego się na temat kompetencji twardych i miękkich oraz grupę uczniów w roli kandydatów ubiegających się o pracę, zadających pytania ekspertowi. Na podstawie filmu uczniowie mogą także przygotować pytania i odpowiedzi typowe dla rozmowy kwalifikacyjnej.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa. Uczniowie mogą przygotować ulotkę informacyjną na temat kompetencji kandydata, ubiegającego się o pracę lub zestaw pytań na rozmowę kwalifikacyjną, dotyczących poszczególnych kompetencji.

Słownik