Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
Hammurabi pod pręgierzem?
Grupa docelowa
szkoła podstawowa, klasa 5
Ogólny cel kształcenia:
Uczeń poznaje okoliczności powstania Kodeksu Hammurabiego oraz jego znaczenie.
Kształtowane kompetencje ogólne:
porozumiewanie się w języku ojczystym,
kompetencje społeczne i obywatelskie.
Cele (szczegółowe) operacyjne
Uczeń:
pamięta pojęcie kodeks, państwo, pismo klinowe;
lokalizuje nazwy głównych: rzek Tygrys i Eufrat;
wskazuje na mapie Babilon oraz Babilonię;
wie kim był Hammurabi;
tłumaczy dlaczego Hammurabiego uznaje się za twórcę kodeksu Hammurabiego
omawia na czym polegała zasada „oko za oko”;
wyjaśnia znaczenie kodeksu Hammurabiego;
wie co to jest monarchia despotyczna.
Metody/techniki kształcenia:
metody programowane: z wykorzystaniem e‑podręcznika, z wykorzystaniem multimediów;
metody aktywizujące: dyskusja;
metody podające: wykład;
metody praktyczne: praca z mapą,
praca z tekstem źródłowym.
Formy organizacji pracy
indywidualna
zbiorowa
grupowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca:
Czynności organizacyjne. Nauczyciel podaje temat i cele zajęć.
Następnie prosi uczniów o przypomnienie, jakie warunki naturalne panowały nad Tygrysem i Eufratem. Czy były to warunki sprzyjające rozwojowi cywilizacji? Prosi uczniów, aby przypomnieli sobie najważniejsze osiągnięcia Sumerów.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel informuje uczniów, że obejrzą film dotyczący kodeksu Hammurabiego. Przed projekcją wskazuje na mapie Babilon i tłumaczy, że był on jednym z największych miast Mezopotamii oraz jednym z najważniejszych ośrodków handlowych. Opowiada o amoryckim władcy Hammurabim, który zjednoczył państwa‑miasta Mezopotamii i stworzył potężne państwo nazywane Babilonią, ze stolicą w Babilonie. Wskazuje również, że do najważniejszych osiągnięć Hammurabiego należy kodyfikacja prawa.
Uczniowie oglądają film Hammurabi pod pręgierzem.
Po obejrzeniu filmu nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Czy wiedzą, co to jest monarchia despotyczna? Nauczyciel zapisuje na tablicy definicję: monarchia despotyczna – ustrój, w którym cała władza jest skupiona w ręku jednej osoby, najczęściej króla lub cesarza. Głowa państwa ustanawia prawo, ale sama mu nie podlega. Tłumaczy, że przykładem monarchii despotycznej są rządy Hammurabiego.
Następnie nauczyciel zachęca uczniów do dyskusji na temat kar stosowanych w starożytnej Babilonii. Zadaje im pytania:
Czy te kary były, ich zdaniem, sprawiedliwe?
Czy wyobrażają sobie stosowanie takich kar w dzisiejszych czasach?
Nauczyciel przypomina uczniom o tym, że Ania wspominała w filmie o Singapurze jako kraju wysoko rozwiniętym, w którym jednak są stosowane kary cielesne. Zwraca również uwagę, że w tym rejonie świata jest to powszechne. Następnie prezentuje mapę przedstawiającą kraje, w których kara cielesna jest stosowana przez wymiar sprawiedliwości.
(https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Map_of_judicial_corporal_punishment.svg)
Uczniowie wymieniają państwa, w jakich stosuje się karę cielesną. Jeśli mają problem z odszyfrowaniem któregoś kraju, nauczyciel im pomaga.
Nauczyciel prezentuje uczniom jeszcze dwie mapy:
Legalność kar cielesnych w Europie.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Corporal_punishment_in_Europe.svg
Zakaz stosowania kar cielesnych wobec dzieci na świecie.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Map_of_domestic_corporal_punishment_abolition.svg
Faza podsumowująca:
W celu podsumowania lekcji nauczyciel wykorzystuje stronę Podsumowanie. Omawia kolejne punkty wspólnie z uczniami oraz inicjuje pogadankę syntezującą zagadnienia poruszane w trakcie lekcji. Następnie uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, po ich rozwiązaniu omawiają wspólnie z nauczycielem. Nauczyciel wyjaśnia niejasności.
Praca domowa
Napisz list do dowolnego kraju, w którym występuje np. kara chłosty lub kara śmierci z apelem o jej zniesienie (z uzasadnieniem).
Metryczka
Tytuł
Hammubari pod pręgierzem?
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego w‑materiał się odnosi
Cywilizacja Mezopotamii. Kodeks Hammurabiego
Przedmiot
historia
Etap edukacyjny
gimnazjum, szkoła podstawowa
Podstawa programowa
2. Cywilizacje Bliskiego Wschodu. Uczeń:
1) lokalizuje w czasie i przestrzeni cywilizacje starożytnej Mezopotamii i Egiptu;
2) charakteryzuje strukturę społeczeństwa i system wierzeń w Egipcie;
3) wyjaśnia znaczenie pisma i prawa w procesie powstawania państw;
Nowa podstawa programowa
I. Cywilizacje starożytne. Uczeń:
2) lokalizuje w czasie i przestrzeni cywilizacje Starożytnego Wschodu (Mezopotamii, Egiptu i Izraela),
5) charakteryzuje najważniejsze osiągnięcia kultury materialnej i duchowej świata
starożytnego w różnych dziedzinach: filozofii, nauce, prawie, architekturze, sztuce, literaturze;
Kompetencje kluczowe:
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 18.12.2006 w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie:
1) porozumiewanie się w języku ojczystym,
6) kompetencje społeczne i obywatelskie.
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczeń:
dostrzega zmiany w życiu społecznym oraz ciągłość w rozwoju kulturowym i cywilizacyjnym;
dostrzega w narracji historycznej warstwę informacyjną, wyjaśniającą i oceniającą;
wyjaśnia związki przyczynowo‑skutkowe analizowanych wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych;
wyjaśnia znaczenie poznawania przeszłości dla rozumienia świata współczesnego.