Scenariusz lekcji

Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Ogólny plan budowy skóry człowieka

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia elementy budowy skóry na podstawie jej schematu;

• wykazuje związek budowy skóry z pełnionymi funkcjami;

• rozpoznaje na schemacie wytwory naskórka.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• problemowa;

• nauczanie hybrydowe.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka;

• JIGSAW (układanka);

• analiza tekstu źródłowego;

• mapa myśli;

• gra dydaktyczna – quiz.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• schemat budowy skóry.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel zadaje pytanie: „Jaką funkcję pełni skóra w organizmie?”. Uczniowie podają propozycje, np. zabezpiecza organizm przed zmianami temperatury, usuwa z organizmu nadmiar wody, wydziela mleko, łój, odbiera bodźce, pobiera tlen, a usuwa dwutlenek węgla, zapobiega wnikaniu pasożytów, chroni przed urazami mechanicznymi oraz promieniowaniem UV.

2. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z wprowadzeniem do e‑materiału.

3. Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Zespoły na podstawie informacji zawartych w e‑materiale – w tym także zamieszczonych na grafice interaktywnej – opracowują następujące zagadnienia:

   • grupa I – budowa i funkcje naskórka;

   • grupa II – budowa skóry właściwej;

   • grupa III – rozmieszczenie, budowa i funkcje tkanki podskórnej;

   • grupa IV – funkcje skóry i rodzaje wytworów naskórka.

2. Po upływie wyznaczonego czasu uczniowie omawiają na forum klasy opracowane zagadnienie. Nauczyciel ocenia poprawność każdej prezentacji, wskazuje błędy, uzupełnia brakujące informacje.

3. Klasa wspólnie wykonuje mapę pojęć na temat ogólnego planu budowy skóry.

4. Nauczyciel prosi o zapoznanie się z grafiką interaktywną, następnie o wykonanie ćwiczeń od 3 do 6 zawartych w e‑materiale.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup (A–E) i przeprowadza grę dydaktyczną – quiz. Grupy losują po trzy zagadnienia. Grę zaczyna grupa A. Pozostałe grupy zadają jej członkom pytania, np.: „Czy element ten jest wytworem naskórka?”, „Czy znajduje się w naskórku?” itp. Grupa A może odpowiadać jedynie „tak” lub „nie”. Zespół, który odgadnie zagadnienie wylosowane przez grupę A, otrzymuje 1 pkt i wskazuje dany element na schemacie budowy skóry (jeżeli występuje). Następnie pytania są kierowane kolejno do grup B, C, D i E. Wygrywa ta grupa, która zdobędzie najwięcej punktów.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia nr 7 i 8 zawarte w e‑materiale.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania grafiki interaktywnej:

Grafika interaktywna powinna zostać wykorzystana w fazie realizacyjnej lekcji. Można ją również wykorzystać na zajęciach dotyczących wytworów naskórka i skóry właściwej oraz rodzajów i funkcji gruczołów skórnych.