Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Koniec I wojny światowej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia sytuację w Europie w 1918 roku.

• charakteryzuje skutki traktatu brzeskiego i opisuje, w jakich okolicznościach doszło do zakończenia I wojny światowej.

• analizuje zmiany na mapie Europy po zakończeniu I wojny światowej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć.

2. Prowadzący inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Nauczyciel poleca, aby uczniowie odliczyli do sześciu i utworzyli grupy w zależności od numeru. Każda z grup opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Grupa 1 i 4 – Coraz bliżej końca;

• Grupa 2 i 5 – Rozpad Austro‑Węgier;

• Grupa 3 i 6 – Rewolucja listopadowa w Niemczech i rozejm w Compiègne.

Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Uczniowie zapoznają się z mapą i w parach wykonują polecenie nr 1: „Opisz niemieckie straty terytorialne w Europie poniesione w wyniku porażki w I wojnie światowej”. Wybrana dwójka uczniowska przedstawia propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie nr 3, wymieniając państwa, które pojawiły się na mapie Europy po I wojnie światowej, a których nie było na niej, jako samodzielnych bytów politycznych, na początku XX wieku.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Film + Sprawdź się”. Uczniowie indywidualnie rozwiązują ćwiczenia od 1 do 3. Nauczyciel na platformie śledzi postępy uczestników zajęć. Osoba, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, może zostać nagrodzona oceną za aktywność.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Koniec I wojny światowej” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć oraz ocenia pracę uczniowskich grup.

Praca domowa:

1. Zapoznaj się z filmem w sekcji „Film + Sprawdź się” i wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocznicze:

S. Sierpowski, Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. 1, Poznań 1989.

Teksty do nauki historji w szkole średnieja, opr. J. Dąbrowski, Kraków 1928.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Mapa interaktywna”, aby przygotować się do późniejszej pracy.