Scenariusz zajęć

Autor: Robert Wróbel, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: Jak zbudowana jest cząsteczka sulfanu?

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum – zakres podstawowy i zakres rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

VII. Systematyka związków nieorganicznych. Uczeń:

6) klasyfikuje wodorki ze względu na ich charakter chemiczny (kwasowy, zasadowy i obojętny); wnioskuje o charakterze chemicznym wodorku na podstawie wyników doświadczenia; pisze odpowiednie równania reakcji potwierdzające charakter chemiczny wodorków; opisuje typowe właściwości chemiczne wodorków pierwiastków 17. grupy, w tym ich zachowanie wobec wody i zasad.

Zakres rozszerzony

VII. Systematyka związków nieorganicznych. Uczeń:

6) klasyfikuje wodorki ze względu na ich charakter chemiczny (kwasowy, zasadowy i obojętny); projektuje i przeprowadza doświadczenie, którego przebieg pozwoli wykazać charakter chemiczny wodorku; wnioskuje o charakterze chemicznym wodorku na podstawie wyników doświadczenia; pisze odpowiednie równania reakcji potwierdzające charakter chemiczny wodorków; opisuje typowe właściwości chemiczne wodorków pierwiastków 17. grupy, w tym ich zachowanie wobec wody i zasad.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• opisuje, jak zbudowana jest cząsteczka suflanu;

• wyjaśnia właściwości sulfanu wynikające z budowy cząsteczki;

• analizuje budowę cząsteczki sulfanu.

Strategie nauczania:

• asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja dydaktyczna;

• analiza materiału źródłowego;

• ćwiczenia uczniowskie;

• animacja;

• technika bateria.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica/pisak;

• rzutnik multimedialny.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wykorzystuje informacje zawarte we wprowadzeniu do e‑materiału, po czym zadaje uczniom pytanie: Co kryje się pod nazwą sulfan?

2. Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów. Uczniowie podają informacje na temat budowy cząsteczki sulfanu.

3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują na kartkach i gromadzą w portfolio.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy multimedialnej animację: Jak zbudowana jest cząsteczka sulfanu? Uczniowie do animacji mają ułożyć pytania. Po zakończeniu projekcji uczniowie zadają sobie nawzajem pytania i udzielają odpowiedzi. Pozostali uczniowie i nauczyciel weryfikują poprawność merytoryczną odpowiedzi. Powrót do fazy wstępnej i skorygowanie wypowiedzi uczniów. Zaistniałe niezrozumiale kwestie wyjaśnia nauczyciel.

2. Uczniowie samodzielnie podsumowują swoje wiadomości wykonując ćwiczenia zawarte w medium.

3. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: Jakie właściwości wynikają z budowy cząsteczki sulfanu? Uczniowie podają swoje propozycje, które moderator zapisuje na tablicy (gęstość, rozpuszczalność w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych, masa, moment dipolowy, zdolność do tworzenia wiązania wodorowego, temperatura wrzenia i topnienia). Po zakończeniu fazy twórczej następuje wspólna weryfikacja pomysłów.

4. Uczniowie samodzielnie wykonują w zeszytach sketchnotkę. Po wyznaczonym czasie chętni uczniowie mogą zaprezentować swoje efekty pracy na forum klasy.

5. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale w sekcji „Sprawdź się”.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie na planszy z narysowaną baterią i zaznaczonymi poziomami jej naładowania, np. co 5‑10% zaznaczają kolorowymi karteczkami w jakim stopniu opanowali zagadnienia wynikające z zamierzonych do osiągnięcia celów lekcji. W przypadku, gdy bateria nie jest naładowana w 100%, zastanawiają się w jaki sposób podnieść swój poziom posiadanej wiedzy?

Praca domowa:

1. Uczniowie odpowiadają na polecenie – Wymień naturalne źródła sulfanu.

2. Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia zawarte  w e‑materiale – sprawdź się, których nie zdążyli wykonać na lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Animacja może być wykorzystana w celu przedstawienia uczniom budowy cząsteczki sulfanu. Uczniowie mogą medium wykorzystać w fazie przygotowywania się do lekcji czy pracy kontrolnej.

Materiały pomocnicze:

1. Nauczyciel przygotowuje planszę z narysowaną baterią i zaznaczonymi poziomami jej naładowania, np. co 5‑10% do oceny stopnia opanowania zagadnień oraz kolorowe karteczki do cen (cenki) dla uczniów.

2. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

• Czym jest sulfan?

• Jak zbudowana jest cząsteczka sulfanu?

• Jakie właściwości ma cząsteczka sulfanu?