Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
W teatrze i w kinie, czyli być odbiorcą sztuki
Grupa docelowa
Szkoła podstawowa, klasa VI
Ogólny cel kształcenia
Zapoznanie uczniów z najważniejszymi gatunkami filmowymi.
Kształtowane kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia
18.12.2006r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie
uczenia się przez całe życie
• Porozumiewanie się w języku ojczystym
• Świadomość i ekspresja kulturalna
Cele (szczegółowe) operacyjne
Uczniowie:
rozwijają umiejętność słuchania i analizowania tekstów audiowizualnych;
poznają najważniejsze wydarzenia z historii kina;
definiują pojęcie gatunku filmowego;
rozróżniają gatunki filmowe, znają ich cechy charakterystyczne;
dyskutują w sposób zrozumiały, odpowiedzialny i poprawny o swoich;
doświadczeniach związanych z filmem stosując słownictwo oceniające, byłem
zadowolony, zdziwiony, zaskoczony itp.;
przygotowują ulotkę reklamującą film;
konstruują fragment scenariusza filmowego;
odgrywają scenę filmową w określonym gatunku.
Metody/techniki kształcenia
metoda asymilacji wiedzy – pokaz filmu, pogadanka, dyskusja, wykład, praca ze słownikiem
metoda praktyczna – ćwiczenia interaktywne
metoda inscenizacyjna - drama
metoda twórcza - opracowanie ulotki
metoda samodzielnego dochodzenia do wiedzy: “burza mózgów”.
Formy pracy
zbiorowa
grupowa
indywidualna
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Nauczyciel pyta uczniów, czy często chodzą do kina i czym się kierują przy wyborze filmu. Informuje, że filmy, które oglądają dzisiaj w telewizji lub na ekranach kin są efektem długiego rozwoju sztuki filmowej. Przytacza krótką historię kina w formie kalendarium najważniejszych i najciekawszych wydarzeń:
W 1891 r. Thomas Alva Edison zbudował kinetoskop, czyli pierwszy aparat do utrwalania scen ruchomych.
28 grudnia 1895 r . w Paryżu odbyła się pierwsza publiczna, płatna projekcja filmów braci Lumière (twórców kinematografu), w tym ich najsłynniejszego obrazu Wjazd pociągu na stację w La Ciotat. Na przełomie XIX i XX wieku zaczęły powstawać pierwsze polskie filmy autorstwa Kazimierza Prószyńskiego i Bolesława Matuszewskiego. Przedstawiały one sceny z życia codziennego i ważne wydarzenia.
W 1895 r. powstał pierwszy, inscenizowany film fabularny, pt. Polany ogrodnik.
W 1922 r. opatentowano metodę udźwiękowienia taśmy filmowej (do tego momentu wszystkie filmy były nieme), ale dopiero w 1927 r. powstał pierwszy fabularny film dźwiękowy – Śpiewak jazzbandu Alana Croslanda.
Współcześnie w produkcji filmowej wykorzystuje się nowinki techniczne: komputerowe efekty specjalne, przestrzenny dźwięk czy eksperymenty z kinem trójwymiarowym.Nauczyciel prosi uczniów o podanie tytułów ich ulubionych filmów. Pyta, czy znają ich gatunek. Prosi uczniów o wyszukanie w Słowniczku definicji terminu gatunek filmowy. Informuje, że poznają na lekcji najważniejsze gatunki filmowe.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wyświetla film W teatrze i w kinie, czyli być odbiorcą sztuki. Zatrzymuje po występie aktora. Uczniowie analizują przedstawioną realizację sceniczną. Odpowiadają na pytanie: w jaki sposób aktor zaprezentował wybrane gatunki filmowe? Zwracają uwagę na nastrój sceny, grę aktorską (intonację, mimikę, gestykulację). Uczniowie gromadzą słownictwo potrzebne do analizy fragmentu przedstawienia (np. gra aktorska: dobra, znakomita, przekonująca, odpowiednia mimika, energiczna gestykulacja, poprawna intonacja, nastrój: pogodny, miły, poważny, ponury ). Wspomagają się analizą przykładowej recenzji filmu. Za pomocą zebranych określeń oceniają nastrój sceny i styl wypowiedzi aktora.
Nauczyciel wyświetla dalszą część filmu. Po zakończonej projekcji uczniowie wypisują na tablicy gatunki filmowe, które zapamiętali z filmu. Wspomagając się wiadomościami zawartymi w e‑podręczniku lub w internecie, uzupełniają listę o inne gatunki filmowe. Następnie nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każdy zespół wybiera jeden gatunek filmowy, który nie został omówiony w filmie. Wyszukuje w internecie informacje na jego temat - konstruuje w formie mapy myśli notatkę o wybranym gatunku (wymienia jego cechy charakterystyczne i tytuły przykładowych filmów).
Uczniowie pozostają w grupach. Przygotowują, w formie papierowej lub multimedialnej, ulotkę wymyślonego przez siebie filmu - powinny się na niej znaleźć: tytuł i gatunek filmu, obsada, krótka informacja o fabule. Należy pamiętać, aby ulotka nie zawierała spoilera. Każdy zespół przedstawia efekt swojej pracy. Przed rozpoczęciem prezentacji grupa podaje tylko tytuł filmu - na jego podstawie uczniowie próbują odgadnąć gatunek filmowy i zarys fabuły. Konfrontują swoje odpowiedzi z prezentacją zespołu.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy, przedstawiciel losuje gatunek filmowy (komedia, dramat wojenny, horror, melodramat, film fantasy, film fantastycznonaukowy, western). Każdy z zespołów przygotowuje krótką scenkę do odegrania. Uczniowie odgrywają wymyśloną scenę. Reszta klasy ma za zadanie odgadnąć gatunek filmowy i uzasadnić swoją wypowiedź.
Nauczyciel inicjuje dyskusję wokół pytania: Dlaczego oglądamy filmy? (przykładowe odpowiedzi: rozrywka, edukacja, chęć zobaczenia ulubionych aktorów, oderwanie się od rzeczywistości, itp.). Nauczyciel wyświetla przykładowy, dostępny w internecie film jednominutowy. Następnie uczniowie oceniają go. Wykorzystują zgromadzone wcześniej słownictwo oceniające:
Gra aktorska: fascynująca, wspaniała, porywająca, przejmująca, przekonująca, budząca emocje, aktor świetnie wczuł się w swoją rolę, świetnie odegrał swoją postać, aktor grał słabo, bez polotu, aktor nie potrafił wczuć się w rolę, nie pasował do roli, przeciętna gra aktorska, wybitna kreacja, wyrazista/ mało wyrazista, oszczędne aktorstwo, przesadna gra aktorska, sztuczna gra.
Film: ciekawie wyreżyserowany, pełen zwrotów akcji, trzymający w napięciu, intrygujący, ciekawy, interesujący, porywający, zaskakujący, pełen efektów specjalnych, nieciekawy, nużący, monotonny, nudny, przewidywalny.
Akcja: wartka, porywająca, dynamiczna, wolna.
Muzyka: potęguje napięcie, buduje nastrój, skłania do refleksji, dopełnia przeżycia bohaterów , ilustruje akcję.
Wrażenia: byłem zadowolony, zdziwiony, zaskoczony, wzruszony, zirytowany, znudzony, itp.Na koniec uczniowie dyskutują o swoich ulubionych gatunkach filmowych, starając się przekonać rozmówcę do oglądania ulubionego przez siebie gatunku.
Faza podsumowująca
Uczniowie podsumowują wiedzę zdobytą w czasie lekcji, rozwiązując ćwiczenia interaktywne. Odpowiedzi omawiają wspólnie z nauczycielem.
Praca domowa
W ramach organizowanego w klasie Festiwalu Filmów Jednominutowych nakręć film w dowolnym gatunku nieprzekraczający 60 s.
Metryczka
Tytuł
W teatrze i w kinie czyli być odbiorcą sztuki.
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
Gatunki filmowe
Przedmiot
Język polski
Etap edukacyjny
II/szkoła podstawowa
Podstawa programowa
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji.
1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:
2) określa temat i główną myśl tekstu;
6) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od informacji drugorzędnych;
9) wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście
II. Analiza i interpretacja tekstów kultury.
2. Analiza, Uczeń:
1) dostrzega swoistość artystyczną dzieła
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) tworzy spójne teksty na tematy poruszane na zajęciach – związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury;
2) dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu;
3) uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą wypowiedzi innych, mówi na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je;
Nowa podstawa programowa
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
8) rozumie swoistość tekstów kultury przynależnych do: literatury, teatru, filmu, muzyki, sztuk plastycznych i audiowizualnych;
9) wyodrębnia elementy składające się na spektakl teatralny (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty, muzyka); wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska, muzyka); wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (filmu, programu informacyjnego, programu rozrywkowego);
10) rozumie, czym jest adaptacja utworu literackiego (np. filmowa, sceniczna, radiowa) oraz wskazuje różnice między tekstem literackim a jego adaptacją;
11) odnosi treści tekstów kultury do własnego doświadczenia;
12) dokonuje odczytania tekstów poprzez przekład intersemiotyczny (np. rysunek, drama, spektakl teatralny);
13) świadomie i z uwagą odbiera filmy, koncerty, spektakle, programy radiowe
i telewizyjne, zwłaszcza adresowane do dzieci i młodzieży.
3. Komunikacja językowa i kultura języka. Uczeń:
4) rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikacji (np. gest, mimika, postawa ciała);
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
1) uczestniczy w rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;
2) rozróżnia argumenty odnoszące się do faktów i logiki oraz odwołujące się do emocji;
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: dialog, opowiadanie (twórcze, odtwórcze), opis, list, sprawozdanie (z filmu, spektaklu, wydarzenia), dedykacja, zaproszenie, podziękowanie, ogłoszenie, życzenia, opis przeżyć wewnętrznych, charakterystyka, tekst o charakterze argumentacyjnym;
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Świadomość i ekspresja kulturalna
Kompetencje społeczne i obywatelskie
Umiejętność uczenia się
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Uczniowie:
rozwijają umiejętność słuchania i analizowania tekstów audiowizualnych;
poznają najważniejsze wydarzenia z historii kina;
definiują pojęcie gatunku filmowego;
rozróżniają gatunki filmowe, znają ich cechy charakterystyczne;
dyskutują w sposób zrozumiały, odpowiedzialny i poprawny o swoich;
doświadczeniach związanych z filmem stosując słownictwo oceniające, byłem zadowolony, zdziwiony, zaskoczony itp.;
przygotowują ulotkę reklamującą film;
konstruują fragment scenariusza filmowego;
odgrywają scenę filmową w określonym gatunku.
Powiązanie z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/222087/v/21/t/student-canon/m/j0000008R2B6v21