Autor: Agnieszka Pieszalska

Przedmiot: biologia

Temat: Zapalne i przewlekłe choroby oczu – ich profilaktyka i leczenie

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Cele kształcenia - wymagania ogólne
II. Pogłębianie znajomości uwarunkowań zdrowia człowieka. Uczeń:
2) rozumie znaczenie badań profilaktycznych i rozpoznaje sytuacje wymagające konsultacji lekarskiej;
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
V. Budowa i fizjologia człowieka.
7. Regulacja nerwowa. Uczeń:
8) przedstawia budowę oraz działanie oka i ucha; omawia podstawowe zasady higieny wzroku i słuchu;
Zakres rozszerzony
Cele kształcenia - wymagania ogólne
V. Pogłębianie znajomości uwarunkowań zdrowia człowieka. Uczeń:
2) rozumie znaczenie badań profilaktycznych i rozpoznaje sytuacje wymagające konsultacji lekarskiej;
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XI. Funkcjonowanie zwierząt.
2. Porównanie poszczególnych czynności życiowych zwierząt, z uwzględnieniem struktur odpowiedzialnych za ich przeprowadzanie.
6) Regulacja nerwowa. Uczeń:
k) przedstawia budowę oraz działanie oka i ucha człowieka; omawia podstawowe zasady higieny wzroku i słuchu,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Omówisz przyczyny, objawy i sposób leczenia najczęstszych chorób zapalnych i przewlekłych oczu, takich jak zapalenie spojówek, jęczmień, zaćma i jaskra.

  • Wyjaśnisz, na czym polega profilaktyka wymienionych wyżej chorób zapalnych i przewlekłych oczu.

  • Przedstawisz podstawowe zasady higieny narządu wzroku.

  • Dostrzeżesz powiązania pomiędzy sposobem odżywiania a schorzeniami narządu wzroku.

  • Rozpoznasz objawy chorób oczu.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kolektywizm;

  • nauczanie hybrydowe.

Metody i techniki nauczania:

  • rybi szkielet;

  • asocjogram (skojarzenia);

  • karta kołowa;

  • praca z audiobookiem;

  • praca z modelem 3D;

  • analiza tekstu źródłowego.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • rzutnik multimedialny;

  • arkusz papieru A1 z narysowanym rybim szkieletem (zob. materiały pomocnicze);

  • wydrukowane karty kołowe pacjenta (zob. materiały pomocnicze);

  • wydrukowany asocjogram (zob. materiały pomocnicze).

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel przygotowuje na arkuszu papieru A1 rybi szkielet (zob. materiały pomocnicze – zał. 1).

  2. Uczniowie pozyskują samodzielnie informacje dotyczące tematu lekcji.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel zadaje pytania:

    • Co może być przyczyną chorób oczu?

    • Jaka jest różnica między chorobami zapalnymi a przewlekłymi?

    • Jakie znacie choroby zapalne i przewlekłe oczu?

  2. Nauczyciel podaje cele lekcji i formułuje jej temat.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Uczniowie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”, dotyczącym zapalnych i przewlekłych chorób oczu oraz ich profilaktyką i leczeniem.

  2. Nauczyciel na głowie rybiego szkieletu zapisuje hasło: „Zapalenia i przewlekłe choroby oczu” (zob. materiały pomocnicze – zał. 1).

  3. Nauczyciel pyta uczniów, z jakimi chorobami oczu zapoznali się w e‑materiale. Odpowiedzi uczniów zapisuje na grubszych ościach rybiego szkieletu.

  4. Nauczyciel dzieli uczniów na tyle grup, ile zostało zapisanych grubych ości: zapalenie spojówek, jaskra, zaćma, jęczmień. Każda z grup otrzymuje jedną ość do opracowania.

  5. Uczniowie podczas przygotowywania informacji zwracają uwagę na:

    • przyczynę choroby;

    • objawy;

    • leczenie;

    • profilaktykę.

  6. Uczniowie zapisują te informacje na paskach kartek papieru, które będą doklejane do grubych ości. Przedstawiciel grupy umieszcza małe ości na rybim szkielecie i omawia opracowane przez grupę zagadnienie. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje.

  7. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z modelem 3D i nagraniami w nim zawartymi (składającymi się na audiobook o zapalnych i przewlekłych chorobach oczu), a następnie prosi o wykonanie w parach polecenia nr 2 (dotyczącego rodzajów zeza i wpływu dysfunkcji określonych mięśni na jego powstanie). Po skończeniu pracy wybrane pary przedstawiają swoją odpowiedź na forum klasy.

Faza podsumowująca:

  1. Każda z wcześniej utworzonych grup losuje kartę kołową pacjenta (zob. materiały pomocnicze – zał. 2, 3, 4 i 5). Zadaniem grup jest przedyskutowanie objawów przedstawionych w przydzielonym opisie i zapisanie odpowiedzi w poszczególnych ćwiartkach.

  2. Po wykonaniu zadania grupy kolejno omawiają swoje karty kołowe.

  3. Grupy otrzymują do uzupełnienia asocjogram (zob. materiały pomocnicze – zał. 6). Następnie wybrane zespoły prezentują swoje pomysły.

Materiały pomocnicze:

R1FLLX94h340L

Załącznik 1. Przykład rybiego szkieletu.
Plik PDF o rozmiarze 18.87 KB w języku polskim
RVmoBirTAGkwa

Załącznik 2. Karta kołowa pacjenta nr 1.
Plik PDF o rozmiarze 84.01 KB w języku polskim
R1LJSZPsAeJjq

Załącznik 3. Karta kołowa pacjenta nr 2.
Plik PDF o rozmiarze 83.49 KB w języku polskim
R14MYmTtAAG9b

Załącznik 4. Karta kołowa pacjenta nr 3.
Plik PDF o rozmiarze 83.57 KB w języku polskim
R1Y78sr4AonCz

Załącznik 5. Karta kołowa pacjenta nr 4.
Plik PDF o rozmiarze 83.81 KB w języku polskim
R1MXSr2qekOF5

Załącznik 6. Asocjogram (słoneczko).
Plik PDF o rozmiarze 35.27 KB w języku polskim

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 8 zawarte w e‑materiale.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania audiobooka (nagrań zawartych w modelu 3D):

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z audiobookiem zawartym w e‑materiale, aby przygotować się do późniejszej pracy na zajęciach. Mogą go również wykorzystać w celu przygotowania się do lekcji powtórkowej.