Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Prawica i lewica – spojrzenie na historię i współczesność
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
6) porównuje założenia myśli liberalnej i konserwatywnej;
7) porównuje założenia myśli socjaldemokratycznej i katolickiej nauki społecznej;
8) przedstawia założenia faszyzmu, nazizmu i komunizmu oraz dokonuje ich krytyki z punktu widzenia praw człowieka i demokracji;
9) przedstawia założenia ideowe ruchów narodowych, regionalnych i separatystycznych oraz myśli propaństwowej;
10) przedstawia założenia ideowe wybranych ruchów społecznych (np. alterglobalizm, ekologizm, feminizm);
11) analizuje kwestię pojmowania równości, wolności i sprawiedliwości w różnych nurtach myśli politycznej;
12) analizuje zjawisko populizmu obecne we współczesnej polityce i jego konsekwencje.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
przedstawia genezę współczesnych ideologii politycznych;
wskazuje znaczenie myśli politycznej;
omawia historię podziału na prawicę i lewicę;
porównuje współczesną prawicę i lewicę w Polsce;
charakteryzuje funkcjonowanie lewicy i prawicy w wybranym państwie demokratycznym.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
rozmowa nauczająca;
dyskusja;
praca ze schematem interaktywnym/grafiką.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Krótkie wprowadzenie na temat tego, czym jest prawica i lewica w polityce.
Faza realizacyjna
1. Klasowa burza mózgów – skąd biorą się ideologie polityczne? Klasa przedstawia swoje propozycje, które są zapisywane na tablicy. Po weryfikacji przez nauczyciela będzie to część notatki z lekcji.
2. Myśl polityczna i jej rodzaje – rozmowa nauczająca prowadzona przez nauczyciela, wskazanie na rodzaje myśli politycznej oraz jej formy.
3. Analiza schematu – Podział dwuosiowy na podstawie diagramu Davida Nolana. Dyskusja na temat lewicy i prawicy, uczniowie starają się podać różnice między nimi. Są one zapisywane na tablicy jako część notatki z lekcji.
4. Podział na prawicę i lewicę w Polsce na podstawie wykresów – praca indywidualna członków zespołu klasowego. Wypisanie wniosków na tablicy przez osoby wskazane przez nauczyciela. Krótka charakterystyka ugrupowań prawicowych i lewicowych w Polsce, wskazanie przykładów takich partii – uczniowie pod kierunkiem nauczyciela.
5. Rozmowa nauczająca na podstawie schematu – Podział na prawicę i lewicę w wybranych państwach europejskich. Analiza sytuacji w poszczególnych państwach europejskich.
Faza podsumowująca
1. Podsumowanie tematu o prawicy i lewicy w Europie i Polsce. Dokończenie przez zespół klasowy notatki z lekcji.
2. Wykonanie ćwiczeń do medium.
Praca domowa:
Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Civis Liber, Lewica czy prawica? Doktryny polityczne w skrócie, civisliber.org.
Andrzej Antoszewski, Ryszard Herbut, Jacek Sroka, Partie i systemy partyjne Europy Środkowej, Wrocław 2003.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Materiał może zostać wykorzystany do wykonania prezentacji multimedialnej lub jako materiał powtórzeniowy do sprawdzianu lub lekcji powtórzeniowej.