Dla nauczyciela
Autor: Paulina Król
Przedmiot: Język polski
Temat: Piękno i harmonia życia. Dziedzictwo antyku w polskiej poezji renesansowej
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
przygotuje prezentację dotyczącą antyku;
przedstawia nawiązania filozoficzne obecne w pieśniach Jana Kochanowskiego;
rozumie pojęcie tradycji literackiej;
wskazuje konkretne fragmenty utworów, które ilustrują cechy poezji renesansowej;
rozpoznaje elementy tradycji antycznej w utworach poetów renesansowych;
charakteryzuje główne źródła inspiracji w poezji Jana Kochanowskiego.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm;
nauczanie wyprzedzające.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
mapa myśli;
burza mózgów;
praca z tekstem.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Tydzień przed zaplanowaną lekcją, nauczyciel prosi uczniów o utworzenie trzech grup. Każda grupa ma za zadanie przygotować krótkie prezentacje:
— grupa 1: Antyk w literaturze renesansu;
— grupa 2: Filozofia starożytna w polskiej poezji renesansowej;
— grupa 3: Chrześcijaństwo a tradycja antyczna w polskiej poezji renesansowej.Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z sekcją „Przeczytaj” i „Grafika interaktywna”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i wspólnie z uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.
Uczniowie formują utworzone przed lekcją grupy i przedstawiają swoje prezentacje. Nauczyciel dopowiada informacje i komentuje pracę grup.
Uczniowie tworzą notatkę, wypisując cechy stylu polskiej poezji renesansowej.
Faza realizacyjna:
Uczniowie zapoznają się z wykładem zamieszczonym w sekcji „Film edukacyjny” i odpowiadają na polecenie 1. Nauczyciel odczytuje najciekawsze propozycje odpowiedzi. Wszyscy dokonują wspólnej analizy.
Uczniowie zapoznają się z treścią grafiki interaktywnej. Po analizie treści wskazują, w jaki sposób polscy twórcy renesansowi przetwarzali wzory antyczne. Podają własne przykłady.
Uczniowie dzielą się na dwie grupy i typują lidera, będą pracować metodą burzy mózgów. Na początek zapoznają się z treścią utworów Jana Kochanowskiego: grupa 1: Tren I; grupa 2: Pieśń XX. W tekstach wskazują:
nawiązania do filozofii starożytnych myślicieli;
toposy;
alegorie;
hasła.
Po wyznaczonym czasie liderzy grup odczytują na forum klasy przykłady, w jaki sposób Jan Kochanowski realizował dziedzictwo antyku.
Nauczyciel informuje uczniów, że dokonają opracowania toposów wykorzystanych w pieśniach Jana Kochanowskiego. Uczniowie dobierają się w grupy czteroosobowe i za pomocą rysunku, hasła lub symboli przedstawiają przykładowy topos. Nauczyciel pisze na tablicy hasło: toposy Jana Kochanowskiego. Lider grupy podchodzi do tablicy i zawiesza pracę swojej grupy. Następuje wspólna analiza i omówienie propozycji.
Uczniowie wykonują ćwiczenie 1 w sekcji „Film edukacyjny”.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie nauczyciel wyświetla polecenie 2 z sekcji „Film edukacyjny”. Uczniowie odpowiadają na postawione pytanie. Nauczyciel komentuje.
Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i przeprowadza krótką rozmowę na temat spełnienia kryteriów sukcesu.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenie 2 z sekcji „Film edukacyjny”.
Materiały pomocnicze:
Jan Kochanowski i kultura Odrodzenia, pod red. Z. Libery, M. Żurowskiego, Warszawa 1985.
Dzieła polskie, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1960.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Ilustracja interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.