Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora lekcji: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Was machst du in deiner Freizeit?/Co robisz w czasie wolnym?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Doskonalenie umiejętności opisywania i wypowiadania się na temat form spędzania czasu wolnego.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśni powody wyboru osoby, którą chciałby poznać;

  • analizuje dane zawarte w statystyce na temat spędzania czasu wolnego przez nastolatków;

  • formułuje rady, w jaki sposób znaleźć odpowiednie hobby.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem;

  • zadawanie pytania (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów);

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet.

Metody, techniki i formy pracy:

  • podająca – technika: praca z tekstem;

  • eksponująca – technika: ćwiczenia przedmiotowe;

  • praktyczna – technika: burza mózgów;

  • kognitywna – technika: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w plenum,

  • praca w parach.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (ilustracja interaktywna),

  • sznurek,

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel kładzie na podłodze sznurek, dzieląc w ten sposób salę lekcyjną na dwie części. Po jednej stronie nauczyciel zapisuje na kartce zdanie: 1. Ich verbringe meine Freizeit eher in Bewegung, natomiast po drugiej stronie nauczyciel zapisuje: 2. Ich verbringe meine Freizeit meistens im Liegen/Stehen/Sitzen. Uczniowie zastanawiają się, z którym stwierdzeniem się identyfikują i ustawiają się po odpowiedniej stronie sznurka.

  • Każda grupa uczniów wybiera ucznia, pełniącego rolę „nauczyciela”, który zapisuje na arkuszach papieru (najlepiej w formie listy, aby można było dopisać procenty) ulubione czynności wykonywane przez członków grupy w wolnym czasie. Uczniowie umieszczają swoje arkusze/plakaty w widocznym miejscu, tak aby wszyscy mogli zapoznać się z efektami pracy i wyjaśnić sobie nieznane słówka.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst Ich und meine Freizeit (praca indywidualna) i decydują,  do której z dwóch grup, przedstawionych wcześniej, należą Jonas, Maximilian, Leni oraz Amelie.

  • Uczniowie porównują wyniki swojej pracy z partnerem, następnie wykonują Übung 1.

  • Uczniowie uzupełniają listy czynności zapisane na plakatach (praca w plenum). Następnie uczniowie stawiają znak przy każdej czynności, którą wykonują w wolnym czasie (udział w ankiecie).

  • Na podstawie udzielonych informacji, uczniowie tworzą diagram, obliczają procenty i opisują wyniki ankiety (praca w parach).

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie prezentują swoje diagramy.

Praca domowa:

Uczniowie, wcielając się w rolę dziennikarzy, tworzą listę pytań, które chcieliby zadać każdej z osób przedstawionych w tekście, np.: Jonas, du hast gesagt, in Berlin kann man sich nicht langweilen. Du wohnst in Kreuzberg. Kannst du uns etwas mehr über das Kulturangebot in Kreuzberg erzählen? lub wykonują Aufgabe 8 w sekcji Sprawdź się.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania ilustracji interaktywnej:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa; przygotowanie minimum 5 fiszek z nazwą czynności wykonywanej w wolnym czasie (strona pierwsza) i jej ilustracją (strona druga);

  • w trakcie lekcji: uczniowie układają  przyniesione fiszki w rzędzie, na stole pośrodku klasy ilustracjami do góry. Nauczyciel w razie potrzeby dokłada karty z ilustracjami i nazwami zaczerpniętymi z multimedium. Stojąc wokół stołu, wskazują na te ilustracje, które potrafią nazwać. Po odwróceniu fiszki sprawdzają, czy podana nazwa była prawidłowa. Odkładają na bok te fiszki, które nie sprawiały nikomu kłopotu. Pozostałe układają w regularny kształt i grają w grę „Was ist weg?”. Nauczyciel usuwa  jedną, gdy uczniowie nie patrzą na stół, a następnie zgadują, jakiej karty brakuje;

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu. Ustalenie harmonogramu tygodnia, w którym uczeń zaplanuje wykonanie przynajmniej dwóch z pięciu czynności poznanych na lekcji.

Słownik