Autor: Marcin Sawicki

Temat: Wojna domowa w Grecji

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wskazuje przyczyny wojny domowej w Grecji;

• wyjaśnia przyczyny amerykańskiego zaangażowania w konflikt w Grecji;

• omawia zastosowanie doktryny Trumana w przypadku konfliktu greckiego;

• przedstawia skutki wojny domowej w Grecji.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm,

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• wykład nauczyciela,

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych,

• elementy dramy.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w grupach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• tablica, pisak, plansze, komputer,

• elementy charakteryzacji wykonane przez uczniów.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Uczniowie powinni zapoznać się z materiałem wprowadzającym do lekcji, udostępnionym przez nauczyciela. Nauczyciel prosi wybranych uczniów, aby przygotowali inscenizację związaną z wojną domową w Grecji. Podaje uczniom wskazówki do przygotowania ról: artykuły i fotografie. uczniowie dzielą się rolami:

• Bojownicy ELAS. Opowiadają o działalności ELAS podczas okupacji.

• Bojownicy DSE. Opowiadają o przyczynach wszczęcia walk oraz miejscach koncentracji wojsk.

• Działacze KPG. Wskazują polityczne cele walki.

• Żołnierze sił rządowych. Tłumaczą powody gwałtownego oporu wobec komunistów.

• Brytyjscy uczestnicy Dekemvriany. Tłumaczą powody brytyjskiego zaangażowania w walki domowe w Grecji.

• Członkowie amerykańskiej misji wojskowej w Grecji. Tłumaczą powody amerykańskiego zaangażowania w grecką wojnę domową.

• Komuniści z Jugosławii. Przedstawiają swój stosunek do wojny domowej w Grecji. Uczniowie powinni zaakcentować zmianę polityki Jugosławii wobec wydarzeń w Grecji, do której doszło w 1948 r.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do wspomnianego tematu. Będą one stanowiły dla nich kryteria sukcesu. Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jeszcze jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel uzupełnia informacje.

3. Nauczyciel prosi wybraną osobę albo ochotnika o przypomnienie przyczyn powojennego konfliktu między ZSRS a państwami zachodnimi.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel opowiada o sytuacji politycznej w Grecji w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej.

2. Uczniowie przedstawiają inscenizację zgodnie z przydzielonymi rolami. Nauczyciel w razie potrzeby uściśla informacje, dodatkowo naświetla lub uzupełnia brakujące treści.

3. Praca z multimedium („Audiobook”). Nauczyciel odtwarza nagranie opisujące losy greckich uchodźców i prosi uczniów, aby notowali najważniejsze fakty. Następnie dzieli uczniów na cztero- lub pięcioosobowe grupy. Zespoły uczniowskie zapoznają się z poleceniem 1 i w grupach charakteryzują formy pomocy udzielanej przez Polaków uchodźcom z Grecji. Po ustalonym czasie przedstawiciel wybranej grupy prezentuje odpowiedź, pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Sprawdź się”.

2. Wybrani uczniowie przedstawiają polityczne powody zaangażowania USA w wojnę domową w Grecji oraz samodzielnie oceniają zastosowanie doktryny Trumana.

3. Nauczyciel ocenia przygotowanie i pracę uczniów uczestniczących w inscenizacji.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 3 i 6 z sekcji „Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Wykonaj polecenie 2 dołączone do audiobooka: „Wyobraź sobie, że twój kolega pochodzi z rodziny greckich uchodźców. Okazuje się, że bardzo dużo wie o jej losach. Zadaj mu pięć pytań, które pozwoliłyby ci lepiej zrozumieć dzieje greckich uchodźców w Polsce”.

Materiały pomocnicze:

Najnowsza historia świata, t. 1, 1945–1963, pod red. A. Patka, J. Rydla, J.J. Węca, Kraków 2000.

M. Semczyszyn, Wojna domowa w Grecji (1944–1949) – zarys problematyki (https://www.academia.edu/32359073/Wojna_domowa_w_Grecji_1944_1949_zarys_problematyki)

J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.

Wskazówki metodyczne:

Audiobook może być podstawą do przygotowania przez uczniów prezentacji ukazującej losy greckich uchodźców w Polsce, w której uczniowie przedstawią też przykłady z życia konkretnych osób (mogą to być postacie znane, ale także mieszkające w sąsiedztwie i ich potomkowie – jeśli uczniowie będą w stanie do nich dotrzeć).