Dla nauczyciela

Autor: Gabriela Iwińska

Przedmiot: Chemia

Temat: Jak zbudowane są wodorotlenki?

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

VII. Systematyka związków nieorganicznych. Uczeń:

1) na podstawie wzoru sumarycznego, opisu budowy lub właściwości fizykochemicznych klasyfikuje dany związek chemiczny do: tlenków, wodorków, wodorotlenków, kwasów, soli (w tym wodoro- i hydroksosoli, hydratów);

2) na podstawie wzoru sumarycznego związku nieorganicznego pisze jego nazwę, na podstawie nazwy pisze jego wzór sumaryczny.

Zakres rozszerzony

VII. Systematyka związków nieorganicznych. Uczeń:

1) na podstawie wzoru sumarycznego, opisu budowy lub właściwości fizykochemicznych klasyfikuje dany związek chemiczny do: tlenków, wodorków, wodorotlenków, kwasów, soli (w tym wodoro- i hydroksosoli, hydratów);

2) na podstawie wzoru sumarycznego związku nieorganicznego pisze jego nazwę, na podstawie nazwy pisze jego wzór sumaryczny.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • definiuje wodorotlenki;

  • analizuje budowę wodorotlenków;

  • rozróżnia wodorotlenki pod względem budowy.

Strategie nauczania:

  • strategia asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • analiza materiału źródłowego oraz ćwiczenia uczniowskie;

  • dyskusja;

  • technika zdań podsumowujących;

  • burza mózgów;

  • prezentacje;

  • metoda kosza i walizki;

  • mapa pojęć.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • rzutnik multimedialny.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Zaciekawienie tematem lekcji. Nauczyciel zadaje pytanie: „Wodorotlenki – co to są za związki, jakie inne związki tworzą oraz jak są zbudowane”? Trwa dyskusja.

  2. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele.

  3. Uczniowie poszukują odpowiedzi na zadane przez siebie pytania w pkt. pierwszym w e‑materiale, w podręcznikach tradycyjnych oraz ewentualnie w internecie. Nauczyciel poszerza zdobyte informacje, tłumaczy niejasności lub koryguje błędne spostrzeżenia. Podopieczni mogą postawić następne pytania po zapoznaniu się z treścią ,,Przeczytaj''.”

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel losowo dzieli uczniów na trzy grupy. Zadaniem każdej będzie stworzenie plakatu/folderu:

  • grupa I – dotyczącej budowy wodorotlenków litowców;

  • grupa II – dotyczącej budowy wodorotlenku glinu;

  • grupa III – dotyczącej budowy wodorotlenków metali bloku d.

    Uczniowie mają do dyspozycji arkusze papieru, flamastry oraz mazaki. Przede wszystkim celem tego zadania jest to, aby wszyscy uczniowie dowiedzieli się , jak zbudowane są wodorotlenki poszczególnych grup. Jeśli są osoby chętne i zdolne artystycznie – mogą spróbować narysować struktury krystaliczne przykładowych związków.

  1. Dla utrwalenia wiadomości zdobytych w poprzednim punkcie, uczniowie samodzielnie analizują mapę pojęciową. Następnie nauczyciel wykorzystując pytania załączone do medium, jak „Jak zbudowane są najpopularniejsze wodorotlenki?” oraz „Jakimi właściwościami się charakteryzują?”, sprawdza wiedzę wskazanych przez siebie uczniów. Dobre odpowiedzi mogą zostać nagrodzone plusem z aktywności.

  2. Uczniowie rozwiązują zadania dołączone do medium. W razie niejasności, nauczyciel pomaga, a także czuwa nad poprawnością wykonywanych ćwiczeń.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie określają, jakie nowe pojęcia wystąpiły na lekcji.

  2. Nauczyciel rozdaje kartki czerwone i zielone, następnie prosi o podniesienie kartek zielonych przez osoby, które nie mają żadnych wątpliwości związanych z dzisiejszym tematem lekcji, czerwonych przez osoby, które nie wszystko zrozumiały.
    Prowadzący prosi, aby na kartkach czerwonych uczniowie napisali, z czym były problemy, a następnie przykleili je do kosza. Na zielonych piszą, co ich zainteresowało i również przyklejają je do walizeczki (kosz i walizeczka wiszą na tablicy).

Praca domowa:

  1. Praca z e‑ćwiczeniami – uczniowie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia w zakładce „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

  • arkusze papieru A3/A4;

  • flamastry i mazaki;

  • tradycyjne podręczniki.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać medium z sekcji „Mapa pojęć” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej w temacie „Jak zbudowane są wodorotlenki?”.

Sprawdź się