SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Rolnictwo, przemysł, transport, turystyka w Polsce – powtórzenie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III

Podstawa programowa

XV. Społeczeństwo i gospodarka Polski: rozmieszczenie ludności i struktura demograficzna, saldo migracji, struktura zatrudnienia i bezrobocie, urbanizacja i sieć osadnicza, warunki rozwoju rolnictwa, restrukturyzacja przemysłu, sieć transportowa, atrakcyjność turystyczna.

Uczeń:

7) wskazuje obszary o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju rolnictwa oraz analizuje wpływ czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych na możliwości przemian strukturalnych w rolnictwie Polski;

8) przedstawia cechy systemu rolnictwa ekologicznego w Polsce oraz wyjaśnia cele certyfikacji i nadzoru żywności produkowanej w ramach tego systemu;

9) rozpoznaje oznakowanie żywności ekologicznej oraz rozumie potrzebę zapoznania się z opisem pochodzenia i składem nabywanych produktów spożywczych;

10) podaje przyczyny przemian strukturalnych w przemyśle Polski po 1989 r. i ocenia ich skutki;

11) na podstawie źródeł weryfikuje hipotezy dotyczące perspektyw rozwoju przemysłu zaawansowanych technologii w Polsce;

12) analizuje przyczyny zmian i zróżnicowanie sieci transportu w Polsce, wskazuje główne węzły oraz terminale transportowe i przedstawia ich znaczenie dla gospodarki kraju;

13) prezentuje wartości obiektów stanowiących dziedzictwo kulturowe Polski na przykładzie wybranego regionu lub szlaku turystycznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wskazuje obszary o najkorzystniejszych warunkach dla rozwoju rolnictwa oraz analizuje wpływ czynników przyrodniczych i pozaprzyrodniczych na możliwości przemian strukturalnych w rolnictwie Polski,

• przedstawia cechy systemu rolnictwa ekologicznego w Polsce oraz wyjaśnia cele certyfikacji i nadzoru żywności produkowanej w ramach tego systemu,

• rozpoznaje oznakowanie żywności ekologicznej oraz wyjaśnia potrzebę zapoznania się z opisem pochodzenia i składem nabywanych produktów spożywczych,

• podaje przyczyny przemian strukturalnych w przemyśle Polski po 1989 r. i ocenia ich skutki,

• na podstawie źródeł weryfikuje hipotezy dotyczące perspektyw rozwoju przemysłu zaawansowanych technologii w Polsce,

• analizuje przyczyny zmian i zróżnicowanie sieci transportu w Polsce, wskazuje główne węzły oraz terminale transportowe i przedstawia ich znaczenie dla gospodarki kraju,

• prezentuje wartości obiektów stanowiących dziedzictwo kulturowe Polski na przykładzie wybranego regionu lub szlaku turystycznego.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, prezentacja, odwrócona klasa

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Bański J., Geografia rolnictwa Polski, PWE, Warszawa 2007.

Fierla I. (red.), Geografia ekonomiczna Unii Europejskiej, PWE, Warszawa 2011.

Fierla I. (red.), Geografia gospodarcza Polski, PWE, Warszawa 2005.

Roczniki statystyczne GUS.

Rudnicki R., Rolnictwo Polski. Studium statystyczno‑przestrzenne, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2016.

PRZEBIEG LEKCJI

Kilka lekcji wcześniej nauczyciel dzieli uczniów na grupy i prosi o przygotowanie prezentacji multimedialnych na temat wybranego zagadnienia realizującego cele wskazane powyżej. Uczniowie ustalają z nauczycielem: zakres tematyczny prezentacji (w zależności od ich preferencji, zainteresowań), szacunkowy czas jej trwania i źródła informacji – nauczyciel proponuje zapoznać się z e‑materiałem powtórzeniowym, innymi e‑materiałami opisującymi szczegółowo dane zagadnienia oraz literaturą (m.in. wskazaną wyżej). Nauczyciel prosi grupy także o przygotowanie quizów podsumowujących prezentacje.

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy).

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu podsumowanie ostatniej lekcji.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat struktury omawianego tematu i zagadnień, które wchodzą w jego zakres. Podkreśla zagadnienia, które mogą pojawić się na pracy klasowej. W tym celu wyświetla na ekranie odpowiednie fragmenty e‑materiału. Zwraca także uwagę, że niektóre zagadnienia dotyczące geografii gospodarczej Polski zostały poruszone podczas realizacji podstawy programowej w klasie II – zagadnienia z geografii społeczno‑ekonomicznej.

• Następnie uczniowie przedstawiają swoje prezentacje. Po każdym wystąpieniu następuje klasowa dyskusja. Nauczyciel wyjaśnia niezrozumiałe kwestie, posiłkując się wyświetlonym na ekranie fragmentem e‑materiału.

• Uczniowie wykonują polecenia zawarte w części „Przeczytaj” i materiale multimedialnym. Zapisują na tablicy propozycje odpowiedzi na te pytania. Następuje klasowa dyskusja.

• Uczniowie rozwiązują ćwiczenia interaktywne. Chętni prezentują swoje odpowiedzi na forum klasy.

Faza podsumowująca

• Uczniowie grają w podsumowujące quizy przygotowane przez poszczególne grupy.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów (również tych, którzy najlepiej rozwiązali quizy), ocenia pracę w grupach, prezentacje multimedialne i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

• Zaprojektowanie trasy wycieczki uwzględniającej wybrane grupy atrakcji turystycznych (przyrodniczych lub kulturowych) w miejscowości lub regionie.

• Można poprosić także o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna może posłużyć w fazie realizacyjnej oraz podsumowującej, a także po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości) i przed lekcją (strategia odwróconej klasy). Może także znaleźć swoje zastosowanie na innych lekcjach z zakresu geografii gospodarczej Polski. Moze zostać wykorzystana podczas zajęć poświęconych uwarunkowaniom rozwoju transportu w Polsce (zakres podstawowy: XII. 4).