Scenariusz lekcji

Autor: Daria Reczyńska

Przedmiot: biologia

Temat: Fizjologia stresu

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wskazuje różnice pomiędzy stresem psychologicznym a fizjologicznym;

• omawia etapy reakcji stresowej;

• wymienia elementy układu nerwowego uczestniczące w reakcji stresowej;

• wyjaśnia rolę hormonów uczestniczących w reakcji stresowej.

Strategie nauczania:

• nauczanie wyprzedzające;

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• praca z filmem;

• rozmowa kierowana.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupie;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu;

• gwiazda pytań (materiały pomocnicze);

• arkusze papieru A2, flamastry, magnesy.

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie informacji zdobytych na poprzedniej lekcji.

2. Nauczyciel przedstawia uczniom temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel rozpoczyna pogadankę, zadając pytania:

• Co to są emocje pozytywne i negatywne?

• Co czujecie w trudnych dla was sytuacjach?

• Jakie zmiany fizjologiczne obserwujecie w trudnych sytuacjach?

  Uczniowie zapisują swoje odpowiedzi na tablicy. Wspólnie definiują pojęcie stresu.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na 6‑osobowe grupy. Każda z nich otrzymuje arkusz papieru i flamastry. Uczniowie zapoznają się z filmem zawartym w e‑materiale i wykonują polecenia nr 1, 3 i 4.

3. Uczniowie przygotowują schematyczną ilustrację dotyczącą przebiegu reakcji stresowej. Uwzględniają na niej poszczególne etapy reakcji, elementy układu nerwowego, nazwy i funkcje hormonów.

4. Zespoły kolejno prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada informacje i koryguje błędy.

5. Każdy zespół otrzymuje arkusz papieru z gwiazdą pytań (zob. materiały pomocnicze) i przygotowuje pięć pytań, które umieszcza w odpowiednich miejscach schematu. Następnie zespoły przekazują gwiazdy sąsiedniej grupie. Każda grupa odpowiada na pytania przygotowane przez innych uczniów. Zespoły kolejno prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada potrzebne informacje lub koryguje błędy.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 5 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: wymyślają trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

2. Nauczyciel wyświetla temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, podsumowuje omawiany na lekcji materiał, wyjaśnia wątpliwości uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia od 1 do 4 oraz od 6 do 8 z sekcji „Sprawdź się”.

2. Opracuj krótką notatkę na temat metod diagnostyki stresu.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

Film może również zostać wykorzystany na lekcji „Jak pokonać stres?”.