Dla nauczyciela

SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Magdalena Fuhrmann

Przedmiot: geografia

Temat lekcji: Powstawanie jezior reliktowych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I

Podstawa programowa

IV. Dynamika procesów hydrologicznych: ruch wody morskiej, wody podziemne i źródła, ustroje rzeczne, typy jezior.

Uczeń:

  1. wyjaśnia powstawanie różnych typów jezior na Ziemi.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • zna definicję jeziora reliktowego,

  • odróżnia sposoby powstawania jeziora reliktowego od innych rodzajów jezior,

  • wskazuje przykłady jezior reliktowych na świecie.

Strategie nauczania: asocjacyjna

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Forma zajęć: praca indywidualna

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

E. Bajkiewicz‑Grabowska, Z. Mikulski, Hydrologia ogólna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2017.

R. Bielecki, Jezioro Aralskie – największa katastrofa ekologiczna minionego stulecia, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica” 2010, nr 1, s. 6–13.

Ł. Wojcieszak, Porozumienie regulujące status Morza Kaspijskiego – geneza i znaczenie, „Nowa Polityka Wschodnia” 2019, nr 1 (20), s. 54–60.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel pyta uczniów, jakie typy jezior znają. Prosi o ich krótką charakterystykę. Jeśli wśród propozycji nie pojawi się jezioro reliktowe, nauczyciel naprowadza uczniów na tę odpowiedź.

  • Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z tym fragmentem e‑materiału, który dotyczy powstawania jezior reliktowych. Wspólnie z uczniami omawia kolejne etapy kształtowania się takiego akwenu. Uczniowie mają za zadanie zredagować notatkę na ten temat w zeszycie.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na sześć grup (lub więcej, jeśli klasa jest liczna). Każda z grup otrzymuje zadanie w formie ustnej, dotyczące jednego jeziora reliktowego przedstawionego na grafice interaktywnej. Uczniowie mają poszukać dodatkowych wiadomości  – ciekawostek w internecie. Jeśli klasa jest liczna, dwie grupy mogą otrzymać to samo zagadnienie. Przedstawiciel każdej grupy referuje dodatkowe informacje dotyczące konkretnego jeziora.

  • Po około kwadransie nauczyciel wybiera po jednym uczniu z każdej grupy i prosi go o przedstawienie informacji na temat opracowanego jeziora. Pozostali członkowie grupy mogą uzupełniać wypowiedź koleżanki/kolegi.

Faza podsumowująca

  • Uczniowie w parach wykonują wybrane przez nauczyciela ćwiczenia z bloku „Sprawdź się”. Nauczyciel wspiera uczniów i naprowadza na poprawne odpowiedzi, gdy ci zgłoszą wątpliwości.

  • Nauczyciel przypomina cele lekcji.

  • Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.

Praca domowa

  • Przygotowanie krótkiej wypowiedzi pisemnej na temat powstania wybranego jeziora reliktowego (innego niż opracowywane w grupie).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna zawarta w e‑materiale może być wykorzystana podczas powtórzenia całego działu „Dynamika procesów hydrologicznych”. Będzie również użyteczna przy omawianiu różnych typów jezior oraz w trakcie studium przypadku dotyczącego Jeziora Aralskiego.

Sprawdź się