Scenariusz zajęć

Autor: Danuta Jyż‑Kuroś

Przedmiot: chemia

Temat: Sole w rolnictwie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

XI. Zastosowania wybranych związków nieorganicznych. Uczeń:

6) podaje przykłady nawozów naturalnych i sztucznych, uzasadnia potrzebę ich stosowania.

Zakres rozszerzony

XI. Zastosowania wybranych związków nieorganicznych. Uczeń:

6) podaje przykłady nawozów naturalnych i sztucznych, uzasadnia potrzebę ich stosowania.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje cyfrowe.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• formułuje argumenty dotyczące plusów i minusów stosowania nawozów mineralnych;

• łączy nazwy soli stosowanych jako nawozy mineralne z ich wzorami sumarycznymi;

• konstruuje mapę myśli przedstawiająca rodzaje nawozów stosowanych w rolnictwie;

• pisze równanie reakcji chemicznych otrzymywania soli azotowych stosowanych jako nawozy sztuczne.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• metoda rozwiązywania problemów.

Formy pracy:

• praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do Internetu;

• słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica;

• pisak/kreda;

• materiały potrzebne do wykonania plakatu.

Przed lekcją

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z e‑materiałem, dotyczącym soli stosowanych w rolnictwie. Efektem pracy ma być lista soli opisanych w e‑materiale. Listę należy sporządzić na osobnej kartce i podpisać swoim imieniem i nazwiskiem na odwrocie.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel prosi wszystkich uczniów o ułożenie list nazwami soli “do góry”. Jedna osoba łączy listy w grupy, podług których mają się utworzyć odpowiednie zespoły min. czteroosobowe, na podstawie ilości wskazanych soli. Połączone listy odpowiadają grupie uczniów pracujących razem. Jeśli liczba soli będzie identyczna dla wszystkich uczniów, grupy dobiera się losowo. Uczniowie, którzy ewentualnie nie wykonali zadania – pracują razem.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel informuje, że będą poszukiwać rozwiązania problemu dotyczącego, jak nawozić uprawy, aby uzyskać wystarczające plony i nie szkodzić środowisku?

2. Nauczyciel informuje, że uczniowie będą pracowali metodą rozwiązywania problemów i w swojej pracy powinni uwzględnić trzy etapy pracy:

• Diagnoza problemu: jakie znaczenie mają nawozy w uprawie roślin? Czy można uniknąć ich stosowania?

• Poszukiwanie rozwiązania problemu: jakie nawozy są niezbędne w uprawach rolnych? Jakie mogą pojawić się konsekwencje nieprawidłowego nawożenia?

• Wybór rozwiązania: jakie zasady powinien przestrzegać rolnik aby uzyskiwać dobry plon i chronić środowisko? Przygotowanie plakatu.
  Czas pracy nad plakatem 15 minut.

3. W czasie pracy grup, nauczyciel monitoruje postęp pracy, pomaga rozwiązać problemy merytoryczne. Jeśli grupa zakończy pracę przed innymi zaleca skorzystanie z medium bazowego w celu powiązania omawianego tematu i skutków dla środowiska. W czasie prezentacji wyników pracy, dba o poprawność merytoryczną i podkreśla zalety każdego plakatu.

4. Po przygotowaniu plakatu przez poszczególne grupy, każda prezentuje wynik swojej pracy przez maksymalnie cztery minuty. Podaje krótkie uzasadnienia sformułowania poszczególnych zasad. Przedstawia analizę zalet i wad swojego rozwiązania.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie wykonują zadania dołączone do tematu jako formę utrwalenia wiadomości i umiejętności z lekcji.

Praca domowa:

Nauczyciel prosi uczniów, aby przeprowadzili wywiad z osobą ze swojego otoczenia, która ma do czynienia (lub miała) z nawozami mineralnymi. Podkreśla, że nie musi być to rolnik. Można przeprowadzić wywiad z osobą posiadającą własny ogród, działkę, osobą wypoczywająca w gospodarstwie agroturystycznym, z osobą wychowującą się w gospodarstwie rolnym. Pytania mają dotyczyć stosowania nawozów sztucznych. Powinno ich być od pięciu do ośmiu.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Medium może być wykorzystane:

• zgodnie z propozycją zawartą w scenariuszu;

• dla uczniów nieobecnych na lekcji jako formę uzupełnienia wiadomości;

• na lekcjach biologii.

Materiały pomocnicze:

Materiały dla osób szczególnie zainteresowanych tematem:

• http://podr.pl/wp-content/uploads/2019/01/broszura-DO%C5%9A-stosowanie-nawoz%C3%B3w-.pdf

• http://iung.pl/dpr_eng/publikacje/Nawozenie_roslin_ogrodniczych.pdf

• http://oodr.pl/wp-content/uploads/2017/08/GLEBA-%E2%80%93-jako-%C5%9Brodowisko-od%C5%BCywcze-ro%C5%9Blin.pdf