SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Zróżnicowanie dostępu do telefonii komórkowej oraz internetu

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

XII. Usługi: zróżnicowanie sektora usług, rola usług komunikacyjnych, edukacyjnych, finansowych i turystycznych oraz wymiany towarowej w rozwoju społeczno‑gospodarczym, rodzaje transportu, atrakcyjność regionów turystycznych świata.

Uczeń:

2) przedstawia stopień zaspokojenia potrzeb na usługi podstawowe i wyspecjalizowane w państwach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego,

3) wyjaśnia znaczenie usług telekomunikacyjnych (transportu i łączności), edukacyjnych, finansowych i turystycznych oraz wymiany handlowej w rozwoju społeczno‑gospodarczym świata.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wymienia i charakteryzuje formy telekomunikacji,

  • porównuje państwa na świecie pod względem liczby abonentów telefonii komórkowej oraz liczby użytkowników internetu w przeliczeniu na liczbę mieszkańców,

  • wskazuje główne tendencje związane z liczbą osób korzystających z różnych form telekomunikacji w ciągu ostatnich kilkunastu lat w zależności od poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego państw,

  • ocenia rolę telekomunikacji w światowej gospodarce.

  • podaje wady i zalety korzystania z internetu.

Strategie nauczania: konektywizm

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem, burza mózgów, prezentacja, odwrócona klasa

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), mapa świata, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Fierla I. (red.), Geografia gospodarcza świata, PWE, Warszawa 2005.

Kuciński K., Geografia ekonomiczna, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.

Turczak A., Liczba abonentów telefonii przewodowej i komórkowej w krajach Unii Europejskiej, [w:] Zwiech P. (red.), Zróżnicowanie gospodarek unijnych – aspekty społeczne, Economicus, Szczecin 2013.

PRZEBIEG LEKCJI

Kilka lekcji wcześniej nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup i prosi ich o wyszukanie w domu informacji na temat historii rozwoju:

  • grupa 1: telefonii stacjonarnej,

  • grupa 2: telefonii komórkowej,

  • grupa 3: radiofonii,

  • grupa 4: telewizji,

  • grupa 5: internetu.

Nauczyciel proponuje grupom pozycje literaturowe zamieszczone wyżej. Zaleca dodatkowo wyszukanie informacji w innych źródłach (m.in. we wstępie do e‑materiału), a także wśród rodziców, dziadków i znajomych. Ważne jest, żeby uczniowie dowiedzieli się na temat historii rozwoju wymienionych form łączności w swojej rodzinie i miejscowości. Nauczyciel prosi również – w miarę możliwości – o podanie lat lub dekad, w których miały miejsce przełomowe wydarzenia. Uczniowie przygotowują krótkie (3–4 minutowe) prezentacje lub referaty.

Faza wprowadzająca

  • Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie i przypomnienie wiadomości na temat komunikacji, a w szczególności łączności.

  • Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi grupy o zaprezentowanie wyników swojej pracy (zadanej wcześniej). Zespoły, które przygotowały prezentacje multimedialne, przestawiają je przy pomocy projektora i tablicy multimedialnej. Natomiast pozostałe z nich referują tematy. Po każdej prezentacji pozostali uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami na dany temat, natomiast zadaniem grupy, która jest odpowiedzialna za to zagadnienie, jest udzielanie odpowiedzi na pytania uczniów i nauczyciela, który dodatkowo wyjaśnia kwestie sporne i podaje informacje uzupełniające.

  • Następnie nauczyciel inicjuje dyskusję na temat stanu i dynamiki wybranych form telekomunikacji (w przeliczeniu na liczbę mieszkańców) – również w zależności od poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego. W tym celu posiłkuje się e‑materiałem. Uczniowie formułują wnioski i zapisują je w zeszycie. Jeżeli mają dostęp do tabletów z internetem, mogą również symultanicznie zapoznawać się z tymi informacjami oraz korzystać z grafiki interaktywnej (w swoim tempie – w zależności od swoich zainteresowań mogą nad pewnymi treściami zatrzymać się nieco dłużej).

  • W kolejnej części lekcji nauczyciel inicjuje burzę mózgów na temat oceny znaczenia usług telekomunikacyjnych we współczesnym świecie.

  • Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie kilku ćwiczeń z e‑materiału (w miarę możliwości czasowych). Wyświetla je na tablicy interaktywnej, a chętni uczniowie podchodzą i rozwiązują je.

Faza podsumowująca

  • Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy: nauczyciel zadaje pytania podsumowujące i prosi wybranych uczniów o udzielenie odpowiedzi.

  • Nauczyciel prosi klasę o ocenę opisową prezentacji/referatów.

  • Następnie nauczyciel wpisuje oceny za prezentacje/referaty oraz nagradza aktywnych uczniów (na przykład plusami) i przypomina cele zajęć.

  • Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

  • Wykonanie wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń zawartych w e‑materiale i zapoznanie się z historią rozwoju pozostałych form łączności (na przykład przy pomocy e‑materiału).

  • Można poprosić także o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafikę interaktywną można wykorzystać także w trakcie podsumowania zajęć i wyświetlić ją na tablicy. Ponadto można przygotować dodatkowe informacje, korzystając z pozycji literaturowych podanych wyżej. Grafika interaktywna może zostać wykorzystana podczas innych lekcji poświęconych usługom telekomunikacyjnym (zakres rozszerzony: XII. 2).