Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Scenariusz zajęć

Autor: Marcin Maćkiewicz, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: chemia

Temat: Tlenek tytanu(IV) i jego wachlarz zastosowań

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Poziom podstawowy i rozszerzony

Wymagania ogólne

II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń:

1) opisuje właściwości substancji i wyjaśnia przebieg procesów chemicznych;

2) wskazuje na związek właściwości różnorodnych substancji z ich zastosowaniami i ich wpływem na środowisko naturalne.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • omawia właściwości tlenku tytanu(IV);

  • omawia zastosowania tlenku tytanu(IV);

  • określa, jakie właściwości tlenku tytanu(IV) odpowiadają za jego stosowanie w medycynie.

Strategie nauczania:

  • asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja dydaktyczna;

  • burza mózgów;

  • ćwiczenia uczniowskie;

  • analiza materiału źródłowego;

  • technika gadająca ściana;

  • technika zdań podsumowujących.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu/smartfony, tablety;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, kreda/mazak;

  • rzutnik multimedialny;

  • aplikacja Mentimeter.

Przed lekcją

Zadaniem uczniów jest poszukanie w domu opakowań kosmetyków i produktów spożywczych, leków zawierających tlenek tytanu(IV) i przyniesienie ich na lekcję jako materiał do wykorzystania podczas lekcji  w dyskusji na początku lekcji.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

  1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel wykorzystuje informacje i pytania zawarte we wprowadzeniu do e‑materiału.

  2. Rozpoznanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół zastosowań tytanu. Nauczyciel może wykorzystać aplikację Mentimeter z zastosowaniem smartfonów/tabletów.

  3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie samodzielnie analizują treści zawarte w e‑materiale dotyczące zastosowań tlenku tytanu(IV). Po wyznaczonym czasie nauczyciel inicjuje dyskusję w kontekście zastosowań .

  2. Nauczyciel losowo dzieli uczniów na trzy grupy, rozdaje arkusze papieru A3, mazaki. Zadaniem każdej grupy będzie wymienienie właściwości bieli tytanowej, które pozwalają na jej zastosowanie:

  • grupa I: farby, barwniki (twardość, wytrzymałość, współczynnik odbicia, poprawia właściwości ochronne przed niekorzystnym wpływem promieniowania, biała barwa. Rozjaśnia też inne pigmenty, chemicznie obojętny);

  • grupa II: pasta do zębów (stabilny biały kolor, właściwości wybielające zębów, chemicznie obojętny);

  • grupa III: ochrona przed UV (właściwości zagęszczające, obojętny chemicznie, biały i bardzo trwały, rozjaśnia inne pigmenty, słabo rozpuszczalny w wodzie, wysoki współczynnik załamania światła (2,7), aktywność fotokatalityczna, silna absorpcja promieniowania UVA i UV‑B).

    Uczniowie podczas pracy mogą korzystać z dostępnych źródeł informacji, w tym z e‑materiału. Nauczyciel monitoruje przebieg pracy uczniów. Po wyznaczonym czasie liderzy grup prezentują efekty pracy na forum klasy z wykorzystaniem techniki gadająca ściana. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i włączać się do dyskusji. Nauczyciel weryfikuje poprawność merytoryczną wypowiedzi i ewentualnie wyjaśnia niezrozumiałe kwestie.

  1. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – sprawdź się.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów poprzez zadawanie przykładowych pytań lub nauczyciel może przygotować quiz z wykorzystaniem aplikacji Kahoot!, Quizizz z zastosowaniem smartfonów/tabletów. Uczniowie odpowiadają na pytania:

  • W jakich gałęziach gospodarki ma zastosowanie tlenek tytanu(IV)?

  • Na czym polegają właściwości fotokatalityczne tlenku tytanu(IV)?

  • Jakie właściwości tlenku tytanu(IV) zdecydowały o jego zastosowaniu w pastach do zębów?

  • Co to znaczy, że tlenek tytanu(IV) jest biokombatybilny z tkankami? 2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:

  • Przypomniałe/łam sobie, że...

  • Co było dla mnie łatwe...

  • Dziś nauczyłam/łem się...

  • Co sprawiało mi trudność...

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – sprawdź się.

  2. Uczniowie analizują mapę pojęciową.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Multimedium może być wykorzystane przez ucznia w fazie przygotowania do lekcji.

Materiały pomocnicze:

  1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

  • W jakich gałęziach gospodarki ma zastosowanie tlenek tytanu(IV)?

  • Na czym polegają właściwości fotokatalityczne tlenku tytanu(IV)?

  • Jakie właściwości tlenku tytanu(IV) zdecydowały o jego zastosowaniu w pastach do zębów?

  • Co to znaczy, że tlenek tytanu(IV) jest biokombatybilny z tkankami?

  1. Nauczyciel przygotowuje: arkusze papieru A3, mazaki, glutaki.