Autor: Justyna Szymańska

Temat: Cele i dążenia życiowe Polaków ze względu na wiek – analiza badań opinii społecznej

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

9) interpretuje wyniki badań opinii publicznej; porównuje wyniki sondaży z rzeczywistymi postawami lub zachowaniami (np. sondaży przedwyborczych oraz rezultatów wyborów), formułuje hipotezy dotyczące przyczyn różnic przekraczających wartość błędu statystycznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje dane dotyczące celów i dążeń życiowych Polaków ze względu na wiek;

• dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;

• przedstawia wnioski z analizy materiału.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z zasadami analizy danych – widżet: „Jak poprawnie odczytywać wyniki badań społecznych?” w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Rozpoznanie wiedzy wstępnej. Uczniowie odpowiadają na pytanie: „Jakie waszym zdaniem są dążenia Polaków w różnym wieku?”.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

3. Wyjaśnienie uczniowskich wątpliwości dotyczących zasad analizy danych.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie w parach samodzielnie analizują tabelę z wynikami badania CBOS i odpowiadają na zadane w poleceniu pytania (sekcja „Przeczytaj”). Następnie chętne pary przedstawiają rezultaty swojej pracy. Odpowiedzi są dyskutowane na forum klasy i uzupełniane.

2. Schemat. Zespół klasowy zapoznaje się z analizą strony formalnej i treściowej danych zaprezentowanych w badaniu CBOS. Uczniowie sporządzają notatki.

3. Podział na grupy. Każdy zespół wykonuje ćwiczenia z sekcji „Schemat”. Po upływie wyznaczonego czasu grupy prezentują swoje rozwiązania, porównują je i weryfikują.

4. Praca z audiobookiem. Po wysłuchaniu komentarza do badań CBOS uczniowie w kilkuosobowych grupach wykonują dołączone do niego ćwiczenie. Następnie losowo zmieniają grupy i wymieniają się swoimi spostrzeżeniami. Chętne/wybrane osoby dzielą się swoimi opiniami na forum klasy. Mogą też wskazać, z jakimi opiniami usłyszanymi w innych grupach się nie zgadzają i dlaczego.

Faza podsumowująca:

1. Chętne/wybrane osoby podsumowują zajęcia z własnego punktu widzenia.

Praca domowa:

1. Przeprowadź wśród swoich bliskich sondaż na temat ich celów i dążeń. Porównaj wyniki ze wskazaniami odpowiednich grup wiekowych. Sformułuj wnioski.

Materiały pomocnicze:

• CBOS, Cele i dążenia życiowe Polaków, „Komunikat z badań” BS/69/2006.

• CBOS, Wartości w czasach zarazy, „Komunikat z badań” nr 160/2020, Warszawa 2020.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Schemat” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.