Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Włodzimierz Juśkiewicz
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Różnica między czasem letnim a zimowym. Granica zmiany daty
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I
Podstawa programowa
II. Ziemia we Wszechświecie: Ziemia jako planeta, następstwa ruchów Ziemi, ciała niebieskie, Układ Słoneczny, budowa Wszechświata.
Uczeń:
podaje cechy ruchów Ziemi i charakteryzuje ich następstwa, z uwzględnieniem siły Coriolisa.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe.
Cele operacyjne
Uczeń:
charakteryzuje różnice między czasem letnim i zimowym oraz przyczyny wprowadzenia czasu letniego i zimowego,
podaje argumenty przemawiające za i przeciw wprowadzeniu czasu letniego i zimowego.
Strategie nauczania: asocjacyjna, operacyjna
Metody i techniki nauczania: metoda tekstu przewodniego, dyskusja, debata, burza mózgów
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, atlasy geograficzne
Materiały pomocnicze
M. Bartnicka, Czas letni w przepisach, „Architecturae et Artibus” 2012, vol. 4, nr 3, s. 5–17
K. Kępińska i in., Zła zmiana. Negatywne konsekwencje zmiany czasu, Fundacja Republikańska, Stowarzyszenie Koliber, Warszawa 2016.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć, zadając pytania:
czy wiecie, jakie są różnice między czasem letnim i zimowym?
czy wiecie, jakie były przyczyny wprowadzenia czasu letniego i zimowego?
Nauczyciel wyjaśnia, że tematem lekcji jest zagadnienie różnicy między czasem letnim a zimowym i granica zmiany daty. Nauczyciel przedstawia cele lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie charakteryzują czas letni i zimowy, podają przyczyny jego wprowadzenia i wymieniają różnice między czasem letnim i zimowym.
Nauczyciel dzieli uczniów na dwa zespoły. Jeden z zespołów podaje argumenty za wprowadzeniem czasu letniego, a drugi zespół przeciw jego wprowadzeniu.
Uczniowie zapoznają się z audiobookiem zawartym w e‑materiale. W parach wykonują polecenie zawarte w tej części e‑materiału.
W dalszej części lekcji uczniowie rozwiązują zaproponowane przez nauczyciela zadania dotyczące zmiany stref czasowych. Nauczyciel wskazuje miejscowości, które uczniowie lokalizują w atlasach, określa początek i kierunek podróży z jednej miejscowości do drugiej, a także czas trwania podróży (przykładowo: Moskwa – Toronto, odlot dnia 24.10 o godz. 10:00 czasu lokalnego, lot z zachodu na wschód, czas podróży 15 h). Uczniowie, korzystając z atlasów geograficznych oraz uwzględniając linię zmiany daty i strefy czasowe, określają czas lokalny, jaki będzie w miejscu docelowym. Nauczyciel podaje kilka podobnych poleceń. Zadania mogą być wykonywane w ramach pracy w grupach bądź pracy całego zespołu klasowego. Nauczyciel czuwa nad poprawnością odpowiedzi uczniów, w razie potrzeby wyjaśnia ich wątpliwości.
Faza podsumowująca
Uczniowie wykonują (indywidualnie lub w parach) wskazane przez nauczyciela ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”. Wybrani przez nauczyciela uczniowie lub ochotnicy przedstawiają odpowiedzi.
Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie, zwraca uwagę na mocne i słabsze strony pracy uczniów.
Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – co było łatwe, trudne, co ich zainteresowało.
W razie potrzeby nauczyciel wyjaśnia kwestie sporne i problematyczne oraz odpowiada na dodatkowe pytania uczniów.
Praca domowa
W ramach pracy domowej uczniowie wykonują ćwiczenia zawarte w e‑materiale (np. 2, 6, 7).
Sporządzenie syntetycznej notatki dotyczącej treści omawianych na lekcji.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Audiobook może zostać wykorzystany w ramach innych lekcji dotyczących następstw ruchów Ziemi (zakres podstawowy II. 2). Może zostać wykorzystany także w ramach lekcji poświęconej planowaniu wycieczki (zakres podstawowy: XV. 14).