Imię i nazwisko autora:

Tomasz Sobiepan

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak działa uziemienie?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
15) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
VII. Prąd elektryczny. Uczeń:
5) opisuje sieć domową jako przykład obwodu rozgałęzionego; wyjaśnia funkcję bezpieczników różnicowych i przewodu uziemiającego.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
VIII. Prąd elektryczny. Uczeń:
11) opisuje sieć domową jako przykład obwodu rozgałęzionego; wyjaśnia funkcję bezpieczników różnicowych i przewodu uziemiającego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. omówi konstrukcję domowej instalacji uziemiającej;

2. wyjaśni zasadę jej działania;

3. przeanalizuje warunki bezpiecznego korzystania z instalacji elektrycznej w różnych sytuacjach, które mogą się wydarzyć w życiu codziennym;

4. zastosuje zdobytą wiedzę do rozwiązania zadań i problemów.

Strategie nauczania:

formative feedback – kształtująca (ucząca) informacja zwrotna lub ocenianie kształtujące

Metody nauczania:

praca samodzielna (uczniów – ekspertów), film edukacyjny, wykład informacyjny, nauczanie innych

Formy zajęć:

praca w grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

film edukacyjny, zestaw zadań, różne elementy obwodów elektrycznych, zgodnie z opisem w scenariuszu.

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: „Jaką funkcję pełni przewód uziemiający?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Zaciekawienie uczniów wg części „Czy to nie ciekawe?”
Uzgodnienie z uczniami celów do osiągniecia na lekcji.
Na poprzedniej lekcji uczniowie zostają podzieleni na trzy grupy: uczący się, nauczający i eksperci. Eksperci powinni przed lekcją zapoznać się z całym e‑materiałem i wyjaśnić z nauczycielem ewentualne wątpliwości.

Faza realizacyjna:

Uczniowie pracują podzieleni na trzyosobowe grupy, w skład których wchodzą: uczący się, nauczający i ekspert.
W pierwszej fazie, trwającej 5 minut, każdy z funkcyjnych ma inne zadanie:

• uczący się oglądają przykłady przewodów elektrycznych, gniazd i innych elementów instalacji elektrycznej przyniesione przez nauczyciela lub znajdujące się w pracowni,

• nauczający zapoznają się z materiałem nauczania w jednej wybranej przez siebie formie: tekst części „Warto przeczytać” lub film edukacyjny,

• eksperci dowiadują się od nauczyciela, jak należy udzielać informacji zwrotnej kształtującej.

1. Praca w grupach (etap I):

   • nauczający tłumaczą uczącym się, jak działa instalacja uziemiająca; w razie potrzeby korzystają z pomocy ekspertów; uczący się może zadawać pytania, by upewnić się, że wszystko rozumie;

   • nauczający otrzymują krótką informację zwrotną: od uczących się na temat jasności przekazu, a od ekspertów na temat poprawności merytorycznej.

2. Praca w grupach (etap II)

   • nauczający i uczący się wspólnie rozwiązują zadania zamieszczone w e‑materiale, na koniec (a jeśli jest potrzeba, także w trakcie) ekspert udziela im informacji zwrotnej kształtującej dotyczącej ich postępów w nauce.

   Nauczyciel pełni rolę doradcy, obserwuje pracę uczniów i w razie potrzeby udziela wskazówek i informacji zwrotnych.

Faza podsumowująca

Nauczyciel podsumowuje lekcję, zwracając uwagę przede wszystkim na proces uczenia się każdej z grup funkcyjnych uczniów. Zapowiada, że na następnych lekcjach role zmienią się tak, by każdy uczeń mógł pełnić każdą z nich.
Uczniowie odnoszą się do postawionych sobie celów lekcji, ustalają które osiągnęli, a które wymagają jeszcze pracy, jakiej i kiedy.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i umiejętności z pomocą tych fragmentów e‑materiałów, których nie wykorzystali podczas lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Film edukacyjny może być wykorzystany podczas lekcji prowadzonych według innych strategii nauczania oraz podczas zastępstw lub przy jakiejkolwiek okazji, w której wypłynęła problematyka instalacji elektrycznej, np. w budynku szkolnym.