Imię i nazwisko autora: Paweł Przywara

Przedmiot: język obcy nowożytny - język niemiecki

Temat zajęć: Die Geschichte des Internets/ Historia Internetu

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat Internetu.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) nauka i technika (np. ludzie nauki, odkrycia naukowe, wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych oraz szanse i zagrożenia z tym związane);
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
5) rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne - zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • opowiada o faktach związanych z historią Internetu;

  • opisuje, jak według niego wyglądałby świat bez Internetu;

  • wyraża swoją opinię na temat roli Internetu.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • rozwija swoją kreatywność.

Strategie uczenia się

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu i dźwięku obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, odtwarzanie dźwięków z pamięci, porównywanie dźwięków z naszego języka do dźwięków języka, którego się uczymy);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik generatywnych do uświadamiania sobie struktury języka – zadawanie pytań, robienie notatek, powtarzanie zdań na głos;

  • stosowanie technik strukturalnych – wybieranie najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w tekstach słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów),

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).  

Metody i formy nauczania:

  • podająca: opis, pogadanka, praca z tekstem źródłowym;

  • aktywizująca: gra edukacyjna, burza mózgów;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (gra edukacyjna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • lista wyrazów dotycząca Internetu,

  • karteczki z opisem aktywności,

  • karteczki do zapisania haseł na mapę pojęć.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prezentuje mapę wyrazów związanych z tematem Informatik, Computer, Internet, np.: die Datei, das Netz, der Internetanschluss, die Internetverbindung, die Suchmaschine, die künstliche Intelligenz, die E‑Mail, der Nutzer, itp. oraz pyta uczniów: Womit verbindet ihr diese Begriffe? Könnt ihr mit 1‑3 Sätzen eine Situation beschreiben, die ihr mit einem oder mehreren Wörtern aus der Liste verbindet? Uczniowie wypowiadają się na forum klasy.

  • Nauczyciel pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji? Uczniowie podają propozycję tematu.

  • Nauczyciel prosi o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat internetu, a następnie inicjuje krótką dyskusję, pytając: Ist Internet wichtig? Findet ihr diese Erfindung bedeutsam? Warum? Warum nicht? Uczniowie wypowiadają się na forum klasy.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów o zwrócenie uwagi na wypowiedzi w Übung 1 w części Przeczytaj oraz pyta: Versteht ihr die Aussagen? Was bedeuten sie? Welche Informationen erwartet ihr von dem Text? Wisst ihr etwas darüber? Chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy.

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem w części Przeczytaj. W razie konieczności korzystają z dodatkowej pomocy, np. wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Podczas czytania tekstu uczniowie uzupełniają go podanymi w Übung 1 fragmentami.

  • Uczniowie zapoznają się z Übung 2 w części Przeczytaj oraz na podstawie tego ćwiczenia sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu. Nauczyciel wybiera ucznia, którzy odczytuje poszczególne wypowiedzi i określa, czy są one zgodne z treścią tekstu czy nie, a następnie prosi innego ucznia o rozwinięcie tej wypowiedzi lub podanie poprawnej na podstawie informacji zawartych w tekście.

  • Nauczyciel rozdaje uczniom karteczki, na których znajduje się opis kilku aktywności, które nie byłyby możliwe, gdyby nie było internetu, np. Ohne Internet könnte ich keine E‑mails schreiben. Ohne Internet könnte ich keine Likes bekommen. Ohne Internet könnte ich keine Posts schreiben. Ohne Internet könnte ich kein Social‑Media‑Profil haben, itp. oraz prosi uczniów o zaznaczenie dwóch czynności, których najbardziej brakowałoby im, gdyby nie było Internetu.

  • Wybrany uczeń zbiera karteczki oraz podsumowuje w języku niemieckim wyniki tej krótkiej ankiety na forum klasy. Die meisten Personen haben die Antwort markiert, dass ... Viele/Wenige Personen wären unzufrieden, wenn ...

  • Uczniowie zapoznają się z Tipp zur Grammatik, a następnie z Übung 3 w części Przeczytaj. Każdy uczeń przygotowuje wypowiedź ustną na temat świata bez internetu. Uczniowie formułują zdania w trybie przypuszczającym. Nauczyciel rozpoczyna wypowiedź, mówiąc np. Wenn man kein Internet erfunden hätte, würde ich heute keine E‑Bücher lesen. Następnie wybrany uczeń powtarza zdanie nauczyciela i dodaje swoje zdanie. Kolejny uczeń powtarza dwa zdania poprzedników i dodaje własne.

  • Uczniowie dobierają się w pary i w parach przystępują do gry. Uczniowie zaznaczają odpowiedzi na pytania dotyczące Internetu.

  • Następnie na podstawie wyrazów oraz informacji zawartych w grze uczniowie dopasowują podpisy do obrazków w Übung 1 w części Gra edukacyjna, przyporządkowują wypowiedzi o podobnym znaczeniu (Übung 2), uzupełniają tekst na temat Internetu (Übung 3).

c) Faza podsumowująca

  • Nauczyciel ponownie wyświetla wyrazy, które prezentował uczniom na początku lekcji, prosząc uczniów o to, aby na podstawie informacji z lekcji uzupełnili informacje na tej mapie pojęć. Nauczyciel pyta: Was könnt ihr hinzufügen? Was habt ihr erfahren? Welche Begriffe oder Aussagen sollte man auf der Mindmap ergänzen? Uczniowie zapisują te informacje na osobnych karteczkach i umieszczają w odpowiednim miejscu na mapie pojęć. Wybrani uczniowie podchodzą do tablicy i odczytują je.

Praca domowa

Uczniowie rysują oś czasu, na której zaznaczają daty i formułują w języku niemieckim opis wydarzenia związanego z wynalezieniem i rozwojem Internetu.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry dydaktycznej

  • Przed lekcją: uczniowie przygotowują ciekawostki dotyczące Internetu w języku niemieckim lub galerię zdjęć związanych z rozwojem Internetu oraz zestaw wyrazów w języku niemieckim do opisu tych zdjęć.

  • W trakcie lekcji: uczniowie zostają podzieleni na grupy: widownię i grupę ekspertów. Widzowie zadają pytania na temat Internetu, a eksperci udzielają informacji na podstawie informacji zawartych w grze. Inną opcją jest formułowanie przez uczniów na podstawie słownictwa w grze pytań dotyczących Internetu.

  • Po lekcji: uczniowie przygotowują własne dodatkowe pytania do gry, związane z tematem Internet. Mogą wykorzystać słownictwo zawarte w grze.