Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.2.10.6

Imię i nazwisko autora: Magdalena Agnetta

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Andere Länder, andere Nationalsportarten / Inne kraje, inne sporty narodowe

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat dyscyplin sportowych

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
10) sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, imprezy sportowe, uprawianie sportu, pozytywne i negatywne skutki uprawiania sportu);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • definiuje pojęcie sportu narodowego;

  • łączy oficjalne sporty narodowe z krajami, w których są uprawiane;

  • proponuje sport narodowy dla własnego kraju.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • sam decyduje, czego będzie się uczył w domu poprzez wybór pracy domowej;

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik strukturalnych – wybierania najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia lub w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w tekstach czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów);

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody i formy nauczania:

  • kognitywizm;

  • podejście komunikacyjne;

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • aktywizujące – burza mózgów, asocjogram, mapa pojęć, zagadki grupowe, metoda LdL;

  • programowana – z użyciem komputera.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • praca na forum klasy.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (mapa pojęć),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel wprowadza niemieckie pojęcie Nationalsport. Zapisuje tę nazwę na tablicy lub na ekranie komputera (w przypadku pracy zdalnej). Stosując metodę burzy mózgów, nauczyciel zachęca uczniów do wspólnego stworzenia asocjogramu pod hasłem Czym charakteryzuje się sport narodowy? Uczniowie zgłaszają pomysły, bazując na swojej wiedzy. Nauczyciel podpowiada uczniom, że mają być to krótkie hasła, które następnie zapisuje na tablicy lub – w przypadku pracy zdalnej – na ekranie komputera, który udostępnia uczniom.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel poleca uczniom, aby czytając indywidualnie tekst Die populärsten Nationalsportarten, zastanowili się, czy dyscypliny sportu mają te cechy sportu narodowego, które zostały nazwane w czasie burzy mózgów i zapisane na tablicy. Uczniowie dzielą się swoją opinią, a następnie tworzą w grupach krótką definicję pojęcia Nationalsport.

  • Uczniowie wyszukują w tekście zdania, zwroty, słowa, które mówią o regułach i zasadach opisanych sportów. Pracując w parach, szukają podobieństw do innych, znanych im wcześniej dyscyplin sportowych i porównują je ze sobą. Zapisują podobieństwa i różnice. Następnie grupy na forum klasy czytają tylko podobieństwa i różnice dotyczące znanej ogólnie dyscypliny, a pozostali zgadują, jaki to sport narodowy.

  • Materiał z sekcji Mapa pojęć doskonale nadaje się do wykorzystania metody LdL (nauka poprzez nauczanie) – należy wyznaczyć ucznia (uczniów), który przejmie za nauczyciela fragment/fragmenty lekcji i je poprowadzi. Trzeba pamiętać, aby wcześniej omówić z danym uczniem (danymi uczniami) metody i formy pracy związane z prowadzonym przez niego fragmentem lekcji. Wybrani uczniowie prezentują mapę pojęć, wyjaśniają nieznane zwroty i pojęcia, przygotowują pytania lub quiz do mapy. Następnie inicjują krótką dyskusję, proszą uczniów, by podzielili się swoimi doświadczeniami i powiedzieli o swoich upodobaniach sportowych. Wspólna praca uczniów będzie okazją do rozmowy o sportach narodowych, wzajemnej inspiracji i wymiany wiadomości. Uczniowie, wykonując ćwiczenia do multimedium, aktywizują i przyswajają słownictwo związane z dyscyplinami sportu.

  • Uczniowie pracują w grupach 4‑osobowych. Wymyślają sport narodowy najbardziej pasujący do własnego kraju. Następnie prezentują reszcie klasy swoje wyniki.

c) Faza podsumowująca

  • Nauczyciel wraca z uczniami do stworzonego na początku lekcji asocjogramu. Pyta uczniów:

  1. Czy po wykonaniu ćwiczeń do mapy pojęć i w części Sprawdź się należałoby uzupełnić asocjogram z początku lekcji o jakieś cechy charakterystyczne dla sportów narodowych?

  2. Czy opracowana na początku lekcji definicja zawiera wszystkie istotne informacje, czy też należy je uzupełnić?

  3. Co podczas dzisiejszej lekcji najbardziej was zaskoczyło?

Praca domowa

Wyszukaj w Internecie informacje, na czym polegają sporty narodowe pozostałych krajów wymienionych w mapie pojęć. Wybierz dowolne dwie dyscypliny sportu i opisz w kilku zdaniach ich reguły.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy pojęć:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa na temat sportu, nazw państw wraz z rodzajnikami; uczniowie przygotowują krótki opis jednej dyscypliny sportowej wraz z jej regułami w formie notatki;

  • w trakcie lekcji: odwołanie się do posiadanej wiedzy na temat uprawiania sportu i jego dyscyplin; uczniowie uświadamiają sobie różnice kulturowe i ich przejawy w sporcie, porównują i łączą je z nową wiedzą (konekcjonizm);

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu; uczniowie przygotowują program nietypowej olimpiady ze sportami narodowymi oraz z udziałem własnego kraju.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik