Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Polacy podczas europejskiej Wiosny Ludów

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia państwa, na terenie których w trakcie Wiosny Ludów walczyli Polacy;

• opisuje polityczne i militarne zaangażowanie Polaków w europejskiej Wiośnie Ludów;

• analizuje, dlaczego gen. Józef Bem bywa nazywany na Węgrzech „ojczulkiem Bemem”.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel poleca jednemu uczniowi lub uczennicy przeczytanie wyświetlonego tematu zajęć. Wspólnie ustalają kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Grupa 1 i 5 – Polska szansa w europejskim wzburzeniu;

• Grupa 2 i 6 - Legion Polski we Włoszech;

• Grupa 3 i 7 - Powstanie drezdeńskie i wiedeńskie;

• Grupa 4 i 8 - Wspierając węgierskich powstańców

Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Uczniowie zapoznają się z medium i wykonują polecenie nr 1 „Zapoznaj się z mapą interaktywną. Przeanalizuj zaangażowanie Polaków w wydarzenia we Francji i Włoszech. Porównaj sytuację Legionu Polskiego z Legionami Polskimi we Włoszech, działającymi pół wieku wcześniej.”.

3. Nauczyciel czyta polecenie 3: „Wyjaśnij, dlaczego Józef Bem jest bohaterem aż trzech narodów – nie tylko Polski, ale też Węgier i Turcji.” i poleca uczniom, aby wykonali je w parach. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

4. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia nr od 1 do 4, które zostały wyświetlone na tablicy. Nauczyciel śledzi na platformie postępy uczestników zajęć, sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

• Wybierz jedną z postaci – Polaków walczących podczas Wiosny Ludów w innych europejskich krajach – i przygotuj krótką notkę o niej.

• Wykonaj w domu ćwiczenia niezrealizowane na lekcji.

Materiały pomocnicze:

• M. Zgórniak, Wielka Historia Polski, t. 7.

• Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

• Wielka historia Polski, tomy 1‑10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

• Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.

• E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Mapa interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.