Numer e‑materiału: 3.4.13.4

Imię i nazwisko autora: Justyna Sikora

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Die Menschen erobern den Weltraum /Ludzie zdobywają kosmos

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres rozszerzony, poziom językowy B2+/C1

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność opisywania, informowania oraz wypowiadania się na temat historii podboju kosmosu oraz jego znaczenia dla rozwoju ludzkości.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.R Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie rozszerzonym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie oraz różnorodne złożone wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy w miarę złożone, spójne i logiczne, płynne wypowiedzi ustne oraz w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, klimat, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenia i ochrona środowiska naturalnego, katastrofy ekologiczne, klęski żywiołowe, przestrzeń kosmiczna);
II. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi pisemne:
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy w miarę złożone, spójne i logiczne, płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. e‑mail, list prywatny, list formalny – w tym list motywacyjny, życiorys, CV, wpis na blogu, opowiadanie, recenzję, artykuł, rozprawkę):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
12) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • przedstawia fakty dotyczące podboju kosmosu przez człowieka;

  • analizuje wspomnienia osób śledzących transmisję wyprawy człowieka na Księżyc;

  • opisuje w artykule znaczenie podboju kosmosu dla rozwoju nauki i technologii.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości;

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • wykorzystuje do nauki języka różne aplikacje;

  • wykorzystuje umiejętności z innych przedmiotów szkolnych na lekcji języka niemieckiego;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • tworzenie skojarzeń myślowych, umiejscawianie nowych wyrazów w kontekście, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;

  • ćwiczenie (dźwięki, wymowa, pisownia, tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie zdań ze sobą, ćwiczenie użycia i rozumienia języka obcego w naturalnych kontekstach: czytając artykuły);

  • rozumienie informacji, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy Internet;

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • odgadywanie znaczeń z wykorzystaniem wskazówek i sugestii językowych;

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie).

Metody i formy nauczania:

  • kognitywizm;

  • podejście komunikacyjne;

  • podająca – wyjaśnianie;

  • eksponująca – film;

  • aktywizująca – aktywne czytanie, burza mózgów, skrzynka pytań;

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • plenum,

  • praca w grupach.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu, i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji na temat pierwszego lądowania na Księżycu.

  • Nauczyciel pyta uczniów, czy znają ciekawostki na temat tego wydarzenia, i sam podaje kilka ciekawych informacji (m.in. o awarii podczas lądowania na Księżycu, zaginięciu taśm rejestrujących lądowanie na Ziemi, braku ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków).

  • Nauczyciel prosi uczniów o podanie znanych wyrazów do tematu „podbój kosmosu”. Słowa zapisywane są na tablicy.

b) Faza realizacyjna:

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem z sekcji Przeczytaj, wykorzystując jedną z technik aktywnego czytania – podkreślają kluczowe punkty podczas czytania oraz tworzą notatki i podsumowania. Podczas pierwszego czytania uczniowie zaznaczają w tekście istotne informacje, kluczowe słowa lub zdania. Następnie tworzą na osobnej kartce/w zeszycie notatki w formie własnego komentarza, pytania lub wyjaśnienia do przeczytanego tekstu. Na koniec uczniowie tworzą krótkie podsumowanie tego, co przeczytali, sprowadzając treść każdej sekcji do najważniejszych punktów.

  • Dalsza praca z tekstem polega na pracy w parach. Uczniowie czytają różne fragmenty wypowiedzi i dopasowują je do właściwych osób (Übung 1), łączą ze sobą fragmenty zdań (Übung 2) oraz uzupełniają tekst lukami wyrazowymi (Übung 3).

  • Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy, oglądają film i notują równocześnie pytania dotyczące filmu. Po wypisaniu pytań oglądają film jeszcze raz, by sprawdzić poprawność i zanotować właściwe odpowiedzi. Uczniowie każdej grupy uzgadniają między sobą wspólne pytania (około 6–7), które zadadzą innej grupie. Następnie grupy zadają sobie naprzemiennie pytania dotyczące filmu. Uczniowie udzielają informacji zwrotnej odnośnie do poprawnych odpowiedzi. Po rundzie pytań uczniowie w grupach zaznaczają informacje zgodne z treścią filmu (Übung 1), odpowiadają na pytania dotyczące treści filmu (Übung 2) oraz przekształcają zdania (Übung 3).

c) Faza podsumowująca:

  • Uczniowie wykonują zadania utrwalające słownictwo i zagadnienia gramatyczne (Aufgabe 1, 2, 3, 4, 5 w części Sprawdź się).

  • Uczniowie oceniają, które ze zdań w tekście dotyczącym zwierząt w kosmosie jest prawdziwe, a które fałszywe (Aufgabe 6 w części Sprawdź się), oraz w parach w formie ustnej prezentują informacje dotyczące NeilArmstronga, pierwszego człowieka na Księżycu (Aufgabe 7).

  • Na zakończenie lekcji, w ramach podsumowania, nauczyciel, wykorzystując metodę aktywizującą „skrzynka pytań”, umieszcza w pudełku kartki z pytaniami dotyczącymi omawianego tematu. Uczniowie podchodzą i losują karteczki, a następnie udzielają odpowiedzi. Metodę można wzbogacić o element rywalizacji – klasę podzielić na dwie lub trzy grupy, które będą otrzymywały punkty za poprawnie udzielone odpowiedzi.

Praca domowa:

Uczniowie piszą artykuł na temat znaczenia podboju kosmosu (Aufgabe 8 w części Sprawdź się).

Propozycja wykorzystania tekstu autentycznego:

Arzu Dagci, So erobert der Mensch den Weltraum, https://web.de/magazine/wissen/weltraum/erobert-mensch-weltraum-31222120 [dostęp: 28.11.2023], tylko do użytku edukacyjnego]

Uczniowie czytają tekst oraz analizują informacje zamieszczone na grafice do tekstu. W parach wybierają jedno z wydarzeń, które uważają za najbardziej interesujące/spektakularne. Przedstawiają na forum swój wybór i uzsadniają swoje zdanie.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • przed lekcją: uczniowie oglądają film bez nagrania audio i tworzą mapę myśli dotyczącą tematu podboju kosmosu;

  • w trakcie lekcji: uczniowie w grupach przygotowują kolaż przedstawiający kluczowe koncepcje, wydarzenia i postacie z filmu;

  • po lekcji: uczniowie przygotowują quiz online na temat historii podboju kosmosu przez człowieka.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec