Scenariusz zajęć

II etap edukacyjny, język polski

Temat: Dlaczego ogórek nie śpiewa? O dosłownym i przenośnym znaczeniu wypowiedzi

Treści kształcenia:

I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystywanie zawartych w nich informacji.

1. Czytanie i słuchanie. Uczeń:

8) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• Redaguje notatkę w formie mapy mentalnej,

• Wyszukuje i zapisuje skojarzenia,

• Słucha recytacji.

Nabywane umiejętności:

Uczeń:

• Prezentuje kreatywne nastawienie do wiersza,

• Analizuje tekst pod kątem znaczeń dosłownych i przenośnych,

• Odnajduje w tekście informacje wypowiedziane pośrednio,

• Porównuje własne zdanie z opinią interlokutorów.

Kompetencje kluczowe:

• Porozumiewanie się w języku ojczystym,

• Umiejętność uczenia się,

• Kompetencje społeczne i obywatelskie.

Środki dydaktyczne:

• Kartki, flamastry,

• Karteczki samoprzylepne,

• Rekwizyt: świeży zielony ogórek,

• Sprzęt multimedialny: komputer, ewentualnie podłączony do telewizora projektor multimedialny/tablica interaktywna,

• Zasób multimedialny: film „Dlaczego ogórek nie śpiewa?”.

Metody nauczania:

• Problemowe: rozmowa kierowana, metaplan,

• Praktyczne: ćwiczenia, praca z tekstem,

• Eksponujące: film, prezentacja.

Formy pracy:

• Zbiorowa,

• Indywidualna zróżnicowana,

• Grupowa zróżnicowana.

Przebieg zajęć:

Etap wstępny

Nauczyciel wita uczniów i sprawdza obecność. Następnie wyjmuje z ukrycia świeżego zielonego ogórka i kładzie go na biurku. Prosi jednego ucznia, aby podszedł do warzywa i opisał jego kształt. Drugi uczeń ma określić jego zapach. Trzeci – zadać ogórkowi pytanie.

Etap realizacji

Nauczyciel rysuje na środku tablicy ogórka i prosi uczniów, aby po kolei wpisywali skojarzenia związane z tym warzywem. Powstaje w ten sposób słoneczko skojarzeń.

Następnie każde dziecko zapisuje na otrzymanej kartce samoprzylepnej, o czym może marzyć ogórek. Wszyscy uczniowie po kolei odczytują swoje propozycje odpowiedzi, a potem przyklejają karteczki do stworzonego wcześniej słoneczka skojarzeń.

W dalszym etapie dzieci, podzielone na czteroosobowe grupy, dopisują skojarzenia do wyrazów zapisanych przez nauczyciela na tablicy, np.:

• Ukryte pragnienie – śpiew – skowronek – wolność,

• Słoik – marynata – piwnica – ciemność – chłód,

• Niemoc – obojętność,

• Sława – niespełnienie,

• Sezon ogórkowy – tymczasowość – upływ czasu – lato – zieleń – nadzieja,

• Żart – zabawa – bajka – morał,

• Ogórek – człowiek – marzenia.

Uczniowie odczytują skojarzenia.

Następnie nauczyciel rozdaje kartki i kolorowe flamastry. Prosi dzieci, aby zanotowały swoje ciągi asocjacyjne w formie mapy mentalnej, łącząc ze sobą skojarzenia strzałkami. Wybrani uczniowie prezentują i omawiają swoje notatki.

Etap końcowy

Prowadzący, podsumowując pracę, uruchamia projekcję zasobu multimedialnego z czytanym przez lektora wierszem Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Dlaczego ogórek nie śpiewa”, wyjaśniając po niej, że ogórek w tym tekście ma swoje dosłowne i przenośne znaczenie. Jeśli uczniowie nie zauważyli związku marzeń ludzkich i chęci ich spełnienia z niespełnieniem ogórka z tekstu Gałczyńskiego, nauczyciel, naprowadzając, pomaga im dojść do właściwych wniosków.

Zadanie domowe polega na napisaniu opowiadania inspirowanego wierszem Gałczyńskiego „Dlaczego ogórek nie śpiewa”.

Dodatkowo:

Chętni uczniowie mogą znaleźć i nazwać tropy stylistyczne występujące w wierszu Gałczyńskiego (np. personifikację, pytanie retoryczne, epitety).

R1Pf7KpDcRqn3