Dlaczego Warszawa jest stolicą Polski – poznajemy wyraz określany i określający

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń :

• zna fakty historyczne dotyczące Polski ,

• poznaje nowe wyrazy i rozumie ich znaczenie ,

• rozumie jaka jest różnica między wyrazem określanym , a określającym ,

• wie co to jest podmiot i orzeczenie .

b) Umiejętności

Uczeń :

• potrafi pracować z tekstem ,

• umie czytać ze zrozumieniem ,

• umie zadbać o poprawną interpretację przeczytanego tekstu ,

• wykonuje poprawnie zadania z zakresu gramatyki języka polskiego ,

• potrafi odróżnić wyraz określany od określającego .

2. Metoda i forma pracy

Praca z tekstem , metoda oglądowa , metoda poszukująca , heureza , burza mózgów .

3. Środki dydaktyczne

1. Podręcznik „ Słowo za słowem” M. Nagajowa , Wydawnictwo Warszawa 1994

2. Zdjęcia z Krakowa i Warszawy

3. Karty pracy

4. Wizerunek króla Zygmunta III Wazy

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

1. Zaprowadzenie ładu i sprawdzenie listy obecności.

2. Wprowadzenie uczniów w tematykę zajęć.

b) Faza realizacyjna

Nauczyciel czyta głośno wiersz „Dzień dobry królu Zygmuncie” , a uczniowie wypisują wyrazy dla nich niezrozumiałe . Następnie wyrazy zostają zapisane na tablicy i zostaje wyjaśnione ich znaczenie . Następnie wybrani uczniowie czytają wiersz z podziałem na role . W celu omówienia treści wiersza uczniowie odpowiadają na pytania dotyczące jego treści ( pytania znajdują się na kartach pracy ) :

• Kto z kim rozmawia w wierszu ?

• O czym rozmawiają osoby w wieszu ?

• Gdzie znajduje się kolumna Zygmunta ?

• Jakie miasto było stolicą Polski przed Warszawą ?

• Kto napisał list do króla ?

• Dlaczego autor listu ma żal do króla o przeniesienie stolicy do Warszawy ?

• Co jest takiego w Krakowie co wyróźnia miasto na tle innych miast w Polsce ?

• Dlaczego król nie odpisał na otrzymany list ?

Gdy uczniowie będę odpowiedać na pytania związane z tekstem można prezentowć im zdjęcia tematycznie związane z poszczególnymi pytaniami np. wizerunek króla Zygmunta III Wazy , fotografie z Krakowa i Warszawy .

Prosmiy uczniów aby spróbowali sami sformułować temat lekcji . Zapisują w zeszytach wyrazy umieszczone wcześniej na tablicy .

ĆWICZENIE 1

Na tablicy zostaje napisane zdanie :

Stary król czyta list z Krakowa .

Uczniowie mają za zadanie podkreślenie podmiotu i orzeczenia ( wspólne powtórzenie wiadomości ). Zastanawiają się jaka jest funkcja pozostałych wyrazów w zdaniu . Aby ułatwić prawidłowe rozwiązanmie problemu można zastosować przykładowy wykres :

król ......jaki?..............stary

czyta......co?..............list

list.......... skąd?..........z Krakowa

Zadanie to ma na celu wprowadzenie terminów wyraz określany i określający , a uczniowie powinni zauważyć , że jeden wyraz może być określany przez inny .

ĆWICZENIE 2

Podkreśl w zdaniach podmiot i orzezcenie . Linią falistą podkreśl wyrazy określające .

Leniwe niedźwiedzie odpoczywają w cieniu drzewa .

Smutna dziewczyna spacerowała parkową aleją .

Przestraszone dzieci słuchały opowieści o duchach .

ĆWICZENIE 3

Rozwiń zdania wykorzystując słowa z ramki . Jakie to wyrazy ?

Szpieg sfotografował lotnisko.............................

Trąby powietrzne powstają w chmurach...............

..........chłopiec ogląda film................................

.........widoki wyłoniły się zza............pagórków.

c) Faza podsumowująca

Aby sprawdzić w jakim stopniu został przyswojony materiał realizowany podczas lekcji prosimy uczniów o rozwiązanie zadania .

ĆWICZENIE 4

Z rozsypanych wyrazów ułóż zdania . W każdym z nich wskaż wyrazy określane i określające.

1. bratem , się , młodszym , starsza , opiekowała , siostra

............................................................................................

2. rozwiązał , Janek , trudną , grzeczny , zagadkę

.............................................................................................

3. pies , starszą , ugryzł , rudy , panią

..............................................................................................

5. Bibliografia

6. Załączniki

a) Zadanie domowe

Rozwiń zdania tak , aby pojawiły się wyrazy określane i określające .

Idzie......................................................................................................

Grają.....................................................................................................

Złamał...................................................................................................

Płakała..................................................................................................

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Lekcja do przeprowadzenia w klasie 4 szkoły podstawowej .