Dobre serce ogrodem piękna duszy, czyli nie szata zdobi człowieka
Scenariusz lekcji języka polskiego dla kl. IV
Temat: Dobre serce ogrodem piękna duszy, czyli nie szata zdobi człowieka.
1. Cele lekcji:
a) Wiadomości
Uczeń:
wyodrębnia bohaterów baśni „Perła jaśniejąca w mroku” M. Künstler,
zna cechy baśni.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi:
czytać tekst ze zrozumieniem,
określać funkcje fantastycznych elementów baśni,
określać cechy charakteru postaci,
streścić baśń,
ułożyć plan wydarzeń,
scharakteryzować bohaterów baśni,
dostrzegać przeciwieństwa charakterów,
dostrzegać uosobienie w baśni,
zabierać głos w dyskusji,
uzasadniać swoją wypowiedź,
odnaleźć w tekście fragmenty potwierdzające cechy bohaterów,
budować wypowiedź twórczą,
wnioskować.
2. Metoda i forma pracy
Metoda ekspresyjna, zadaniowa, skojarzeniowa, praca z tekstem, indywidualna, grupowa.
3. Środki dydaktyczne
Rozsypanka z informacjami o bohaterach, podręcznik, plansza z cechami baśni.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Czynności organizacyjne.
2. Sprawdzenie znajomości tekstu. Uczniowie losują pytania przygotowane przez nauczyciela i udzielają na nie odpowiedzi. Za każdą prawidłową odpowiedź nauczyciel przyznaje punkt.
b) Faza realizacyjna
1. Bohaterowie – dobieranie do imienia bohatera (nazwy postaci) funkcji, którą spełnia w baśni.
Uczniowie z rozsypanki dobierają informacje o bohaterach, potwierdzając je fragmentami tekstu. Uczniowie pracują w grupach. Efekty wspólnej pracy zostają umieszczone na tablicy i zapisane do zeszytu. Można też przygotować zestaw rozsypankę dla każdego ucznia.
bohaterowie | informacje o bohaterach |
Król Smoków Wschodniego Królestwa | ojciec Księżniczki |
Księżniczka | córka Króla, szuka męża |
Starszy Ma Drugi Ma | bracia ubiegający się o rękę Księżniczki |
powodzianie | mieszkańcy wsi, którą zalała woda |
Karp | doradca Króla |
Starzec | człowiek ze snu Drugiego Ma |
Żółw | Pierwszy Minister |
Krab | wielki Marszałek |
Węgorz | generał |
Następnie nauczyciel i uczniowie omawiają zachowania występujących w baśni postaci zwierząt. Pod kierunkiem nauczyciela uczniowie dochodzą do wniosku, że wykorzystano tu uosobienie.
2. Cechy baśni
Uczniowie na podstawie znanych baśni wymieniają jej cechy charakterystyczne. Zwracają pod kierunkiem nauczyciela szczególną uwagę na funkcje elementów fantastycznych w baśni. Nauczyciel przypina do tablicy planszę, wspólnie porównują wypowiedzi uczniów i wyciągają wnioski.
3. Charakterystyka braci – przeciwieństwa. Potwierdzanie odpowiednim fragmentem tekstu.
Starszy Ma | Drugi Ma |
nieuczciwy | odważny |
leniwy | uczynny |
zachłanny | uczciwy |
okrutny | bohaterski |
podstępny | wierny |
tchórzliwy | dobry |
chciwy | mężny |
samolubny | szlachetny |
Dopasowanie do każdej cechy – cechy przeciwnej.
Uczniowie próbują w dyskusji oceniać postępowanie bohaterów.
4. Spotkanie ze Starszym Ma. Praca indywidualna.
Uczniowie odpowiadają na pytanie: Co powiedziałbym Starszemu Ma, gdybym go spotkał?
Uczniowie zapisują swoje pomysły w zeszytach w postaci krótkiej wypowiedzi skierowanej do Starszego Ma.
c) Faza podsumowująca
1. Uczniowie prezentują swoje prace.
2. Uczniowie wyjaśniają znaczenia przysłowia z tematu lekcji „Dobre serce ogrodem piękna duszy, czyli nie szata zdobi człowieka”.
3. Ewaluacja – uczniowie zaznaczają na tarczy strzeleckiej, jak oceniają lekcję.
5. Bibliografia
Hanna Dobrowolska, „Jutro pójdę w świat” kl. IV, WSiP.
Uwagi
Podsumowaniem lekcji o baśniach może być konkurs na najładniej opowiedzianą baśń lub napisanie swojej baśni zgodnie z jej cechami gatunkowymi (również w ramach zadania klasowego).