Drapieżne wobo, podzwrotnikowa ulewa i lwy. Piszemy dziennik podróży.

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• rozumie różnicę pomiędzy dziennikiem a pamiętnikiem,

• rozumie, jakie są cechy dziennika.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi pracować w zespole i prezentować wyniki swojej pracy,

• umie korzystać z tekstu literackiego podczas pracy na lekcji (czytanie ze zrozumieniem),

• umie samodzielnie stworzyć fragment dziennika na podstawie zebranych informacji (wykorzystanie wiedzy w praktyce).

2. Metoda i forma pracy

Praca z całą klasą, praca z tekstem, praca w grupach.

3. Środki dydaktyczne

1. Sienkiewicz H., W pustyni i w puszczy., Wydawnictwo „KWE”, Warszawa 2001.

2. Mapa geograficzna Afryki.

3. Kartki papieru i kredki.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel zapisuje na tablicy termin “dziennik” i prosi, aby uczniowie podali wszystkie pojęcia, które kojarzą im się z tym rzeczownikiem (np. gazeta codzienna, dziennik lekcyjny, dziennik kapitański, dzienniki sławnych ludzi, dzienniczki ucznia, itp.). Uczniowie zastanawiają się, czy wymienione przez nich pojęcia mają jakieś cechy wspólne (codzienne zapiski, codzienne ukazywanie się). Następnie określa, z jakiego rodzaju dziennikiem uczniowie zapoznają się na lekcji (dziennik podróży). Nawiązuje do podobnej formy osobistych zapisków, jaką jest pamiętnik. Uczniowie z pomocą nauczyciela zastanawiają się nad różnicami i podobieństwami pomiędzy dziennikiem i pamiętnikiem. Uczniowie z pomocą nauczyciela tworzą krótką definicję pojęcia “dziennik”, wypisując jego cechy charakterystyczne, np. zapis w 1 os. l. p., podanie daty lub dnia tygodnia, itp.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel prosi, aby w oparciu o poznany tekst lektury uczniowie wymienili miejsca, które odwiedzili Staś i Nel, porządkując je chronologicznie. Uczniowie odszukują te miejsca na mapie Afryki.

2. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, że za chwilę wcielą się w role uczestników wyprawy ratunkowej zorganizowanej przez pana Tarkowskiego i pana Rawlisona.

3. Nauczyciel rozdaje uczniom kartki papieru i prosi, aby zastanowili się i przygotowali listę niezbędnego sprzętu, potrzebnego, aby zakończyć misję ratunkową z sukcesem. Uczniowie ustalają także listę uczestnikó wyprawy, np. tragarze, przewodnicy, tłumacz, itd.

4. Kilkoro uczniów odczytuje swoje “listy zapotrzebowania”.

5. Uczniowie zostają podzieleni (bądź wylosowani) przez nauczyciela tworząc 4 – lub 5 - osobowe drużyny. Nauczyciel prosi uczniów, aby wyznaczyli sobie role, np. “kierownika wyprawy” (lidera), czuwającego nad działaniami zespołu, itp.

6. Uczniowie wraz z nauczycielem tworzą fragment dziennika podróży, który jako wzorzec zostaje zapisany na tablicy i w zeszytach. Nauczyciel raz jeszcze podkreśla cechy charakterystyczne wyróżniające dzennik jako formę wypowiedzi pisemnej.

7. Następnie uczniowie pracują w zespołach (bazując na tekście “W pustyni i w puszczy”), tworząc “Dziennik podróży”.

c) Faza podsumowująca

1. Uczniowie odczytują prace; w razie wystąpienia błędów prace są korygowane. Po poprawieniu błędów uczniowie zapisują swoje prace na czysto w zeszytach.

5. Bibliografia

Sienkiewicz H., W pustyni i w puszczy., Wydawnictwo „KWE”, Warszawa 2001.

6. Załączniki

a) Praca domowa

Praca domowa jest dla chętnych: “Uzupełnij swój Dziennik podróży o szkice egzotycznych roślin i zwierząt, które widziałeś podczas wędrówki.”

b) Notatka dla nauczyciela

Przykładowy, wstępny “zapis” w Dzienniku podróży:

“ 23 lipca 1883 r., Port Said

Mr. Rawlison zobowiązał mnie do poczynienia wszelkich niezbędnych przygotowań

do podróży przez kontynent. Przesłał pieniądze z Beni - Suef na zakup niezbędnego sprzętu i wynajęcie ludzi. Wczoraj Abdul zakupił niezłe wielbłądy, a ja załatwiłem wszelkie urzędowe pozwolenia. Jutro wyruszamy...

24 lipca 1883 r., Port Said

Z Rawlisonem i Tarkowskim spotkamy się w El – Gharak. Tam ostatnio widziano dzieci. Wysłałem telegram do mojego znajomego, kapitana Glena; może uda się uzyskać pomoc

wojskowych ...Na razie nie ma odpowiedzi... Z Chartumu docierają, jak złe wieści...obawiam się najgorszego. “

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak