Droga do raju.

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

1. Przypomnienie biblijnej przypowieści o wypędzeniu ludzi z Raju.

2. Wzbogacanie słownictwa i frazeologii, związanej z wyrazem: raj.

b) Umiejętności

1. Czytanie samodzielne ze zrozumieniem.

2. Analiza treści wiersza.

3. Praktyczne użycie związków frazeologicznych wyrazu: raj.

c) Postawy

1. Uwrażliwienie na krzywdę wszelkich żywych istot.

2. Szukanie możliwości przemian, korzystnych dla ludzi i całej przyrody.

Metoda i forma pracy

Ćwiczenia słownikowo‑frazeologiczne, praca w grupach, praca z tekstem, malowanie mapy na podst. wiersza (przekład intersemiotyczny), prezentacja wyników pracy grupy, formułowanie postulatów zmian.

3. Środki dydaktyczne

1. Danuta Wawiłow, Wędrówka.

2. Duże kartony bristolu (A1).

3. Farby, naczynia na wodę, pędzle.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Powitanie. Nauczyciel pyta, co to jest raj i z czym się uczniom kojarzy to słowo. Jeśli uczniowie tego nie powiedzą, należy im przypomnieć, że biblijny raj to ogród Boga, z którego człowiek został wypę‑dzony na Ziemię, żeby nie wykradł wszystkich Boskich tajemnic.

Nauczyciel pisze na tablicy temat, uczniowie przepisują go do zeszytów. 5 min.

b) Faza realizacyjna

1. Rozdanie uczniom słowników frazeologicznych (przynajmniej po jednym na ławkę). Dzieci szukają związków frazeologicznych słowa: raj. Układają zdania z trzema wybranymi związka‑mi tak, żeby ze zdań wynikało znaczenie frazeologizmów. 7 min.

2. Nauczyciel rozdaje dzieciom odbity na xero wiersz Danuty Wawiłow pt. Wędrówka (jeśli nie ma go w podręczniku). Czyta głośno wiersz. 3 min.

3. Uczniowie zostają podzieleni na grupy ok. 5‑osobowe. Zsuwają ławki tak, by każda grupa siedziała wokół dwóch zestawionych stolików. Otrzymują duże kartony, komplet farb, naczynie na wodę i pędzle dla wszystkich; przynoszą wodę. Każda grupa rysuje na podstawie wiersza mapę wędrówki podmiotu lirycznego. Dzieci same ustalają, gdzie droga się zaczyna, w jakie kształty się układa, jaka jest jej kolorystyka, jak wyglądają spotykane kolejno postacie, dokąd droga ostatecznie prowadzi. Same też ustalają, kto jest podmiotem lirycznym. Muszą jednak pamiętać, że wszystko powinno być zgodne z treścią wiersza i że każdą rzecz trzeba będzie uzasadnić i wyjaśnić. 15 min.

4. Każda grupa wybiera swojego lidera, który wyjdzie na środek klasy z gotową mapą i krótko zaprezentuje wyniki pracy grupy, wyjaśniając szczegóły. (Wszystkie mapy należy kolejno wywiesić, np. na tablicach dekoracyjnych klasy). Po głównej prezentacji uczniowie mają prawo zadawać pytania liderowi, a jego grupa może dopowiadać własne uzupełnienia odpowiedzi. Na końcu każdej prezentacji nauczyciel komentuje i ocenia pracę grupy, zwracając uwagę na ewentualne niezgodności treści mapy z treścią wiersza, a podkreślając i chwaląc wszystkie zgodności. 10 min.

c) Faza podsumowująca

Na tablicy i w zeszytach zostają zapisane wszystkie koncepcje raju oraz drogi do niego, które powstały w toku pracy grup i które są zgodne z treścią wiersza. Praca domowa: napisz w punktach, co zmieniłbyś na świecie, żeby stał się podobny do raju dla wszystkich istot. 5 min.

(Mycie pędzli i naczyń może przebiegać w czasie przerwy).

5. Bibliografia

1. Bąba Stanisław, Liberek Jarosław, Słownik frazeologiczny współczesnej polszczyzny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.

2. Gaberle Andrzej, Patologia społeczna, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1993.

3. Skorupka Stanisław, Słownik frazeologiczny języka polskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa 1996.

4. Verdmon Jacques Leonard de, „Nie czyń tego drugiemu, co tobie nie miło“, Wydawnictwo Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami, Radom 1900.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

Tekst wiersza D. Wawiłow pt. Wędrówka.

b) Zadanie domowe

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak

Danuta Wawiłow - Wędrówka

Pewnego dnia
wyjdę z domu o świcie,
tak cicho,
że nawet się nie zbudzicie.

I pójdę,
i będę wędrować po świecie,
i nigdy mnie nie znajdziecie.
I nie wezmę ze sobą nikogo,
tylko tego małego chłopaka,
co wczoraj na schodach płakał
i bał się wrócić do domu,
a dlaczego
to tego
nie chciał powiedzieć nikomu.

I jeszcze weźmiemy ze sobą
tego czarnego kotka,
co miauczy zmarznięty na progu
i każdy odpycha go nogą,
i nie chce go wpuścić do środka.

I będziemy tak szli i szli
drogami, lasami, polami,
i każdy dzieciak,
i każdy pies
będzie mógł iść razem z nami.

I będziemy tak szli i szli,
aż kiedyś,
po latach wielu,
staniemy wreszcie u celu.
I będzie tam ciepła ziemia
i dużo, dużo nieba,
i każdy będzie miał to,
czego najbardziej mu trzeba.

I będzie wspaniale.
Tak!
I niczego nie będzie nam brak!
I tęsknić nie będę wcale!
I tylko czasami, czasami
pomyślę,
że byłoby dobrze,
gdybyście wy
byli z nami...