Dwa wymiary kultury

Zakres

IV etap edukacyjny

Przedmiot

Wiedza o kulturze

Wymagania szczegółowe:

(III.1) odróżnia pojęcie kultury rozumianej jako dorobek artystyczny od kultury rozumianej jako całokształt dorobku ludzkości, ze zrozumieniem używa określeń́: kulturowy i kulturalny;

Temat lekcji:

Dwa wymiary kultury

Czas na realizację:

1 godzina lekcyjna.

Cele szczegółowe

wiadomości – uczeń:

  • zna pojęcia: kultura wysoka i kultura niska,

  • definiuje pojęcie kultury,

  • wie, co znaczy być kulturalnym.

umiejętności – uczeń:

  • uzasadnia różnice w pojęciu kulturowy i kulturalny,

  • podaje przykłady zachowań kulturowych,

  • opisuje zachowania będące świadectwem zachowania kulturalnego.

postawy:

  • kształtowanie zasad dobrego wychowania,

  • rozwijanie umiejętności różnicowania pojęć,

  • kształtowanie umiejętności analizowania wartości.

Metody pracy:

podająca (wykład informacyjny), problemowa, praktyczna (ćwiczeniowa – karty pracy), eksponująca (pokaz materiału wizualnego), drama

Forma pracy:

indywidualna, zbiorowa, grupowa

Środki dydaktyczne,

w tym zasoby multimedialne:

Zestaw ilustracji ukazujący różne przejawy kultury: wysokiej (elitarnej) i niskiej (masowej).

Interaktywna mapa myśli z przykładami prezentującymi zróżnicowanie pojeść́: „kulturowy” I „kulturalny

Przebieg lekcji

faza wprowadzająca:

(13 min.)

  1. Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności, zapisanie tematu lekcji).

  2. Nauczyciel przypomina kilka definicji kultury: „Kultura jest to złożona całość obejmująca wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, zwyczaje i inne nawyki zdobyte przez człowieka jako członka społeczeństwa” (Barbara Olszewska, Dyoniziak, Człowiek – Kultura – Osobowość, Wrocław 2001, s.27, za E. Burnet Tylor, Cywilizacja pierwotna, tłum. Z.A. Kawerska, Warszawa 1896, s.15), „Kultura - całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, gromadzony, utrwalany i wzbogacany, przekazywany z pokolenia na pokolenie” (Słownik języka polskiego, PWN, www.pwn.pl)

  3. Nauczyciel wyświetla zestaw ilustracji ukazujący różne przejawy kultury: wysokiej (elitarnej) i niskiej (masowej). Po wyświetleniu uczniowie wskazują dodatkowo inne przykłady tych kultur, znane z życia.

  4. Na podstawie obejrzanych ilustracji oraz własnych przykładów uczniowie przy pomocy nauczyciela formułują definicję kultury wysokiej i niskiej.

faza realizacyjna:

(27 min.)

  1. Uczniowie otrzymują karty pracy i wykonują zadanie, polegające na uzupełnieniu tabeli i wpisaniu podanych znaczeń we właściwe miejsce pod pojęciami: kulturalny i kulturowy.

  2. Po sprawdzeniu zadania uczniowie zapisują definicje podane przez nauczyciela:

Kulturowy - termin odnoszący się do kultury rozumianej naukowo; określenie opisowe, niezawierające elementów oceny.

Kulturalny – postawa człowieka, który dobrze opanował reguły współżycia społecznego, potrafi właściwie zachować się w różnych sytuacjach i instytucjach, dobrać strój do okazji itp.

  1. Nauczyciel wyświetla uczniom interaktywną mapę myśli z przykładami prezentującymi zróżnicowanie pojęć́: „kulturowy” I „kulturalny. Pojawiają się ilustracje sytuacyjne zestawione na zasadzie przeciwieństw: z jednej strony sytuacja odnosząca się do pojęcia kulturowy a z drugiej kulturalny.

  2. Uczniowie podzieleni są na 4 grupy i otrzymują zadania: każda z grup tworzy scenariusze scenek sytuacyjnych, w których pokazane będą zachowania kulturalne i niekulturalne:

    1. grupa 1: scena w kolejce sklepowej, gdzie starsza pani prosi o obsługę poza kolejnością;

    2. grupa 2: scena przy stole podczas obiadu;

    3. grupa 3: scena w kinie podczas premiery filmu;

    4. grupa 4: scena w kawiarni z kelnerką

  3. Po krótkim przygotowaniu uczniowie odgrywają mini‑scenki. Pozostała część klasy pełni funkcję widowni i po zakończeniu wymienia zachowania kulturalne i niekulturalne.

  4. Nauczyciel informuje, że zachowania kulturalne są opozycją dla wynikających z natury zachowań fizjologicznych. Są to wiec zachowania wyuczone, wspólne dla członków danego społeczeństwa i przekazywane w jego obrębie

faza podsumowująca:

(5 min.)

  1. Nauczyciel dokonuje oceny wyrażonej stopniem.

  2. Zadanie domowe: Wypisz wydarzenia ze szkoły, klasy środowiska i przyporządkuj do nich terminy: kulturowy, kulturalny.

Karta pracy do lekcji

Dwa wymiary kultury

Przyporządkuj terminom kulturowy i kulturalny czynności, zachowania i pojęcia:

  • akademia szkolna

  • przedstawienie teatralne

  • całowanie kobiety w dłoń

  • dzielenie się opłatkiem

  • Dotrzymywanie słowa

  • ustępowanie miejsca osobom starszym

  • premiera filmu

  • wyjście do kina

  • erudycja

  • wyjście do teatru

  • obyczaje weselne

  • zachowanie przy stole

  • poprawna polszczyzna

  • zasady zachowania w tetrze

  • symboliczne znaczenie kolorów (np. żałoba w krajach europejskich to czerń a w Indiach - biel)

RSw0lEa4L5frB

Kulturowy

kulturalny

Rozwiązanie:

Kulturowy

kulturalny

dzielenie się opłatkiem

poprawna polszczyzna

zasady zachowania w tetrze

erudycja

całowanie kobiety w dłoń

wyjście do kina

symbolika koloru (np. żałoba w krajach

wyjście do teatru

europejskich to czerń a w Indiach - biel)

zachowanie przy stole

obyczaje weselne

ustępowanie miejsca osobom starszym

przedstawienie teatralne

Dotrzymywanie słowa

premiera filmu

akademia szkolna

RKNd0RKgRGvDX

Pobierz załącznik

Plik DOC o rozmiarze 124.00 KB w języku polskim
RPAAGqw4JP44z

Pobierz załącznik

Plik ODT o rozmiarze 70.97 KB w języku polskim