Działalność morza

1. Cele lekcji

Wiadomości

Uczeń:

• zna właściwości fizyczne i chemiczne wody morskiej,

• wymienia typy wybrzeży,

• umie zdefiniować pojęcia: brzeg, plaża, klif, mierzeja, wydma, delta, depresja,

• rozumie potrzebę ochrony brzegów morskich przed niszcząca działalnością morza,

• umie przedstawić charakterystykę Morza Bałtyckiego.

Umiejętności

Uczeń potrafi:

• sklasyfikować typy wybrzeży,

• wskazywać na mapie różne typy wybrzeży,

• określić typy wybrzeża Morza Bałtyckiego,

• narysować główne typy wybrzeży,

• wyjaśnić, na czym polega niszcząca i budująca działalność morza; opisać niszczącą i budującą działalność morza,

• przewidzieć skutki działalności morza,

• omówić sposoby ochrony wybrzeży przed niszczącą działalnością morza.

2. Metoda i forma pracy

Pogadanka, praca z całą klasą, prace indywidualne, praca z podręcznikiem, pokaz, ćwiczenia techniczne.

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik, karta pracy ucznia, kserokopie materiałów dla ucznia, kolorowe pisaki, mapa fizyczna świata i Polski, atlas

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel przygotowuje kserokopie materiałów dla ucznia.

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel opisuje własności fizyczne i chemiczne wody morskiej. Nauczyciel podaje główne typy wybrzeży i omawia przebieg ich powstawania.

2. Za pomocą przykładowych rysunków typów wybrzeży w atlasie uczniowie określają typy wybrzeża Morza Bałtyckiego.

3. Nauczyciel omawia wyniki pracy uczniów.

4. Nauczyciel i uczniowie definiują wspólnie pojęcia: brzeg, plaża, klif, mierzeja, wydma, delta, depresja.

5. Uczniowie w parach rozwiązują zadanie 1 (załącznik 1).

6. Nauczyciel z uczniami omawia niszczącą i budującą rolę morza.

7. Uczniowie rozwiązują zadanie 2 (załącznik 1).

8. Sposoby ochrony brzegu morskiego przed niszczącą działalnością morza. Uczniowie przy pomocy mapy lokalizują parki narodowe usytuowane przy brzegu Morza Bałtyckiego, próbują wymienić ich walory przyrodnicze, a następnie określają rolę parków i cel ich tworzenia.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel podsumowuje lekcje, zadając pytania wybranym uczniom:

• Wymień właściwości fizyczne wody morskiej?

• Wymień właściwości chemiczne wody morskiej?

• Wymień typy wybrzeży?

Nauczyciel podaje treść zadania domowego (załącznik).

5. Bibliografia

1. Atlas geograficzny, Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im Eugeniusza Romera, Warszawa – Wrocław 1990.

2. Flis J., Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1985.

3. Modzelewska B., Piełowska E., Podstawy geografii fizycznej i geologii dla klasy I i II liceum ogólnokształcącego, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 1999.

4. Stankowski W., Geografia fizyczna z geologią, Podręcznik dla szkoły średniej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

Załącznik 1.

Zadanie 1.

Uzupełnij tekst:

„W wyniku działania fal rozwija się płaska powierzchnia zwana ..................................... . Jest ona łagodnie nachylona w stronę zbiornika. W strefie brzegu zwykle kończy ją nisza, przyśpieszająca obrywanie się materiału na wyżej usytuowanej stromej ścianie, zwanej ............... . Towarzyszy temu cofanie się brzegu”.

Zadanie 2.

Uzupełnij tabelę.

Tabela 1. Działalność morza

b) Karta pracy nauczyciela

Zadanie 1.

Uzupełnij tekst:

„W wyniku działania fal rozwija się płaska powierzchnia zwana platformą abrazyjną. Jest ona łagodnie nachylona w stronę zbiornika. W strefie brzegu zwykle kończy ją nisza, przyśpieszająca obrywanie się materiału na wyżej usytuowanej stromej ścianie, zwanej klifem. Towarzyszy temu cofanie się brzegu”. Źródło bibliografia 4.

c) Zadanie domowe

Narysuj jeden z typów wybrzeży. Opisz jak takie wybrzeże powstaje.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak