ok. 1225 r. – spisanie pieśni wagantów pod nazwą Carmina Burana
1996 r. – założenie we Włoszech szkoły języka łacińskiego i greckiego Accademia Vivarium Novum, gdzie językami wykładowymi są języki klasyczne
2007 r. – przekład popularnej książki dla młodzieży p.t. Harry Potter i kamień filozoficzny na język łaciński
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela.
R17GrIcublDDg1
Scenariusz zajęć do pobrania.
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
III. W zakresie kompetencji społecznych. Uczeń: 1. dostrzega wagę systematyczności w poznawaniu zjawisk gramatycznych i dokładności w sporządzaniu adekwatnego przekładu; 2. nabiera umiejętności szybkiego praktycznego zastosowania i ćwiczenia nowo nabytej wiedzy; 3. dostrzega znaczenie języka łacińskiego oraz kultury starożytnej Grecji i Rzymu dla kultury polskiej, europejskiej i światowej.
Nauczysz się
definiować źródłosłów łaciński polskich słów;
charakteryzować utwory muzyczne po łacinie;
konstruować zadania związane z etymologią języka polskiego.
Terminologia naukowa pochodzenia łacińskiego
Pomimo faktu, że dostęp do nauki języka łacińskiego jest dziś trudniejszy niż kilkanaście lat temu łacina jest powszechnie obecna wokół nas. Możemy ją znaleźć wszędzie - w zabytkowych budynkach, na szyldach reklamowych, w nazwach organizacji, produktów, a przede wszystkim w naszym języku ojczystym, w którym znajdują się tysiące słów pochodzenia łacińskiego.
RUgLyaazxLHAq1
Obraz nieznanego autora pod tytułem „Zachodni i Arabski naukowiec zajmujący się geometrią” przedstawia scenę, w której to uwieczniono pracę dwóch naukowców. Mężczyzna z lewej strony został sportretowany w pozycji stojącej i widoczny jest z profilu. Ubrany jest w czerwoną szatę, znad której wystaje biały kołnierz. Mężczyzna w jednej dłoni trzyma okrąg, a w drugiej ekierkę oraz kwadrat z napisem b. Obok niego znajduje się mężczyzna ubrany w niebieską szatę, z białym turbanem na głowie. Mężczyzna pracuje nad figurą geometryczną, na której widnieje napis a. Mężczyzna sprawdza długość boków figury. Obaj mężczyźni pracują na świeżym powietrzu.
Anonimowy malarz, „Zachodni i arabski naukowiec zajmujący się geometrią”, XV w., Cahiers de Science et Vie Nr 114, wikimedia.org, domena publiczna
melioracjaMelioracjamelioracja - od melior, melius (stopień wyższy od bonus, czyli lepszy)
deterioracja - od deterior, deterius (stopień wyższy - gorszy)
medycyna - od medicina, ae
florystyka - od flos, floris (kwiat)
eksperyment - od experimentum, i (doświadczenie)
numizmatyka - od nummus, -i (moneta)
nomenklatura - od nomen, nominis (imię)
interwał - od intervallum, -i (przerwa, odstęp)
reguła - od regula, -ae (zasada)
koniunkcjaKoniunkcjakoniunkcja - od coniungo, -ere (złączyć)
RN7J3gM5IJYCz
Ćwiczenie 1
Połącz w pary polskie słowa z ich łacińskimi źródłami: melioracja Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen florystyka Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen numizmatyka Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen koniunkcja Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen nomenklatura Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen eksperyment Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen
Połącz w pary polskie słowa z ich łacińskimi źródłami: melioracja Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen florystyka Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen numizmatyka Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen koniunkcja Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen nomenklatura Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen eksperyment Możliwe odpowiedzi: 1. nummus, 2. bonus (stopień wyższy), 3. coniungō, 4. flōs, 5. experīmentum, 6. nōmen
Połącz w pary polskie słowa z ich łacińskimi źródłami:
Wskaż, który termin naukowy odnosi się do badań związanych ze starymi monetami? Możliwe odpowiedzi: 1. Numizmatyka 2. Florystyka 3. Koniunkcja
Wskaż, który termin naukowy odnosi się do badań związanych ze starymi monetami? Możliwe odpowiedzi: 1. Numizmatyka 2. Florystyka 3. Koniunkcja
Po zapoznaniu się ze zdjęciem, zdecyduj, z którym terminem naukowym pochodzącym z łaciny jest ono związane:
nomenklatura
numizmatyka
deterioracja
Łacina w medycynie
R1LvA8aUhZ3QX1
Fresk nieznanego autora przedstawia Hipokratesa i Galena stojących w pomieszczeniu. Obaj mężczyźni siedzą na krzesłach i prowadzą rozmowę. Hipokrates znajduje się z lewej strony i został przedstawiony jako mężczyzna w podeszłym wieku, o długich siwych włosach. Ubrany jest w długa czerwoną szatę. Hipokrates siedzi przy stoliku na którym widoczna jest księga. Z prawej strony fresku obecny jest Galen, który także jak Hipokrates został przedstawiony jako mężczyzna w podeszłym wieku, o długich siwych włosach. Galen ubrany jest w długą biało-złotą szatę. Obok mężczyzny także znajduje się stolik, na którym widoczna jest księga.
„Hipokrates i Galen”, XIII w., fresk w Katedrze w Anagni, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 2.5
Wskaż, które z poniższych twierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe. Prawdziwe Możliwe odpowiedzi: 1. Menstruacja to inaczej faza księżyca., 2. Florystyka pochodzi od łacińskiego wyrazu oznaczającego “kwiat”., 3. Wyrazy sanatorium i kuracja pochodzą od wyrazów łacińskich o podobnym znaczeniu., 4. Wyraz nomenklatura to inaczej imię i nazwisko., 5. Wyraz recepta oznacza dosłownie z łaciny rzeczy otrzymane., 6. Wyraz aorta oznacza tętnicę, a arteria żyłę. Fałszywe Możliwe odpowiedzi: 1. Menstruacja to inaczej faza księżyca., 2. Florystyka pochodzi od łacińskiego wyrazu oznaczającego “kwiat”., 3. Wyrazy sanatorium i kuracja pochodzą od wyrazów łacińskich o podobnym znaczeniu., 4. Wyraz nomenklatura to inaczej imię i nazwisko., 5. Wyraz recepta oznacza dosłownie z łaciny rzeczy otrzymane., 6. Wyraz aorta oznacza tętnicę, a arteria żyłę.
Wskaż, które z poniższych twierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe. Prawdziwe Możliwe odpowiedzi: 1. Menstruacja to inaczej faza księżyca., 2. Florystyka pochodzi od łacińskiego wyrazu oznaczającego “kwiat”., 3. Wyrazy sanatorium i kuracja pochodzą od wyrazów łacińskich o podobnym znaczeniu., 4. Wyraz nomenklatura to inaczej imię i nazwisko., 5. Wyraz recepta oznacza dosłownie z łaciny rzeczy otrzymane., 6. Wyraz aorta oznacza tętnicę, a arteria żyłę. Fałszywe Możliwe odpowiedzi: 1. Menstruacja to inaczej faza księżyca., 2. Florystyka pochodzi od łacińskiego wyrazu oznaczającego “kwiat”., 3. Wyrazy sanatorium i kuracja pochodzą od wyrazów łacińskich o podobnym znaczeniu., 4. Wyraz nomenklatura to inaczej imię i nazwisko., 5. Wyraz recepta oznacza dosłownie z łaciny rzeczy otrzymane., 6. Wyraz aorta oznacza tętnicę, a arteria żyłę.
Umieść stwierdzenia na temat etymologii poniższych słów we właściwym miejscu tabeli w zależności od tego, czy są one prawdziwe czy fałszywe.
Wyraz <i>aorta</i> oznacza tętnicę, a <i>arteria</i> żyłę., Wyraz <i>nomenklatura</i> to inaczej <i>imię i nazwisko</i>., <i>Menstruacja</i> to inaczej faza księżyca., Wyrazy <i>sanatorium</i> i kuracja pochodzą od wyrazów łacińskich o podobnym znaczeniu., Florystyka pochodzi od łacińskiego wyrazu oznaczającego “kwiat”., Wyraz <i>recepta</i> oznacza dosłownie z łaciny <i>rzeczy otrzymane</i>.
Prawdziwe
Fałszywe
Łacina w nowej muzyce
Igor Strawiński Oedipus rex - opera wystawiona w 1927 z łacińskim tekstem
RMC5UZ1xVLuiV1
Ilustracja interaktywna przedstawia czarne nuty na białym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa oraz odtworzony utwór muzyczny: Jessye Norman Non erubescite reges, Akt 2 opery Oedipus rex Igora Strawińskiego
Ilustracja interaktywna przedstawia czarne nuty na białym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa oraz odtworzony utwór muzyczny: Jessye Norman Non erubescite reges, Akt 2 opery Oedipus rex Igora Strawińskiego
Jessye Norman, Non erubescite reges, Akt 2 opery Oedipus rex Igora Strawińskiego, online-skills, CC BY 3.0
Carl Orff Carmina BuranaCarmina BuranaCarmina Burana- 1937 r.
Rs6umboxIsZ0S1
Ilustracja interaktywna przedstawia czarne nuty na białym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa oraz odtworzony utwór muzyczny: Carl Orff, O fortuna
Ilustracja interaktywna przedstawia czarne nuty na białym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa oraz odtworzony utwór muzyczny: Carl Orff, O fortuna
Tyrtarion - zespół łacińskojęzyczny działający przy Accademia Vivarium Novum - 2010 r.
R2oeTm2iT6cp21
Ilustracja interaktywna przedstawia czarne nuty na białym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa oraz odtworzony utwór muzyczny: Tyrtarion, Vivamus (Catulli carmen V)
Ilustracja interaktywna przedstawia czarne nuty na białym tle. Po zaznaczeniu grafiki, zostanie wyświetlona informacja dodatkowa oraz odtworzony utwór muzyczny: Tyrtarion, Vivamus (Catulli carmen V)
Tyrtarion, Vivamus (Catulli carmen V), online-skills, CC BY 3.0
R1FiHEQGHnRgw
Ćwiczenie 4
Carl Orff: Możliwe odpowiedzi: 1. Skomponował muzykę do średniowiecznego zbioru pieśni łacińskich o nazwie Carmina Burana, 2. Napisał pieśni po łacinie o nazwie Carmina Burana, 3. Stworzył operę zatytułowaną Carmina Burana
Carl Orff: Możliwe odpowiedzi: 1. Skomponował muzykę do średniowiecznego zbioru pieśni łacińskich o nazwie Carmina Burana, 2. Napisał pieśni po łacinie o nazwie Carmina Burana, 3. Stworzył operę zatytułowaną Carmina Burana
Carl Orff:
Skomponował muzykę do średniowiecznego zbioru pieśni łacińskich o nazwie Carmina Burana
Napisał pieśni po łacinie o nazwie Carmina Burana
Stworzył operę zatytułowaną Carmina Burana
Popularne książki przetłumaczone na język łaciński
Ru1gj7v74066E1
Fotografia przedstawia okładkę książki A. A. Milne pod tytułem „Kubuś puchatek” w transkrypcji na język łaciński. Na samej górze okładki znajduje się napis: WINNIE ILLE PU, THE NEW YORK TIMES BESTSELLER, A. A. Milne’s Winnie-the-Pooh in Latin with illustrations by E. H. Shepard. Pod tekstem widoczna jest ilustracja E. H. Sheparda z wizerunkiem Kubusia puchatka w formie popiersia. Miś ma żółtą sierść, na jego głowie znajduje się korona laurowa, a na jego torsie biała toga. Popiersie znajduje się na brązowym cokole. Okładka książki ma niebieskie tło. Pod ilustracją z popiersiem widnieje napis: Translated by ALEXANDER LENARD. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Ecce Eduardus Ursus scālīs nunc tump-tump-tump occipite gradūs pulsante post Christophōrum Robīnum dēscendēns. 2. Oto Kubuś Puchatek, który właśnie w tej chwili schodzi po schodach - tuk-tuk-tuk zsuwa się na grzbiecie w tyle za Krzysiem.
Fotografia przedstawia okładkę książki A. A. Milne pod tytułem „Kubuś puchatek” w transkrypcji na język łaciński. Na samej górze okładki znajduje się napis: WINNIE ILLE PU, THE NEW YORK TIMES BESTSELLER, A. A. Milne’s Winnie-the-Pooh in Latin with illustrations by E. H. Shepard. Pod tekstem widoczna jest ilustracja E. H. Sheparda z wizerunkiem Kubusia puchatka w formie popiersia. Miś ma żółtą sierść, na jego głowie znajduje się korona laurowa, a na jego torsie biała toga. Popiersie znajduje się na brązowym cokole. Okładka książki ma niebieskie tło. Pod ilustracją z popiersiem widnieje napis: Translated by ALEXANDER LENARD. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Ecce Eduardus Ursus scālīs nunc tump-tump-tump occipite gradūs pulsante post Christophōrum Robīnum dēscendēns. 2. Oto Kubuś Puchatek, który właśnie w tej chwili schodzi po schodach - tuk-tuk-tuk zsuwa się na grzbiecie w tyle za Krzysiem.
A.A. Milne, „Kubuś Puchatek”, łacińskie tłumaczenie: Alexander Lenard, 1991 r., Puffin Books, amazon.com, CC BY 3.0
RBzSLaKN7r1SK1
Fotografia nieznanego autora przedstawia okładkę komiksu Asterix i Obelix autorstwa R. Goscinnego i A. Uderzo. Okładka komiksu przedstawia tytułowych bohaterów – Asterixa i Obelixa, którzy są w trakcie walki z Rzymskimi żołnierzami. Asterix widoczny jest na pierwszym planie – na głowie ma niebieską czapkę z parą skrzydeł, blond włosy i wąsy, czarną koszulkę, czerwone spodnie oraz brązowe obuwie. Obok Asterixa widoczna jest para Rzymskich żołnierzy, którzy stawiają opór Galowi. W tle widoczny jest Obelix, który ma na głowie niebieską czapkę, rude włosy i wąsy. Ubrany jest w długie spodnie w pionowe biało-niebieskie pasy. Zza pleców wystaje duża drewniana maczuga. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Asterīx hērōs noster est, quī subiit haec perīcula. Eī virō bellicōsō humilī statūrā ingeniōque callidō omnia perīculōsa mandāta sine dubitātiōne comittuntur. Vim plūs quam hūmānam ex pōtiōne magica Panoramigis Druidae trahit. 2. Asterix jest naszym bohaterem, który wziął na siebie te niebezpieczeństwa. Temu walecznemu mężowi o niskim wzroście i wielkim sprycie wszystkie niebezpieczeństwa są przydzielane bez wahania. Z magicznego wywaru Druida Panoramiksa pozyskuje nadludzką siłę.
Fotografia nieznanego autora przedstawia okładkę komiksu Asterix i Obelix autorstwa R. Goscinnego i A. Uderzo. Okładka komiksu przedstawia tytułowych bohaterów – Asterixa i Obelixa, którzy są w trakcie walki z Rzymskimi żołnierzami. Asterix widoczny jest na pierwszym planie – na głowie ma niebieską czapkę z parą skrzydeł, blond włosy i wąsy, czarną koszulkę, czerwone spodnie oraz brązowe obuwie. Obok Asterixa widoczna jest para Rzymskich żołnierzy, którzy stawiają opór Galowi. W tle widoczny jest Obelix, który ma na głowie niebieską czapkę, rude włosy i wąsy. Ubrany jest w długie spodnie w pionowe biało-niebieskie pasy. Zza pleców wystaje duża drewniana maczuga. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Asterīx hērōs noster est, quī subiit haec perīcula. Eī virō bellicōsō humilī statūrā ingeniōque callidō omnia perīculōsa mandāta sine dubitātiōne comittuntur. Vim plūs quam hūmānam ex pōtiōne magica Panoramigis Druidae trahit. 2. Asterix jest naszym bohaterem, który wziął na siebie te niebezpieczeństwa. Temu walecznemu mężowi o niskim wzroście i wielkim sprycie wszystkie niebezpieczeństwa są przydzielane bez wahania. Z magicznego wywaru Druida Panoramiksa pozyskuje nadludzką siłę.
R. Goscinny, A. Uderzo, „Gal Asterix”, łacińskie tłumaczenie: RubriCastellanus, 1999 r.
R27fYfuCpxt4j1
Fotografia nieznanego autora przedstawia widok na okładkę książki J. R. R. Tolkiena pod tytułem Hobbit w języku łacińskim. Ilustracja przedstawia fragment mozaiki, na której znajduje się podobizna czerwonego smoka. Pod ilustracją widoczny jest napis: HOBBITUS ILLE i informacja, że książka została przetłumaczona przez Marka Walkera. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. In forāmine terrae habitābat hobbitus. 2. W dziurze w ziemi mieszkał hobbit.
Fotografia nieznanego autora przedstawia widok na okładkę książki J. R. R. Tolkiena pod tytułem Hobbit w języku łacińskim. Ilustracja przedstawia fragment mozaiki, na której znajduje się podobizna czerwonego smoka. Pod ilustracją widoczny jest napis: HOBBITUS ILLE i informacja, że książka została przetłumaczona przez Marka Walkera. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. In forāmine terrae habitābat hobbitus. 2. W dziurze w ziemi mieszkał hobbit.
J.R.R. Tolkien, „Hobbit”, łacińskie tłumaczenie: Mark Walker, 2012 r., Harper Collins Publishers, amazon.com, CC BY 3.0
Rn2KdttObFKXg1
Fotografia nieznanego autora przedstawia widok na okładkę książki autorstwa J. K. Rowling pod tytułem Harry Potter w języku łacińskim. Ilustracja przedstawia czwórkę bohaterów: Harrego Pottera, Rona, Hermionę oraz Hagrida, którzy stoją przed Hogwartem. Wszyscy ubrani są w ciemne szaty. Na okładce widnieją napisy: HARRIUS POTTER et Philosophi Lapis. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Potter nōn esse nōmen tam īnsolitum. scīlicet multōs esse hominēs nōmine Potter quī habērent fīlium appellātum Harrium. 2. Nazwisko Potter nie było tak niezwykłe. Z pewnością wielu było ludzi o nazwisku Potter, którzy mieli syna o imieniu Harry.
Fotografia nieznanego autora przedstawia widok na okładkę książki autorstwa J. K. Rowling pod tytułem Harry Potter w języku łacińskim. Ilustracja przedstawia czwórkę bohaterów: Harrego Pottera, Rona, Hermionę oraz Hagrida, którzy stoją przed Hogwartem. Wszyscy ubrani są w ciemne szaty. Na okładce widnieją napisy: HARRIUS POTTER et Philosophi Lapis. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1. Potter nōn esse nōmen tam īnsolitum. scīlicet multōs esse hominēs nōmine Potter quī habērent fīlium appellātum Harrium. 2. Nazwisko Potter nie było tak niezwykłe. Z pewnością wielu było ludzi o nazwisku Potter, którzy mieli syna o imieniu Harry.
J.K. Rowling, „Harry Potter i kamień filozoficzny”, łacińskie tłumaczenie: Peter Needham, 2003 r., Bloomsbury, amazon.com, CC BY 3.0
RBIpKg7ssKIW51
Fotografia nieznanego autora przedstawia widok na okładkę książki autorstwa Carlo Collodiego pod tytułem Pinokio w języku łacińskim. Na okładce znajdują się sceny z życia Pinokia – w centrum znajduje się biała ilustracja, a wokół niej inne, czerwone. Pod zbiorem ilustracji widnieje napis: PINOCULUS LATINUS. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1 .In hōc capitulō ostenditur quōmodo Magister Cerasum faber tignārius ligneum fragmentum flendī ac rīdendī puerīliter facultāte praeditum invēnerit., 2. W tym rozdziale jest pokazane, jak stolarz Gepetto znalazł kawałek drewna obdarzony umiejętnością płakania i śmiania się jak chłopiec.
Fotografia nieznanego autora przedstawia widok na okładkę książki autorstwa Carlo Collodiego pod tytułem Pinokio w języku łacińskim. Na okładce znajdują się sceny z życia Pinokia – w centrum znajduje się biała ilustracja, a wokół niej inne, czerwone. Pod zbiorem ilustracji widnieje napis: PINOCULUS LATINUS. Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: 1 .In hōc capitulō ostenditur quōmodo Magister Cerasum faber tignārius ligneum fragmentum flendī ac rīdendī puerīliter facultāte praeditum invēnerit., 2. W tym rozdziale jest pokazane, jak stolarz Gepetto znalazł kawałek drewna obdarzony umiejętnością płakania i śmiania się jak chłopiec.
Carlo Collodi, „Pinokio po łacinie”, łacińskie tłumaczenie: Ugo Enrico Paoli, 1983 r., Monachium, amazon.com, CC BY 3.0
RGMOVqAxwWPPt
Ćwiczenie 5
Do autorów dopasuj ich prace: Do autorów dopasuj ich prace: A. A. Milne Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu R. Goscinny, A. Uderzo Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu J. R. R. Tolkien Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu J. K. Rowling Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu Carlo Collodi Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu
Do autorów dopasuj ich prace: Do autorów dopasuj ich prace: A. A. Milne Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu R. Goscinny, A. Uderzo Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu J. R. R. Tolkien Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu J. K. Rowling Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu Carlo Collodi Możliwe odpowiedzi: 1. Hobbitus Ille, 2. Asterix Gallus, 3. Pinoculus Latinus, 4. Harrius Potter et Philosophi Lapis, 5. Winnie Ille Pu
Połącz w pary łacińskie wersje imion bohaterów książek z ich graficznymi reprezentacjami:
Harrius Potter, Hobbitus ille, Asterīx Gallus, Winniē ille Pū, Pinoculus
.................
.................
.................
.................
.................
R2LWcveUQr1V2
Ćwiczenie 6
Wskaż, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.. Prawdziwe Możliwe odpowiedzi: 1. Asterīx Gallus vim plūs quam hūmānam ex pōtiōne magicā Panoramigīs Druidae trahit., 2. Faber tignārius ligneum fragmentum flendī ac rīdendī puerīliter facultāte praeditum invēnerit., 3. In forāmine arboris habitābat hobbitus., 4. Ecce Eduardus Ursus scālīs nunc tump-tump-tump occipite gradūs pulsante ante Christophōrum Robīnum dēscendēns., 5. Nōn multōs esse hominēs nōmine Potter quī habērent fīlium appellātum Harrium., 6. Faber lignārius rēs ligneās creat. Fałszywe Możliwe odpowiedzi: 1. Asterīx Gallus vim plūs quam hūmānam ex pōtiōne magicā Panoramigīs Druidae trahit., 2. Faber tignārius ligneum fragmentum flendī ac rīdendī puerīliter facultāte praeditum invēnerit., 3. In forāmine arboris habitābat hobbitus., 4. Ecce Eduardus Ursus scālīs nunc tump-tump-tump occipite gradūs pulsante ante Christophōrum Robīnum dēscendēns., 5. Nōn multōs esse hominēs nōmine Potter quī habērent fīlium appellātum Harrium., 6. Faber lignārius rēs ligneās creat.
Wskaż, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe.. Prawdziwe Możliwe odpowiedzi: 1. Asterīx Gallus vim plūs quam hūmānam ex pōtiōne magicā Panoramigīs Druidae trahit., 2. Faber tignārius ligneum fragmentum flendī ac rīdendī puerīliter facultāte praeditum invēnerit., 3. In forāmine arboris habitābat hobbitus., 4. Ecce Eduardus Ursus scālīs nunc tump-tump-tump occipite gradūs pulsante ante Christophōrum Robīnum dēscendēns., 5. Nōn multōs esse hominēs nōmine Potter quī habērent fīlium appellātum Harrium., 6. Faber lignārius rēs ligneās creat. Fałszywe Możliwe odpowiedzi: 1. Asterīx Gallus vim plūs quam hūmānam ex pōtiōne magicā Panoramigīs Druidae trahit., 2. Faber tignārius ligneum fragmentum flendī ac rīdendī puerīliter facultāte praeditum invēnerit., 3. In forāmine arboris habitābat hobbitus., 4. Ecce Eduardus Ursus scālīs nunc tump-tump-tump occipite gradūs pulsante ante Christophōrum Robīnum dēscendēns., 5. Nōn multōs esse hominēs nōmine Potter quī habērent fīlium appellātum Harrium., 6. Faber lignārius rēs ligneās creat.
Przeciągnij zdania do właściwych rubryk.
Ecce Eduardus Ursus scālīs nunc tump-tump-tump occipite gradūs pulsante ante Christophōrum Robīnum dēscendēns., Faber lignārius rēs ligneās creat., Faber tignārius ligneum fragmentum flendī ac rīdendī puerīliter facultāte praeditum invēnerit., Nōn multōs esse hominēs nōmine Potter quī habērent fīlium appellātum Harrium., Asterīx Gallus vim plūs quam hūmānam ex pōtiōne magicā Panoramigīs Druidae trahit., In forāmine arboris habitābat hobbitus.
Prawdziwe
Fałszywe
R1Vg3B4QF27Zy
Ćwiczenie 7
Kim był Panoramix? Możliwe odpowiedzi: 1. był niskim lecz przebiegłym i walecznym Galem 2. był olbrzymim przyjacielem Asterixa obdarzonym nadludzką siłą 3. był Druidem przygotowującym magiczny wywar dla Galów
Kim był Panoramix? Możliwe odpowiedzi: 1. był niskim lecz przebiegłym i walecznym Galem 2. był olbrzymim przyjacielem Asterixa obdarzonym nadludzką siłą 3. był Druidem przygotowującym magiczny wywar dla Galów
Kim był Panoramix?
był niskim lecz przebiegłym i walecznym Galem
był olbrzymim przyjacielem Asterixa obdarzonym nadludzką siłą
był Druidem przygotowującym magiczny wywar dla Galów
Słowniki
Słownik pojęć
Carmina Burana
Carmina Burana
najpełniejszy zbiór łacińskiej i niemieckiej poezji wagantów. Spisany ok. 1225 r. w Bawarii. Około 320 pieśni religijnych, historycznych, miłosnych; podstawa oratorium Carla Orffa.
Deterioracja
Deterioracja
spadek wartości, jakości, sprawności lub wydolności czegoś
Druidowie
Druidowie
u starożytnych Celtów członkowie wielostopniowego bractwa kapłańskiego; pełnili funkcje kapłanów, uczonych, wróżbitów, sędziów i lekarzy. Odgrywali ważną rolę w walce przeciw rzymskim najeźdźcom.
Koniunkcja
Koniunkcja
Iloczyn logiczny - zdanie złożone ze zdań połączonych spójnikiem “i”, koniunkcja jest prawdziwa, gdy wszystkie jej zdania składowe są prawdziwe.
Melioracja
Melioracja
zabiegi techniczne mające na celu trwałe polepszenie rolniczych zdolności produkcyjnych gleb
Obraz nieznanego autora pod tytułem „Zachodni i Arabski naukowiec zajmujący się geometrią” przedstawia scenę, w której to uwieczniono pracę dwóch naukowców. Mężczyzna z lewej strony został sportretowany w pozycji stojącej i widoczny jest z profilu. Ubrany jest w czerwoną szatę, znad której wystaje biały kołnierz. Mężczyzna w jednej dłoni trzyma okrąg, a w drugiej ekierkę oraz kwadrat z napisem b. Obok niego znajduje się mężczyzna ubrany w niebieską szatę, z białym turbanem na głowie. Mężczyzna pracuje nad figurą geometryczną, na której widnieje napis a. Mężczyzna sprawdza długość boków figury. Obaj mężczyźni pracują na świeżym powietrzu.
Anonimowy malarz, „Zachodni i arabski naukowiec zajmujący się geometrią”, XV w., Cahiers de Science et Vie Nr 114, wikimedia.org, domena publiczna
R1LvA8aUhZ3QX1
Fresk nieznanego autora przedstawia Hipokratesa i Galena stojących w pomieszczeniu. Obaj mężczyźni siedzą na krzesłach i prowadzą rozmowę. Hipokrates znajduje się z lewej strony i został przedstawiony jako mężczyzna w podeszłym wieku, o długich siwych włosach. Ubrany jest w długa czerwoną szatę. Hipokrates siedzi przy stoliku na którym widoczna jest księga. Z prawej strony fresku obecny jest Galen, który także jak Hipokrates został przedstawiony jako mężczyzna w podeszłym wieku, o długich siwych włosach. Galen ubrany jest w długą biało-złotą szatę. Obok mężczyzny także znajduje się stolik, na którym widoczna jest księga.
„Hipokrates i Galen”, XIII w., fresk w Katedrze w Anagni, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 2.5
